Tadeusz Kossak
(1 stycznia 1857 Paryż – 3 lipca 1935 Górki Wielkie)
rolnik, wojskowy
rodzina
z rodziny Kossaków
syn Juliusza Kossaka (1824-1899), wybitnego malarza i Zofii z Gałczyńskich (1834-1923)
rodzeństwo: bliźniak Wojciech (1856–1942), malarz, żona Maria Kisielnicka (1861-1943); Stefan (1858–1924), referent galicyjskiego banku krajowego, żona Ewa Mikolasch (1878-1932); Zofia (1861–1946), uzdolniona rysowniczka, mąż Kazimierz Romański; Jadwiga (1862–1917), mąż Zygmunt Unrug
w 1886 poślubił Annę z Kisielnickich (1863-1944)
dzieci:
Zofia (1889-1968), pisarka; Witold (1887-1899), Stefan (1888-1888), Wojciech, Juliusz, Zygmunt
biogram
Dzięki posagowi żony nabył majątek Kośmin i pobudował nowy, murowany dwór, nad rzeką Wieprz. Związany poglądami politycznymi z Narodową Demokracją, sympatyzował z rewolucją 1905 roku - uczestniczył w manifestacji w Rykach. Po przeprowadzonej rewizji we dworze został osadzony w twierdzy w Dęblinie. Po uwolnienie, nie mógł już dłużej mieszkać w pobliżu twierdzy Iwangorod (Dęblin), musiał sprzedać majątek Kośmin i przeniósł się wraz z rodziną na Wołyń. Wydzierżawił od Józefa hrabiego Potockiego majątek Skowródki, w majątku znajdowała się stadnina koni, finansowo wspomagał go brat Wojciech. Po rewolucji 1917 roku, podburzeni przez bolszewików chłopi napadli na dom, znalazł się bez dachu nad głową. Dzięki pomocy brata wyjechał do Krakowa i tam wstąpił do Wojska Polskiego. Swoje przeżycia wojenne opisał w książce pt. Wspomnienia wojenne 1918-1920 (Kraków 1925).
Osiadł w Górkach Wielkich na Śląsku Cieszyńskim, dzierżawił górecki majątek. Zamieszkał w starym dworze pochodzącym z XVIII wieku.
kalendarium
1860 – wraz z rodziną przyjechał z Paryża do Polski, zamieszkali w Warszawie
1863 – został oddany do III Gimnazjum na Placu Trzech Krzyży w Warszawie
1867 – przeniósł się wraz z rodzicami do Krakowa
1870 – od września wraz z bratem Wojciechem zaczęli uczęszczać do 4. klasy Gimnazjum św. Anny
1876 – od jesieni wraz z bratem Wojciechem służył jako jednoroczny ochotnik w 3. c.k. pułku ułanów w Krakowie
1878-1885 – był zawodowym oficerem w kawalerii austriackiej
1905 – uczestniczył w manifestacji w Rykach
1906 – aresztowany przez władze rosyjskie przesiedział kilka miesięcy w więzieniu
1910 – przeniósł się wraz z rodziną na Wołyń, dzierżawił u Józefa Potockiego Skowródki (nieopodal Starokonstantynowa) z jego dóbr antonińskich
1917 – służył od jesieni w 2. pułku ułanów w korpusie gem. Dowbora-Muśnickiego, a po demobilizacji korpusu znalazł się w Starokonstantynowie, dokąd z pobliskich Skowródek i Nowosielicy schroniła się jego rodzina
1918 XI – wraz z bratem Wojciechem wstąpili do odradzającego się wojska polskiego
1919 – w lutym ze sformowanym przez siebie szwadronem ułanów wyruszył do Białegostoku i dalej na Lidę
1919 III 8 – dowodził pod Możejkowem pierwszą swą bitwą, za którą otrzymał krzyż Virtuti Militari
1919 VIII – został odkomenderowany do Łucka, brał udział w bitwie pod Pokosami i w pościgu za nieprzyjacielem, za tę kampanię otrzymał Krzyż Walecznych, zdołał ściągnąć rodzinę do Ostroga i wysłać ją do Lwowa i Krakowa
1920 II – został przydzielony ze swym 3. szwadronem do VI dywizji
1920 – brał udział w wojnie z bolszewikami
1920 IX 24 – opuścił swój dywizjon w Maniewiczach nad Styrem, w stopniu majora przeszedł w stan spoczynku i powrócił do pracy na roli w dzierżawionym majątku Górki Wielkie na Śląsku Cieszyńskim
źródła:
Emilia Guźnik, U źródeł znamienitego rodu Kossaków, Rychwał 2018
Wojciech Kossak: Wspomnienia, Instytut Wydawniczy PAX, 1971
Tadeusz Kossak: Wspomnienia wojenne (1918-1920), Kraków 1925
Kazimierz Olszański: Niepospolity ród Kossaków, Kraków 1994
Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 06.01.2021