Henryk Szletyński
Henryk Homel
(27 lutego 1903 Homel – 16 września 1996 Warszawa)
aktor, reżyser filmowy i teatralny, pedagog
rodzina
syn Maksymiliana Majera Szletyńskiego-Cukiera i Zofii Babinowicz
brat Marii Szletyńskiej-Cukier (1911 – 2008)
29 lipca 1928 poślubił w Warszawie aktorkę Zofię Tymowską (1905 – 1996), herbu Sas
biogram
Absolwent Warszawskiej Szkoły Dramatycznej i Uniwersytetu Warszawskiego. Aktor, następnie reżyser w teatrach Wilna, Warszawy i Łodzi. W czasie wojny polsko-sowieckiej służył ochotniczo w Zamkowym Baonie Wartowniczym w Warszawie.
W czasie okupacji pracował jako inkasent w zakładach farmaceutycznych, następnie jako konduktor w kolejkach EKD. Podczas powstania warszawskiego należał do oddziału AL.
Po II wojnie światowej w Łodzi, Wrocławiu, dyrektor i kierownik artystyczny Państwowych Teatrów Dramatycznych w Krakowie (połączonych scen Starego Teatru i Teatru im. J. Słowackiego) i Teatru im. J. Słowackiego, w Warszawie teatry Polski, Powszechny, Narodowy. W Krakowie współpracował z wybitnymi scenografami, między innymi T. Kantorem, A. Pronaszką i A. Stopką, wykładał w krakowskiej ASP. Jego ważniejsze inscenizacje: Talenty i wielbiciele A. Ostrowskiego, Jegor Butyczow i inni M. Gorkiego, Fantazy J. Słowackiego. Przeniósł się do Warszawy, pełnił funkcję prezesa SPATiF-u i ZASP-u.
Opublikował około 200 artykułów i esejów z dziedziny teatru, wiele prac teoretycznych, autor wielu książek o sztuce aktorskiej i wybitnych ludziach teatru.
Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
wybrane prace:
inscenizacje:
1949 i 1952 – Zemsta A. Fredry
1951 - Talenty i wielbiciele A. Ostrowskiego
1953 - Jegor Butyczow i inni M. Gorkiego
1954 i 1960 - Fantazy J. Słowackiego
1964 – Ryszard II W. Szekspira
wydał:
1975 – Szkice o aktorach
1981 - Kształtowanie się nowoczesnej sztuki aktorskiej w Polsce
1984 - Sylwety i wspominki
kalendarium
1917 – uczył się na Kursach Wokalno-Dramatycznych Heleny Józefy Hryniewieckiej
1919 – zadebiutował jako recenzent w „Przeglądzie Teatralnym”
1919 – 1920 – występował w objazdowych trupach teatralnych
1923 - absolwent Warszawskiej Szkoły Dramatycznej
1923 – debiut teatralny w roli Kuby w Poskromieniu złośnicy w Teatrze Rozmaitości w Warszawie
1924 – odbył roczny kurs fonetyki w Instytucie Pedagogicznym u T. Benniego
1925 – ukończył polonistykę i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim
1930 – 1931 – aktor i kierownik literacki w Teatrze Ateneum Stefana Jaracza
1931 - reżyser w teatrach Wilna, Warszawy i Łodzi
1932 – zdał eksternistyczny egzamin reżyserski
1943 – 1948 – należał do PPR, od 1948 należał do PZPR
1945 – 1949 – aktor i reżyser w Teatrze Wojska Polskiego pod kierownictwem Leona Schillera w Łodzi
1950 - 1954 - dyrektor i kierownik artystyczny Państwowych Teatrów Dramatycznych w Krakowie (połączonych scen Starego Teatru i Teatru im. J. Słowackiego)
1954 - 1955 – dyrektor Teatru im. J. Słowackiego
1955 – przeniósł się do Warszawy
1955 – aktor Teatru Powszechnego
1956 – rozpoczął wykłady na warszawskiej Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza
1959 – 1973 – aktor Teatru Narodowego
1959 - 1961 i 1963 - 1965 - prezes SPATiF
1959 – profesor zwyczajny
1983 – 1985 - prezes ZASP (następnie honorowy)
1983 – wybrany w skład Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
źródła:
Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000
czytaj więcej: culture …