(około 1250 Wrocław - 7 II 1320 Kraków

biskup krakowski, polityk

rodzina

           z pochodzenia Ślązak, jego ojcem był mieszczanin wrocławski, właściciel kramu na wrocławskim rynku, w którym handlował między innymi gałką muszkatołową. Z tego urobiono przydomek przyszłego biskupa, a podobiznę tej egzotycznej przyprawy, gałki, umieszczono w herbie biskupa obok trzech koron.

biogram

           Na uniwersytecie w Bolonii uzyskał tytuł magistra sztuk wyzwolonych i słuchał wykładów z prawa. Został kanonikiem we Wrocławiu i w Krakowie oraz archidiakonem w Łęczycy. Swoje umiejętności wykorzystał w czasie głośnego sporu o immunitet, jaki toczyli między sobą biskup wrocławski Tomasz II i książę Henryk IV Probus. Został posłem biskupa Tomasza do Rzymu, a następnie cenionym i nagradzanym przez obie strony mediatorem w tym konflikcie. Będąc w Rzymie załatwił sobie dochodowe i ważne stanowisko papieskiego kolektora świętopietrza na Polskę. Nawiązał też współpracę z władcą Czech, Wacławem II. Objął rządy w diecezji krakowskiej będąc jednocześnie kapelanem rezydującego w Pradze Wacława II. Został nominowany podkanclerzym królestwa Węgier, na co jednak nie wyraził zgody papież Bonifacy VIII.

           Prymas Jakub Świnka wytoczył mu proces kanoniczny, oskarżając go o grabież kosztowności z kościołów, nieposłuszeństwo, symonię, nieprawne wstąpienie na tron biskupi oraz mężobójstwo. Konflikty z prymasem i królem Władysławem Łokietkiem doprowadziły do jego uwięzienia, następnie do ekskomuniki i wypędzenia z Krakowa. Dzięki papieskiemu legatowi został przywrócony na biskupstwo krakowskie, ale po poparciu buntu wójta Alberta był ponownie uwięziony, zbiegł na Śląsk. Po porozumieniu z Łokietkiem powrócił do Krakowa, wziął udział w jego koronacji. Dwa tygodnie później zmarł, został pochowany w kościele cystersów w Mogile.

           Jako biskup dbał o dochody Katedry Wawelskiej, powiększył dobra biskupstwa krakowskiego przez zakup między innymi gruntów, na których powstała jurydyka Biskupie, oraz miasta Biecz. Przyczynił się do rozwoju górnictwa w Sławkowie, gdzie ufundował przytułek dla kalek górniczych. Uzyskał pozwolenie na budowę zamków biskupich w Sławkowie, Tarczku i Kielcach; popierał kolonizacje niemiecką w Małopolsce, stanowiska kościelne obsadzał duchownymi niemieckimi, dokonał licznych lokacji na prawie niemieckim. Zbudował wiele warowni oraz zamek w Lipowcu.

kalendarium

1268 – 1278 – studiował w Bolonii

1272 – 1290 – był kanonikiem wrocławskim

1279 – został archidiakonem łęczyckim

1285 – 1288 – był papieskim kolektorem świętopietrza na Polskę

1295 – wybrany przez zniemczoną kapitułę i pod wpływem Wacława II na krakowskiego biskupa

1297 – był w Pradze uczestnikiem koronacji Wacława II

1298 – założył w Sławkowie szpital braci duchaków, który był przytułkiem dla kalek górniczych

1300 – uczestniczył w koronacji Wacława II w Gnieźnie

1301 – został nominowany podkanclerzym królestwa Węgier

1301 – popadł w konflikt z prymasem Jakubem Świnką

1303 – 1304 (lub 1305 – 1306) był starostą małopolskim

1304 - latem arcybiskup Jakub Świnka ponownie zaatakował Muskatę

1304 VIII 21 - król czeski doprowadził do korzystnego dla Muskaty wyroku sądu rozjemczego pod przewodnictwem biskupa wrocławskiego Henryka z Wierzbna

1306 VII 12 – dwaj kanonicy prymasa Jakuba Świnki rozpoczęli w Sandomierzu zaoczny proces kanoniczny przeciwko biskupowi

1308 – 1309 – został uwięziony wskutek kolejnych konfliktów z prymasem i Władysławem Łokietkiem

1310 – został przywrócony na tron biskupi

1311 – poparł bunt wójta Alberta, uwięziony, zbiegł na Śląsk

1317 - po porozumieniu z księciem wrócił do Krakowa

1320 I 20 – wziął udział w koronacji Władysława Łokietka

bibliografia:

Wyrozumski J., Muskata Jan, Polski Słownik Biograficzny, t. XXII, Wrocław 1977.

Wyrozumski J., Kraków do schyłku wieków średnich, [w:] Dzieje Krakowa, pod red. J. Bieniarzówny, J.M. Małeckiego, J. Mitkowskiego, t. 1, Kraków 1992.

Zachorowski S., Wiek XIII i panowanie Władysława Łokietka, [w:] Grodecki R., Zachorowski S., Dąbrowski J., Dzieje Polski Średniowiecznej, t. I, Kraków 1926