(między 1240 a 1242 – 30 września 1288 Kraków)

książę łęczycki, sieradzki, kujawski, krakowski i sandomierski

rodzina

z dynastii Piastów

syn Kazimierza I Konradowica, księcia kujawskiego i Konstancji, księżniczki wrocławskiej, córki Henryka II Pobożnego

Leszek Czarny

Lata panowania książę krakowski 1279 - 1288

rodzeństwo: Siemomysł, książę kujawski, Adelajda, mniszka w Sandomierzu, brat przyrodni Władysława I Łokietka, Kazimierza II, książę kujawski i łęczycki, Siemowit, książę dobrzyński, siostra przyrodnia Eufemia, żona Jerzego I, księcia halickiego
poślubił: 1265 Gryfina (między 1244 a 1251 - między 26 maja 1303 a 1309), córka Rościsława, bana Sławonii i Maczwy serbskiej, rozłączona z mężem 1271 do 1274

zmarł bezpotomnie

biogram

           Był sojusznikiem Bolesława V Wstydliwego, ożeniony został z siostrzenicą jego żony Kingi, księżniczką halicką Gryfiną. Wspólnie z Bolesławem brał udział w odwetowej wyprawie na księstwo opolskie, a po jego śmierci objął we władanie Małopolskę. Pokonał księcia halickiego Lwa Daniłowicza, wspomaganego między innymi przez Tatarów i Jadźwingów, oparł najazdy Litwinów i Jadźwingów. Był skonfliktowany z krakowskim biskupem Pawłem z Przemankowa, którego więził w Sieradzu, a który wraz z wojewodą sandomierskim Januszem Starżą kierował niechętną księciu opozycją możnowładczą w Krakowie.

Umierając bezpotomnie prawdopodobnie przekazał tron krakowski Henrykowi Probusowi.

Pochowany w kościele dominikańskim św. Trójcy przy ulicy Stolarskiej.

Ulica jego imienia znajduje się w XVII dzielnicy Grębałów, granicząc z ulicą Jana Kazimierza.

kalendarium

od 1260 lub 1261 - książę łęczycki

od 1260 lub 1264 - książę sieradzki

1265 – poślubił Gryfinę

1271 – żona oskarżyła go publicznie o impotencję

1273 – brał udział w wyprawie na księstwo opolskie

1274 – dzięki mediacji Bolesława Wstydliwego Gryfina powróciła do męża

około 1273 - 1278 - książę kujawski

1279 - książę krakowski i sandomierski

1280 II – pokonał księcia halickiego Lwa Daniłowicza w bitwie pod Goślicami

1280 – 1284 – był w konflikcie z biskupem Pawłem z Przemankowa

1282 – stłumił bunt możnowładców małopolskich

1282/1283 – więził w Sieradzu biskupa Pawła z Przemankowa

1282 – w okolicach Drohiczyna rozbił, objuczone łupami, oddziały Jadźwingów

1282 – ufundował kościół św. Michała Archanioła w Lublinie

1283 – pokonał Litwinów w bitwie niedaleko Łukowa

1285 – rozbił wojska opozycji możnowładców w bitwie pod Bogucicami

1285 – zezwolił na obwarowanie miasta

1287/1288 – w czasie najazdu tatarskiego uzyskał pomoc węgierską i wyparł najeźdźców na Ruś Halicką

1287 – zawarł układ sukcesyjny z Henrykiem IV Probusem

1288 – zwolnił mieszczan krakowskich od wszelkich ceł w ziemi krakowskiej, sandomierskiej i sieradzkiej

literatura

Wojował Leszek szczęśliwie i trzeba przyznać, ze nie zabrakło mu po temu okazji.

                      Paweł Jasienica, Polska Piastów, Warszawa 1974

Żona Leszka Czarnego, księżna Gryfina, córka księcia ruskiego Rościsława, zwoławszy zgromadzenie panów, rycerstwa i pań sieradzkich opowiedziała, że choć prawie sześć lat mieszka wspólnie ze swoim mężem Leszkiem Czarnym, jednakże do tego dnia pozostała panną nietkniętą przez swego męża, zarzucając mu niemoc i oziębłość, w obecności także księcia Leszka, który milczeniem także potwierdził oskarżenie. Zdjąwszy czepek, którym jako mężatka zwykła okrywać głowę, w klasztorze braci mniejszych w Krakowie, w obecności wielu ludzi, zaczęła potem chodzić z odkrytą głową, zachowywać się jak panna i unikać towarzystwa księcia Leszka, zamierzając się starać o rozwiązanie tego małżeństwa.

                    Jan Długosz, Roczniki, czyli Kroniki dawnego Królestwa Polskiego

źródła

Balzer Oswald, Genealogia Piastów, Kraków, 2005;

Jasiński Kazimierz, Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, Poznań-Wrocław 2001

Bolesław Wstydliwy i Leszek Czarny, Wyd. J.B. Zaleski, Paryż 1875