Szukalski Stanisław

Dzisiejsza data:

Stanisław Szukalski

Stach z Warty

(13 grudnia 1893 Warta koło Sieradza – 19 maja 1987 Burbank, USA)

rzeźbiarz, malarz i rysownik

rodzina

syn Dionizego, kowala, i Konstancji z Sadowskich

brat Alfredy

poślubił:

31 V 1922 Helen Louise Walker (1897 - 1967), malarka, mieli córkę Elizabeth Kalina, rozwiódł się w 1932;
2. w 1935 Joan Lee Donovan (1910 - 1980)

biogram

Studiował rzeźbę w krakowskiej ASP u Konstantego Laszczki, wyjechał do USA, gdzie kształcił się w Art lnstitute w Chicago. Po I wojnie światowej powrócił do Krakowa, założyciel Szczepu Rogate Serce. Czerpał inspiracje ze sztuki A. Rodina, secesji, kubizmu, futuryzmu, prekolumbijskiej sztuki południowoamerykańskiej i surrealizmu. W antynaturalistycznej i ekspresyjnej twórczości (głównie rzeźba, rysunek i rysunek architektury) dążył do stworzenia polskiej formy narodowej. Po 1923 podporządkowywał swoją sztukę własnym koncepcjom filozoficznym i światopoglądowym. Tworzył głowy, popiersia, kompozycje figuralne, projekty pomników, także projekty dekoracji architektoniczne. Większość jego prac nie zachowała się.

Recenzje IKC (Ilustrowany Kuryer Codzienny) z wystawy otwartej 6 września 1936:

Wystawa jest ogromnie ciekawa przez różnorodność nagromadzonych na niej artystycznych eksponatów, szkiców, obrazów i rzeźb, odbiegających w zupełności od prac oglądanych zazwyczaj na wystawach. […] Katalog (wystawy) zaopatrzony jest we wstęp Szukalskiego, w którym Wódz Szczepu Rogate Serce wyraża swe poglądy na sztukę. Ze względu na wielką bojowość treści owego wstępu, Towarzystwo Sztuk Pięknych sprzedaje swe katalogi z nalepionym na nich oświadczeniem, iż nie bierze odpowiedzialności za wstęp do katalogu, pisany przez Stanisława Szukalskiego.

(IKC - 250, str. 7)

1936 IX 13 – wystawę odwiedziło około 2 000 osób. Sam artysta urządziwszy sobie prowizoryczną trybunę w sali wystawowej, wygłaszał kilkakrotnie swoje idee. W nader groteskowy sposób udowadniał, że wydawanie w obecnym czasie kliku milionów złotych, mających uczcić pamięć Marszałka Piłsudskiego, jest bezsensowne. Słuszniejszą natomiast formą uczczenia Komendanta byłoby w obecnej chwili przekazanie zebranych funduszów na dozbrojenie armii.

(IKC – 260, str. 9)

wybrane prace:

1921 - 1923 - Poliwarus

1924 – Krak, niezrealizowany

1925 – 1926 – pomnik A. Mickiewicza dla Wilna, niezrealizowany

kalendarium

1910 - 1913 - studiował rzeźbę w krakowskiej ASP u K. Laszczki

1913 - wyjechał do USA

1929 - założyciel Szczepu Rogate Serce

1936 IX 6 – w Pałacu Sztuki otwarto wystawę jego i założonego przezeń stowarzyszenia artystycznego Szczep Rogatych Serc

1936 X 22 – zamknięto jego wystawę. Zwiedziło ją około 20 tysięcy osób

1939 – wyjechał do USA