Dzisiejsza data:

Teofil Aleksander Lenartowicz

(28 II 1822 Warszawa – 2 III 1893 Florencja

poeta i rzeźbiarz

rodzina

pochodził ze zubożałej szlachty, herbu Pobóg, syn Karola, przedsiębiorcy budowlanego, i Marii Kwasieborskiej herbu Cholewa

poślubił Zofię Szymanowską herbu Młodzian, przyrodnią siostrę żony Adama Mickiewicza

mieli syna Jana

biogram

           Po ukończeniu w Warszawie szkoły obwodowej pracował zarobkowo jako kancelista w sądownictwie. Związał się ze środowiskiem Cyganerii Warszawskiej oraz Entuzjastów i Entuzjastek i prawdopodobnie wtedy zaczął działać w organizacjach spiskowych. Debiutował jako poeta w czasopiśmie „Nadwiślanin”, współredagował „Dzwon Literacki” i publikował w „Bibliotece Warszawskiej”. Współpracował z Oskarem Kolbergiem i Romanem Zmorskim. Przyjechał do Krakowa i tu działał na rzecz powstania. Z ramienia Towarzystwa Naukowej pomocy wykładał historię Polski w szkole dla ludności żydowskiej na Kazimierzu, a w uniwersytecki audytorium na Wesołej prowadził wykłady dla rzemieślników. Wydał także pierwsze tomiki wierszy Polska ziemia w obrazkach, Cztery obrazy).

           Potem wyjechał do Brukseli, Paryża, gdzie zetknął się z A. Mickiewiczem, Cyprianem Kamilem Norwidem, następnie udał się do Włoch, gdzie osiadł na stałe.

           W kościele Paulinów na Skałce znajdują się neobarokowe stalle z płaskorzeźbami (drewniane repliki) jego autorstwa przedstawiającymi oblężenie Jasnej Góry przez Szwedów i ks. A. Kordeckiego przed Janem II Kazimierzem (oryginalne kompozycje z cyklu poświęconego obronie Częstochowy znajdują się w klasztorze na Jasnej Górze).

           Tworzył wiersze patriotyczne i religijne, poematy historyczne oraz liryki oparte na folklorze mazowieckim, a także rzeźby portretowe, nagrobki.

           Jego prace były wielokrotnie wystawiane w Krakowie, na fasadzie kamienicy Bujwidowskiej (ul. Lubicz 34) znajdowało się niegdyś jego popiersie wykonane przez M. Korpala, w Muzeum Narodowym w Krakowie przechowywana jest kolekcja rzeźb i rysunków artysty, w Bibliotece Jagiellońskiej zbiór rysunków.

           Prochy poety sprowadzono do Polski, został pochowany w Krypcie Zasłużonych w kościele Na Skałce (projekt sarkofagu Karol Knaus, medalion Jan Tombiński).

           Jego imieniem nazwano jedną z ulic Krakowa.

wybrane prace:

wiersze:

1865Marcin Borelowski–Lelewel

1867 Branka

zbiory:

1848Polska ziemia w obrazkach

1855Lirenka

poematy:

1857Gladiatorowie

1859Bitwa racławicka

kalendarium

1837 – ukończył w Warszawie tzw. szkołę obwodową

1840 – związał się ze środowiskiem artystycznym Warszawy

1841 – debiutował jako poeta

1842 – przyjechał na krótko do Krakowa

1843 VIII – zagrożony aresztowaniem wyjechał z Warszawy do Poznania

1844 – powrócił do Warszawy

1848 VI – 1849 IV – przebywał w Krakowie

1848 X 16 - przemawiał podczas manifestacji na kopcu Kościuszki

1851 – emigrował

1855 - zamieszkał na stałe we Włoszech

1873, 1876, 1877, 1885, 1888, 1889 – wystawiał swoje prace w Krakowie

1875 VII 20 - IX – przebywał w Krakowie

1879 – 1883 – wykładał historię literatury słowiańskiej na Uniwersytecie w Bolonii i tam otrzymał tytuł profesora

1894 – Kraków nadał jego imię ulicy w I dzielnicy Stare Miasto, która przecina al. Juliusza Słowackiego biegnąc przez Piasek i Nową Wieś

czytaj więcej ...