Maciej Szumowski

(18 IV 1939 Warszawa - 1 II 2004 Kraków)

dziennikarz, reżyser filmów dokumentalnych

rodzina

pochodził z religijnej rodziny, był synem kapitana w armii Andersa, zawodowego wojskowego w Wyższej Szkole Podchorążych w Komorowie

mąż Doroty Terakowskiej

ojciec Wojciecha Szumowskiego i Małgorzaty Szumowskiej

biogram

           Był jedną z najbardziej znaczących postaci we współczesnych dziejach polskiego dziennikarstwa.
           Autor kilku tysięcy felietonów prasowych, reportaży telewizyjnych i ponad 100 filmów dokumentalnych. Jego cykl telewizyjnych reportaży "Polska zza siódmej miedzy", nakręcony w latach 70., przedstawiał prawdziwy obraz ówczesnej Polski, pokazany przez życie ludzi i ich zmaganie się z przeciwnościami. Za cykl ten otrzymał dwa Złote Ekrany i Nagrodę im. Bolesława Prusa przyznawaną przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich.

           Drugi raz dostał ją już w podziemiu: za prowadzenie w 1981 roku "Gazety Krakowskiej", która jak żaden inny oficjalny dziennik wspierała "Solidarność". Jako redaktor naczelny "Gazety Krakowskiej" stworzył jedyną gazetę w Polsce bez kłamstw. Redagować gazetę zawierającą prawdziwe informacje nie było łatwo. Ryzykowało się nie tylko utratę pracy, wilczy bilet, ale także odsiadkę.

           Jego fenomen jako szefa ówczesnej "Gazety Krakowskiej" nie polegał tylko na tym, że potrafił w czasach PRL stworzyć gazetę, w której zastosował jedną z podstaw demokracji - prezentację wszystkich punktów widzenia: władzy czyli PZPR i Solidarności. Obok siebie zamieszczone były opinie obu stron plus relacja wysłannika Gazety. W owym okresie za przywiezioną do Warszawy "Gazetę" oferowano do 150 ówczesnych złotych, podczas gdy jej oficjalna cena wynosiła złotówkę. Jako szef posiadł także rzadką umiejętność rozbudzania w młodych dziennikarzach, wiary we własny talent. Jednocześnie uczył ich odróżniać prawdę od fałszu. Dla wielu stał się probierzem dziennikarskiej uczciwości i zasad zawodowego postępowania.

           W stanie wojennym został usunięty ze stanowiska, pracował krótko w miesięczniku „Zdanie”, został współpracownikiem Niezależnej Telewizji Mistrzejowice, którą przez pewien czas kierował oraz współpracownikiem wydawnictw podziemnych takich jak „Hutnik”, „Głos Małopolski”, „Miesięcznik Małopolski”.

           Do stanu wojennego był członkiem PZPR, w stanie wojennym i w następnych latach 80. związany z solidarnościową opozycją, na początku lat 90. aktywnie uczestniczył w przemianach ustrojowych i reformowaniu polskiej prasy. Po krótkim epizodzie z "Czasem Krakowskim" i próbą zreformowania "Gazety Krakowskiej" zrezygnował z działalności publicznej.

           Wrócił do filmu dokumentalnego - swojej drugiej po dziennikarstwie pasji. Założył firmę producencką „Shot Szumowski”.
           Ostatnie lata życia spędził w cieniu rozkwitającej kariery filmowej swoich dzieci oraz pisarskiej sławy Doroty Terakowskiej. Byli bardzo dobrym, blisko ze sobą związanym małżeństwem. Zmarł niecały miesiąc po śmierci żony.

          Pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera XXVIII c, rząd 1, miejsce 36).

          Na ich cześć, park znajdujący się na krakowskim osiedlu Kliny, nazwano: Park Maćka i Doroty.

wybrana filmografia:

1971 - cykl reportaży telewizyjnych Polska zza siódmej miedzy

1976 - Dokument dla syna

1988 - Wiosna Solidarności

1993 – film dokumentalny Ksiądz Kazimierz Jancarz

kalendarium

1963 – 1965 - był redaktorem naczelnym "Kuriera Akademickiego"

1964 - ukończył polonistykę na UJ

1965 - 1980 – pracował w Telewizji Kraków

1965 – 1966 - współpracował z "Kroniką Beskidzką"

1966 – 1989 – był członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich

1967 - współzałożyciel tygodnika „Student"

1971, 1981 – laureat nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich im. B. Prusa

1971 - 1974 – członek Zespołu Filmowego „X" A. Wajdy

1974 – laureat nagrody m. Krakowa

1980 XI 3 – został redaktorem naczelnym „Gazety Krakowskiej”

1980 – 1981 – pełnił funkcję redaktora naczelnego „Gazety Krakowskiej"

1980 IX 11 - był współautorem manifestu w obronie wolności słowa, skierowanym do dziennikarzy w całej Polsce i ówczesnych władz

1982 - 1989 – był współpracownikiem Niezależnej Telewizji Mistrzejowice

1989 – został szefem kampanii wyborczej Solidarności w Krakowie

1990 – 1991 - był współzałożycielem i współpracownikiem „Czasu Krakowskiego”

1992 – został producentem filmów dokumentalnych i reklamowych

1993 – został właścicielem firmy Shot Szumowski SC

1995 – otrzymał nagrodę Pryzmat Fundacji Edukacji Ekonomicznej Leszka Balcerowicza

2010 X 16 - na krakowskim osiedlu Kliny przy ulicy Zawiszy odsłonięto tablicę poświęconą niezwykłej dziennikarskiej parze, Dorocie Terakowskiej i Maciejowi Szumowskiemu. Przedsięwzięcie zorganizowało Stowarzyszenie Przyjaciół Maćka Szumowskiego, Gazeta Krakowska i Telewizja Kraków