Wincenty Lutosławski
Dobrosław Chrobrzyc, Ksiądz Robak, Nauczyciel, Els
(6 VI 1863 Warszawa – 28 XII 1954 Kraków)
filozof mesjanista, znawca myśli Platona
rodzina
najstarszy syn Franciszka Dionizego Lutosławskiego (absolwenta Instytutu Agronomicznego w Marymoncie) i Marii ze Szczygielskich
brat Stanisława, Mariana, Jana, Kazimierza i Józefa
poślubił:
-
Sofia Perez Eguia y Casanova , hiszpańska poetka
córki:
Maria (1888–1979), która wyszła za Mieczysława Niklewicza
Izabela (1889–1972), zamężna z Romualdem Wolikowskim
Halina (1897–1989) późniejsza Czesławowa Meissnerowa
-
Wanda Peszyńska
syn Wincenty Tadeusz (1913–1998), który w czasie wojny przezwał się na Aleksandra Jordana
córka Janina (1922–2006), doktor filologii angielskiej
biogram
Dzieciństwo spędził w rodzinnym Drozdowie. Na Uniwersytecie w Dorpacie (dziś Tartu w Estonii) uzyskał stopień kandydata w zakresie chemii i podjął studia filozofii pod kierunkiem sławnego już wówczas filozofa Teichmüllera. Rozpoczął studia nad Platonem i uzyskał magisterium z filozofii.
Pracował w Moskwie, Londynie i Kazaniu, gdzie otrzymał docenturę na Uniwersytecie oraz w Hiszpanii. Był wykładowcą filozofii i literatury na uniwersytetach zagranicznych i polskich, a także kilka lat na UJ. Jego wykładów w Krakowie słuchały tłumy, dlatego wygłaszał je między innymi w Parku Jordana.
Był organizatorem ośrodków propagujących polski mesjanizm, założył stowarzyszenie Eleusis i Związek Kowali. Przez kilka lat prowadził w Krakowie prywatne seminarium filozofii narodowej.
Był twórcą metody filologicznej zwanej stylometrią, dzięki której ustalił niemal pełną chronologię dzieł Platona oraz oryginalnego systemu światopoglądowego, obejmującego między innymi idee mesjanizmu polskiego, preegzystencji i reinkarnacji.
Był pionierem jogi w Polsce. Opublikował książkę gdzie między innymi opisał jak za pomocą ćwiczeń jogi wyleczył się z ciężkiej nerwicy i co dokonać może silna wola człowieka. Ta pozycja była inspiracją dla Tadeusza Paska (terapeuta, jeden z pierwszych popularyzatorów i nauczycieli jogi w powojennej Polsce). Tłumaczył na język polski książki Yogi Ramaczaraki. Jego publikacje z zakresu jogi indyjskiej miały duży wpływ na Jerzego Grotowskiego.
W czasie Kongresu Wersalskiego opracowywał ekspertyzy dla delegacji polskiej. Po zakończeniu wojny został profesorem na Uniwersytecie Wileńskim.
Po przejściu na emeryturę, po krótkich pobytach w różnych miejscach i krajach, osiadł w Krakowie, gdzie jeszcze w latach powojennych wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim metafizykę oraz filozofię Platona. Prawdopodobnie pierwowzór postaci Mówcy i Samotnika w Wyzwoleniu S. Wyspiańskiego.
wybrane prace:
1891 – 1892 - O logice Platona (t. 1-2)
1897 - The Origin and Growth of Plato's Logic
1899 - Seelenmacht
1900 - Z dziedziny myśli
1901 – 1902 - Wykłady jagiellońskie (t. 1-2)
1909 - Rozwój potęgi woli przez psychofizyczne ćwiczenia według dawnych aryjskich tradycji oraz własnych swoich doświadczeń podaje do użytku rodaków
1909 – wspomnienia Jak tanio podróżować
1913 - Volonté et Liberté
1924 - The World of Souls
1925 - Nieśmiertelność duszy. Zarys metafizyki polskiej
1933 - Jeden łatwy żywot
kalendarium
1877 - 1881 - uczył się w Mitawie w Inflantach w gimnazjum klasycznym z niemieckim językiem nauczania
1881 - 1883 - studiował chemię na politechnice w Rydze
1883 - robiąc przerwę w studiach odbył roczną podróż do Włoch, Szwajcarii i Francji
1885 - uzyskał na Uniwersytecie w Dorpacie stopień kandydata w zakresie chemii
1885 - 1886 – studiował języki romańskie w Ecole Pratique des Hautes Etudes w Paryżu
1886 - uzyskał stopień kandydata w zakresie filozofii
1887 - rozpoczął studia nad Platonem i uzyskał magisterium z filozofii
1890 - uzyskał stanowisko docenta na uniwersytecie w Kazaniu, gdzie wykładał logikę, psychologię oraz historię filozofii
1893 - udał się w podróż po Europie Zachodniej, w British Museum kontynuował prace nad Platonem. Następnie wyjechał do USA, gdzie poznał W. Jamesa
1895 - osiedlił się wraz z żoną w Hiszpanii
1898 - uzyskał doktorat na uniwersytecie w Helsinkach
1899 - osiedlił się z rodziną w Krakowie
1899 – 1901 - wykładał filozofię i literaturę na Uniwersytecie Jagiellońskim
1899 – został członkiem Ligi Narodowej
1900 – został członkiem AU, później PAU
1902 - założył Eleuterię – towarzystwo do walki z alkoholizmem
1903 – zorganizował stowarzyszenie Eleusis
1904 – 1906 - wykładał literaturę polską na University College w Londynie
1907 – 1908 – odbył w kilkunastu miejscowościach USA cykl wykładów o Polsce (wygłosił ponad 100 odczytów)
1908 - zamieszkał w Warszawie i rozpoczął działalność odczytową
1912 – założył stowarzyszenie Związek Kowali
1912 - 1916 - prowadził wykłady w Genewie
1913 - założył tzw. Kuźnicę w Chateau Barby we Francji
1916 - 1919 - prowadził wykłady w Paryżu
1919 - uczestniczył w działaniach Polskiego Biura Prac Kongresowych w Paryżu
1919 - 1928 – był prof. uniwersytetu w Wilnie
1929 - odznaczony został Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta
1946 – 1947 - wykładał na UJ metafizykę
1947 – 1948 – wykładał filozofię Platona
źródła:
http://www.drozdowo.pl/lutoslawscy.html
http://ptta.pl/pef/pdf/l/lutoslawski.pdf
Filozofia i mistyka Wincentego Lutosławskiego, Warszawa 2000
Robert Zaborowski, Tadeusz Zieliński (1859–1944) i Wincenty Lutosławski (1863–1954). Próba porównania biografii (w 60. i 50. rocznicę ich śmierci) in: Prace Komisji Historii Nauki, (ed.) A. Strzałkowski, t. 8, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2007, pp. 33–86