Adolf Haganowski
(1822 Lwów – 9 sierpnia 1845 Kraków)
artysta dramatyczny i śpiewak operowy teatrów lwowskiego i krakowskiego
rodzina
syn Michała i Marianny z Kołomuskich
biogram
Wokalne studia odbywał w Krakowie u znanego kompozytora i pedagoga Franciszka Mireckiego. Debiutował na scenie lwowskiej w roli Filipa (Joanna Montfaucon), następnie śpiewał w operze Handel na żony, czyli Lepsze cudze. Przez trzy miesiące śpiewał w tamtejszej niemieckiej operze (wykonywał tam podrzędne partie tenorowe).
Powrócił do Krakowa, zadebiutował tu w tworzącej się właśnie operze jako Kasper w niezwykle wówczas modnym utworze Wolny strzelec Karla Webera - operze, która zapoczątkowała ogromne powodzenie niemieckiej opery romantycznej. Śpiewał partie barytonowe (także i basowe) w operach i wodewilach. Zdobył w Krakowie ogromne uznanie publiczności i krytyków.
Z silnym, czystym, głębokim barytonowym śpiewem - pisał K. Estreicher - łączył grę trafną, studiowaną, myślącą. Odznaczał się też dobrymi warunkami scenicznymi.
Ważniejsze partie: Jonek (Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale), Orowist (Norma), Don Basilio (Cyrulik sewilski), Szymon (Biedny rybak), Groscanon (Taraban mały dobosz). Występował często w przedstawieniach amatorskich i na koncertach dobroczynnych. Dysponował świetnym głosem, znakomitą aparycją i dużą inteligencją. Niestety, jego znakomicie zapowiadającą się karierę operową, przerwała gruźlica.
Pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
Na podstawie z kamienia ciosanej takaż kolumna z wyrżniętym wyobrażeniem lutni i dwoma trzymającymi się rękoma - tak wyglądał nagrobek, ufundowany w 1845 roku przez przyjaciół młodo zmarłemu aktorowi i śpiewakowi. Do dziś z pierwotnego nagrobka przetrwała tylko owa podstawa ciosana z kamienia, umieszczona zaś na niej tablica upamiętnia Haganowskiego oraz jego dalszą rodzinę: Janinę Świszczowską (zm. 1925), Marię Świszczowską (zm. 1940) i Jana Świszczowskiego (zm. 1948).
Ułamana kolumna oznaczała nagle przerwane życie, lutnia nawiązywała do zawodu i talentu Haganowskiego, splecione dłonie - do jego przyjaciół.
Zamieszczony na tablicy napis głosił:
Adolfowi Haganowskiemu
Artyście Opery Krakowskiej w kwiecie wieku,
bo zaledwie w 23 wiośnie życia zgasłemu.
Młodzieńcowi pięknych przymiotów duszy i serca
współtowarzysze zawodu
przyniósłszy tu na własnych barkach zwłoki jego
nagrobek ten w dowód szacunku,
przyjaźni i miłości położyli.
kalendarium
1841 V 15 - zadebiutował we Lwowie jako aktor
1843 II 11 - wystąpił we Lwowie w przedstawieniu amatorskim
1844 IX 18 - wystąpił w Rzeszowie na koncercie F. Lipińskiego (recytował oraz śpiewał kilka arii)
1844 XII - powrócił do Krakowa
1844 XII 1 - został zaangażowany przez H. Meciszewskiego do opery krakowskiej
1844 XII 29 - debiutował w partii Kaspra (Wolny strzelec)
1845 III 16 - wystąpił ostatni raz na scenie w roli dramatycznej jako Du Chatel (Dziewica Orleańska)
1845 VIII 12 – został pochowany
źródła:
Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, t. I, PWN Warszawa 1973
Polski Słownik Biograficzny t. 9 str. 231
„Kurier Warszawski”, sobota, 16 sierpnia 1845, strona 4
„Kurier Warszawski”, poniedziałek, 25 sierpnia 1845, strona 3