Zdzisław Jan Jachimecki
(7 lipca 1882 Lwów – 27 października 1953 Kraków)
muzykolog i kompozytor
rodzina
syn Wojciecha, krawca (właściciel zakładu krawieckiego), i Bronisławy z Kraśniewiczów
żona Zofia z Godzickich, (zmarła 1967), znawczyni i tłumaczka literatury francuskiej, niemieckiej, angielskiej i włoskiej
biogram
Od najmłodszych lat zdradzał talent muzyczny, jako młody chłopiec rozpoczął naukę gry na fortepianie i skrzypcach. Studiował w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie w klasie teorii i kompozycji u Stanisława Niewiadomskiego i Henryka Jareckiego, a następnie muzykologię u Guido Adlera na uniwersytecie w Wiedniu, gdzie uzyskał stopień doktora filozofii.
Przeniósł się do Krakowa, gdzie został pierwszym w Polsce uniwersyteckim wykładowcą muzykologii. W okresie międzywojennym był zapraszany z wykładami do uniwersytetów europejskich, prowadził w krakowskiej rozgłośni Polskiego Radia audycje muzyczne, współpracował między innymi z „Głosem Narodu”, „Przeglądem Współczesnym”, „Czasem”, „Ilustrowanym Kurierem Codziennym”.
Został przez Niemców aresztowany podczas Sonderaktion, był więziony w Krakowie, Wrocławiu i w obozie Sachsenhausen. Po zwolnieniu powrócił do Krakowa, został uczestnikiem tajnego nauczania, utrzymywał się z lekcji muzyki. Po wyzwoleniu powrócił na poprzednie stanowisko kierownika Katedry Historii i Teorii Muzyki UJ.
Był autorem wiodących prac dotyczących dziejów muzyki polskiej, znakomitym popularyzatorem, kompozytorem, kilkakrotnie wystąpił jako dyrygent. Jako kompozytor był twórcą znanych i wydawanych pieśni solowych i chóralnych (między innymi Powój, Królewna), Fantazji Symfonicznej, napisał komedię Wysokie C oraz opracował przekład libretta opery Wesele Figara Mozarta.
Wspólnie z żoną organizowali w domu spotkania literackie i artystyczne.
Był czynnym członkiem PAU, członkiem wielu towarzystw naukowych i społecznych (między innymi Societe Francaise de Musicologie w Paryżu, wiedeńskiego Towarzystwa im. Chopina, Komitetu Honorowego Wydawnictw Dzieł Palestriny w Rzymie).
Został wyróżniony wieloma nagrodami i odznaczeniami (między innymi Krzyżem Komandorskim Orderu Corona d’Italia, czechosłowackim Orderem Lwa Białego, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi).
Pochowany na cmentarzu Rakowickim (Kw. CC północna, grób rodziny Godzickich).
Państwo Jachimeccy mieszkali w domu przy ulicy Grodzkiej 47 i tam na fasadzie domu znajduje się tablica pamiątkowa ku czci profesora (dłuta L. Zamockiego), a jego ulica leży w VIII dzielnicy Dębniki, w Kostrzu, łącząc się z ulicą Tyniecką.
wybrane prace:
1907 - Psalmy Mikołaja Gomułki
1920 - Historia muzyki polskiej
1930 - Średniowieczne zabytki polskiej kultury muzycznej
1948–1951 - Muzyka polska w rozwoju historycznym cz. 1-2
1948 - Muzykologia i piśmiennictwo muzyczne w Polsce
skomponował:
1901–1922 – 21 pieśni solowe i chóralne
1912 - Fantazja symfoniczna
1916 – operetka Wysokie C
opracował monografie:
1921 - S. Moniuszki
1922 - R. Wagnera
1927 – F. Chopina
1927 – K. Szymanowskiego
kalendarium
1899–1901 - studiował teorię muzyki w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie
1902–1906 - studiował muzykologię u Guido Adlera na uniwersytecie w Wiedniu
1907-1913 – prowadził wykłady historii muzyki na Kursach Baranieckiego oraz w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie
1908–1924 - dyrygował koncertami symfonicznymi krakowskiego Towarzystwa Muzycznego
1911 – został pierwszym w Polsce wykładowcą muzykologii na UJ
1915-1939 – był sprawozdawcą muzycznym i teatralnym „Głosu Narodu”
1918 – został profesorem nadzwyczajnym UJ
1918–1953 – pełnił funkcję kierownika Katedry Historii i Teorii Muzyki UJ
1919 - był wiceprezesem Związku Muzyków Polskich w Krakowie
1921 – został profesorem zwyczajnym UJ
1922 III – wszedł do Tymczasowego Zarządu powstałego Towarzystwa im. Dantego Alighieri
1924-1925 oraz 1937-1939 - przebywał z gościnnymi wykładami o muzyce polskiej w Hamburgu, Frankfurcie nad Menem, Rzymie, Florencji, Bolonii, Padwie, Wenecji i Budapeszcie
1926–1935 - był sprawozdawcą muzycznym i teatralnym „Przeglądu Współczesnego”
1926–1934 – był kierownikiem działu muzycznego rozgłośni Polskiego Radia w Krakowie
1930 – został członkiem PAU
1932-1933 – pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego UJ
1938–1939 – był recenzentem teatralnym „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”
1939 XI 6 - został aresztowany przez Niemców w „Sonderaktion”
1940 II – zwolniony z obozu wrócił do Krakowa
1947 – został przewodniczącym Komisji Muzykologicznej PAU
źródła:
Teresa Stanisławska-Adamczewska, Kraków, ulica imienia …, Kraków 2000
Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000