Karol Kazimierz Kurpiński
(6 marca 1785 Włoszakowice koło Leszna, poznańskie – 18 września 1857 Warszawa)
kompozytor, dyrygent, pedagog
rodzina
syn Marcina, pedagoga i organisty kościelnego we Włoszakowicach, i Franciszki z Wańskich, pochodzącej z rodu znanych wielkopolskich muzyków - Jana i Rocha Wańskich
1815 IV 10 - poślubił Zofię z Brzozowskich (1800 - 1879), aktorkę Teatru Rozmaitości i śpiewaczkę Opery w Warszawie
biogram
W dzieciństwie grał na skrzypcach i organach. Początkowo działał na prowincji jako organista, skrzypek i nauczyciel gry na fortepianie. Po przybyciu do Warszawy został drugim, obok J. Elsnera, kapelmistrzem Teatru Narodowego w Warszawie, a następnie dyrektorem Opery Warszawskiej. Równocześnie zajmował się pracą pedagogiczną, wykładał w Szkole Muzyki i Sztuki Dramatycznej, był twórcą Szkoły Śpiewu przy Teatrze Wielkim w Warszawie.
W swej twórczości kompozytorskiej koncentrował się na operze, pieśni solowej oraz gatunkach tanecznych. Najważniejszym dziełem dramatycznym są Nowe Krakowiaki, czołowa opera polska przed Stanisławem Moniuszką. Kurpiński oparł się na wzorach Mozarta i Rossiniego, łącząc ich styl ze zwrotami polskiej muzyki ludowej.
Jego twórczość pieśniarska wywarła silny wpływ na jego następców, zwłaszcza ze względu na silne akcenty narodowe i patriotyczne (Warszawianka). Również twórczość instrumentalna oddziałała na późniejszych kompozytorów, także na Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszkę. Na polu pedagogiki muzycznej odznaczył się jako autor kilku podręczników, w dziedzinie organizacji życia muzycznego był głównym współtwórcą ruchu koncertowego i operowego w Warszawie.
Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Ze składek publicznych postawiono Kurpińskiemu pomnik nagrobny.
wybrane prace:
1811 - opera Pałac Lucypera
1812 - Wielka symfonia bitwę wyobrażająca
1814 - opera Agar na puszczy
1815 - opera Aleksander i Apelles
1816 VI 16 - premiera Zabobon czyli Krakowiacy i Górale (tzw. Nowe Krakowiaki)
1817 - opera Bateria o jednym żołnierzu
1818 - podręcznik Wykład systematyczny zasad muzyki na klawikord
1820 - balet Mars i Flora
1820 - Chwila snu okropnego
1821 - podręcznik Zasady harmonii tonów z dołączeniem jenerałbasu praktycznego
1822 - balet Trzy Gracje
1823 - Koncert klarnetowy
1844 - podręcznik Zasady harmonii wykładane w sposobie lekcji dla lubowników muzyki
kalendarium
1797 - objął posadę organisty w Sarnowie koło Rawicza, gdzie jego wuj był proboszczem
1800 - grał jako drugie skrzypce w kapeli dworskiej hrabiego Feliksa Polanowskiego w Moszkowie koło Lwowa wraz z bratem swojej matki
1808 - przeniósł się do Lwowa, gdzie w domu Edwarda Rastawieckiego uczył gry na fortepianie
1810 VII 1 - został przyjęty przez Wojciecha Bogusławskiego na drugiego obok Józefa Elsnera (nauczyciela Fryderyka Chopina) dyrygenta orkiestry Teatru Narodowego
1810 VIII 5 - wystąpił po raz pierwszy jako dyrygent
1810 XII 4 - zadebiutował w stolicy jako kompozytor kantatą ku czci Napoleona
1811 V 26 - premiera opery Dwie chatki
1812 - uczył w Szkole Dramatycznej przy Teatrze Narodowym
1817 - uczył w Szkole Muzyki i Sztuki Dramatycznej w Warszawie
1819 - car Aleksander I mianował go swym nadwornym kapelmistrzem
1820 - założył "Tygodnik Muzyczny", w którym zamieszczał swoje artykuły
1823 - car Aleksander I odznaczył go Orderem św. Stanisława IV klasy
1823 III - wyjechał jako stypendysta rządu w ośmiomiesięczna podróż po Europie w celu zaznajomienia się z organizacją teatrów operowych w Zachodniej Europie
1830 III 17 - dyrygował prawykonaniem Koncertu fortepianowego f-moll Chopina z udziałem kompozytora jako solisty
1833 II 24 - dyrygował inauguracyjnym przedstawieniem w nowym gmachu zwanym Teatrem Wielkim
1835 - zorganizował przy Teatrze Wielkim 3-letnią Szkołę śpiewu, w której był dyrektorem do 1840 roku
1840 - podał się do dymisji
czytaj więcej: