Jan Kasprowicz
(12 XII 1860 Szymborze koło Inowrocławia – 1 VIII 1926 Harenda - obecnie dzielnica Zakopanego)
poeta, dramatopisarz, tłumacz, krytyk literacki i teatralny
rodzina
z rodziny chłopskiej
syn Piotra i Józefy z Kloftów
poślubił:
1. Teodozja Szymańska (małżeństwo rozpadło się po kilku miesiącach)
2. Jadwiga Gąsowska (odeszła z Przybyszewskim)
córki: Anna i Janina
3. Maria Bunin
biogram
Dzięki wsparciu Józefa Kościelskiego rozpoczął naukę w pruskich gimnazjach w Inowrocławiu, Poznaniu, Opolu i Raciborzu (szkoły często zmieniał z powodu manifestowania polskości), brał udział w konspiracyjnych pracach samokształceniowo - patriotycznych. Po zdaniu matury w Poznaniu studiował filozofię i historię na uniwersytetach w Lipsku i Wrocławiu. W czasie studiów wrocławskich zamieszczał utwory w petersburskim „Kraju”, warszawskim „Przeglądzie Tygodniowym”, lwowskim „Ruchu”, warszawski „Życiu” i „Ateneum”. Należał do grupy socjalistów, skupionych wokół Ludwika Krzywickiego, działał w legalnych polskich i niemieckich organizacjach studenckich. Dwukrotnie był aresztowany, został skazany na pół roku więzienia za działalność socjalistyczną.
Wyjechał do Lwowa, gdzie pracował między innymi w redakcjach „Kuriera Lwowskiego” i „Słowa Polskiego”, związanego z Narodową Demokracją, publikując felietony i recenzje teatralne. Uzyskał doktorat na Uniwersytecie Lwowskim, wykładał literaturę powszechną i porównawczą, pełnił funkcję rektora UJK.
Z powodu pogarszającego się stanu zdrowia zamieszkał koło Poronina, w przysiółku Harenda, obecnie dzielnica Zakopanego.
Był przedstawicielem Młodej Polski, związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z naturalizmem, symbolizmem oraz ekspresjonizmem. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z Adamem Mickiewiczem, ceniony za oryginalność stylu i twórczą niezależność. Zajmował się także publicystyką i przekładami.
wybrane prace:
1878 – sonet Poranek
1888 - Poezje
1891 – dramat Świat się kończy
1898 - Krzak dzikiej róży
1899 – dramat Bunt Napierskiego
1902 - Hymny
1907 – zbiór Poeci angielscy
1911 - Chwile
1913 – dramat Marchołt gruby a sprośny
1916 - Księga ubogich
1926 - Mój świat
kalendarium
1870 – rozpoczął naukę w gimnazjum
1882 – debiutował w prasie
1884 – zdał maturę w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu
1884 – studiował w Lipsku
1884 – 1888 – studiował we Wrocławiu
1886 – poślubił Teodozję Szymańską
1887 – skazany na 6 miesięcy więzienia
1888 – zamieszkał we Lwowie
1889 – 1901 – pracował w redakcji „Kuriera Lwowskiego”
1902 – 1906 – pracował redakcji „Słowa Polskiego”
1893 - ożenił się z Jadwigą Gąsowską
1894 – został członkiem Ligi Narodowej
1904 – uzyskał doktorat na Uniwersytecie Lwowskim
1909 – 1923 – wykładał literaturę powszechną i porównawczą
1911 - ożenił się z Rosjanką Marią Bunin
1914 – interweniował w sprawie uwolnienia Włodzimierza I. Lenina, uwięzionego przez władze austriackie w Nowym Targu
1920 – uczestniczył w akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach
1921 – 1922 – pełnił funkcję rektora Uniwersytetu
1921 – otrzymał doktorat h.c. UW
1922 – został odznaczony Komandorią Orderu Odrodzenia Polski
1922 – został odznaczony Krzyżem Oficerskim francuskiej Legii Honorowej
1923 – zamieszkał w przysiółku Harenda
1928 – w Krakowie jego imieniem nazwano ulicę w dzielnicy Grzegórzki łączącą się z ulicą Kielecką