Maciej Moraczewski

(18 II 1840 Chwałków Kościelny koło Śremu – 9 IV 1928 Lwów)

architekt, budowniczy

rodzina

syn Romana (1806 - 1857) herbu Cholewa, oficera Powstania Listopadowego i Franciszki Zakrzewskiej (1821 – 1898) herbu Trzaska

poślubił:

• 1867 Poznań Aniela Pomorska (1840 – 1870), dzieci: Franciszka (1867 - 1945), mąż Bronisław Kruczkiewicz (1849 – 1918), poseł na Sejm Krajowy Galicji, profesor filologii; Aniela (1869 – 1909), mąż Antoni Raszewski (1860 - ?); Jędrzej (1870 – 1944), inżynier kolejowy, działacz socjalistyczny, premier RP, żona Zofia Gostkowska (1873 – 1958);

• 23 I 1872 Poznań Anna Pomorska (1853 – 1940), dzieci: Roman (1872 – 1956), żona Klementyna Raczyńska (1880 – 1970); Maria Emilia (1874 – 1960), mąż Marian Niewiadomski (1877 – 1943); Ksawera (1879 – 1940), mąż Marian Niemczewski (1876 – 1944)

biogram

           Ukończył studia w Bauakademie w Berlinie, został budowniczym w Szczecinie. Przeniósł się do Krakowa, został współpracownikiem prezydenta M. Zyblikiewicza. Powołany na dyrektora Urzędu Budownictwa Miejskiego, który gruntownie zreformował. Był inicjatorem założenia Krakowskiego Towarzystwa Technicznego.

           Inspiracje do swoich projektów czerpał ze stylów historycznych, głównie gotyku i renesansu, w Krakowie zrealizował między innymi rzeźnię miejską, budynek Straży Pożarnej, gmach SSP (obecnie ASP) przy pl. Matejki oraz odwach przy Wieży Ratuszowej (zlikwidowany 1946), wzniósł kilka budynków szkół miejskich, między innymi przy pl. Matejki 11. Opracował projekt zasypania koryta Starej Wisły i wytyczenia w tym miejscu monumentalnego założenia urbanistycznego ul. Dietla Józefa.

           Był współredaktorem „Czasopisma Technicznego", autorem wielu artykułów i prac teoretycznych.

wybrane prace:

publikacje:

1876 - Projekt uregulowania starej Wisły

1881 - Droga żelazna konna w Krakowie

1882 - Zamek krzyżacki w Malborgu dziś a przed pięciuset laty

1885 - O budowie zagród włościańskich

realizacje:

1877 – 1878 - rzeźnia miejska

1877 – 1879 - budynek Straży Pożarnej

1877 – 1878 – ceglany budynek dawnej szkoły wydziałowej im. króla Władysława Jagiełły przy pl. Matejki 11 (w końcu lat 50. XX wieku zniekształcony przez dobudowanie 3 piętra)

1877 – 1881 - wzniósł kilka budynków szkół miejskich

1878 – 1880 – kierował projektem zasypania koryta Starej Wisły i wytyczenia w tym miejscu ul. Józefa Dietla

1881 – budynek szkoły ul. Smoleńsk 5

1882 - odwach

kalendarium

1862 - ukończył studia w Bauakademie w Berlinie

1863 – 1864 - uczestnik powstania styczniowego

1864 – został budowniczym w Szczecinie

1874 - zamieszkał w Krakowie

1876 – 1881 – dyrektor Urzędu Budownictwa Miejskiego

1881 – zamieszkał we Lwowie

źródła

Stanisław Łoza, Słownik architektów i budowniczych Polaków oraz cudzoziemców w Polsce pracujących, Warszawa 1930