Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski
Kruk II, Garda, Czarny
(13 VI 1896 Tbilisi, Gruzja – 17 VIII 1957 Kraków)
wojskowy, podpułkownik Wojska Polskiego
rodzina
syn Franciszka, urzędnika i Elżbiety z domu Klukowskiej
poślubił Irenę Wiśniewską, uwięziona w czasie wojny w Rosji Sowieckiej, zmarła z wycieńczenia, dzieci: Przemysław Wiktor (ur. 1925), żołnierz II Korpusu PSZ
biogram
Po ukończeniu średniej szkoły handlowej w Tyflisie, działał w konspiracyjnym Związku Strzeleckim. Powołany do armii carskiej, ukończył szkołę oficerską, walczył na froncie kaukaskim i perskim. Po rewolucji październikowej działał w Polskiej Organizacji Wojskowej, następnie w dywizji generała Lucjana Żeligowskiego. W wojnie polsko-bolszewickiej został ranny, stracił prawe oko. We wrześniu 1939 dowódca 163 pułku piechoty, następnie 36 dywizji piechoty rezerwowej. W czasie wojny na Bliskim Wschodzie, między innymi dowódca 2 brygady 3 Dywizji Karpackiej. We wrześniu 1944 przerzucony do kraju (cichociemny) i skierowany na komendanta Okręgu AK Kraków. Wydał rozkaz rozwiązania AK na terenie Okręgu, aresztowany w Krakowie przez NKWD i wywieziony do Związku Sowieckiego. Do Polski wrócił w połowie lat 50. Odznaczony między innymi Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych (3-krotnie) i Krzyżem Niepodległości.
kalendarium
1913 - w konspiracyjnym Związku Strzeleckim w Tbilisi
1915 - 1917 - w armii carskiej
od 1918 - w Polskiej Organizacji Wojskowej
1939 IX - dowódca 163 pułku piechoty, następnie 36 dywizji piechoty rezerwowej
1944 IX 21/22 - przerzucony do kraju
1944 X 28 - skierowany na komendanta Okręgu AK Kraków
1945 I 19 - wydał rozkaz rozwiązania AK na terenie Okręgu
1945 IV 20 - aresztowany w Krakowie przez NKWD, w śledztwie torturowany
1945 V 23 – odesłany do Moskwy, po trzech latach skazany na 10 lat łagru, które w całości odbył na Syberii
1955 – powrócił do Polski
do III 1957 – pracował w spółdzielni „Mikrokolor” w Krakowie
źródła:
Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000