Jerzy Giedroyc (Giedroyć)
(27 VII 1906 Mińsk – 14 IX 2000 Maisons – Laffitte)
polityk, publicysta, wydawca
rodzina
syn Ignacego, farmaceuty, i Franciszki ze Starzyckich
biogram
Dzieciństwo spędził w Rosji (Mińsk, Moskwa, Petersburg). Absolwent gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie. Studiował prawo i historię na Uniwersytecie Warszawskim. Pracował jako referent prasowy i parlamentarny w Ministerstwie Rolnictwa, naczelnik wydziału prezydialnego w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, redaktor "Dnia Akademickiego" i dwutygodnika "Bunt Młodych" przekształconego w tygodnik "Polityka".
Po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Rumunii. Był sekretarzem ambasadora polskiego w Rumunii, Rogera Raczyńskiego, kierownikiem wydziału polskiego przy poselstwie chilijskim w Bukareszcie, współpracownikiem poselstwa angielskiego, zajmującego się sprawami polskimi w Rumunii. Jako żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich uczestniczył w kampanii libijskiej i w bitwie o Tobruk. Kierował Wydziałem Czasopism i Wydawnictw Wojskowych Biura Propagandy II Korpusu Polskiego, następnie Departamentem Europejskim Ministerstwa Informacji Rządu RP w Londynie.
Założył Instytut Literacki w Rzymie. Wydawał "Kulturę", której był redaktorem naczelnym, przeniósł wydawnictwo do Maisons Laffitte pod Paryżem i rozwinął rozległą działalność wydawniczą, współpracując z wybitnymi polskimi publicystami i pisarzami emigracyjnymi między innymi J. Czapskim, J. Stempowskim, K.A. Jeleńskim, J. Mieroszewskim, Cz. Miłoszem, W. Gombrowiczem, G. Herling-Grudzińskim.
Zainicjował wydawanie serii Biblioteki Kultury oraz "Zeszytów Historycznych" (dotyczącego najnowszej historii Polski i krajów środkowoeuropejskich). Współredagował pismo rosyjskich dysydentów "Kontynent" oraz ukraiński kwartalnik "Widnowa". Współtworzył Fundusz Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce Polskiej.
Laureat nagrody Polskiego PEN Clubu, nagrody im. św. Brata Alberta, nagrody "Polityki" oraz nagrody "Złotego Berła" Fundacji Kultury Polskiej. Odznaczony został między innymi orderem Krzyżem Oficerskim Legii Honorowej.
Wyrażając swoje krytyczne stanowisko wobec stosunków panujących w Polsce po 1989 roku, odmówił przyjęcia najwyższego polskiego odznaczenia - Orderu Orła Białego.
wybrane publikacje:
1994 - Autobiografia na cztery ręce
kalendarium
1919 - rodzina Giedroyciów przeniosła się do Warszawy
1924 - 1931 - studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim
1929 - 1935 - pracował jako referent prasowy i parlamentarny w Ministerstwie Rolnictwa
1930 - 1931 - studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim
1931 - 1937 - był żonaty z Rosjanką Tatianą Szwecow (1913 - 2005)
1935 - 1939 - pracował jako naczelnik wydziału prezydialnego w Ministerstwie Przemysłu i Handlu
1939 IX - wraz z rządem przekroczył granicę rumuńską
1939 - 1940 - był sekretarzem ambasadora polskiego w Rumunii, Rogera Raczyńskiego
1940 - był kierownikiem wydziału polskiego przy poselstwie chilijskim w Bukareszcie
1941 - był współpracownikiem poselstwa angielskiego, zajmującego się sprawami polskimi w Rumunii
1941 IV - przedostał się do Palestyny, tam wstąpił do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich
1941 - 1944 - kierował Wydziałem Czasopism i Wydawnictw Wojskowych Biura Propagandy II Korpusu Polskiego
1944 - przeszedł do Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej
1945 - kierował Departamentem Europejskim Ministerstwa Informacji Rządu RP w Londynie
1946 - był współzałożycielem Instytutu Literackiego w Rzymie
1947 - został wydawcą oraz redaktorem naczelnym czasopisma "Kultura"
1947 X - przeniósł wydawnictwo do Maisons Laffitte pod Paryżem
1953 - zainicjował wydawanie serii Biblioteki Kultury oraz "Zeszytów Historycznych"
1982 – współtworzył Fundusz Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce Polskiej
1989 - został laureatem nagrody Polskiego PEN Clubu
1991 V 9 - został doktorem honoris causa UJ
1993 - otrzymał nagrodę im. św. Brata Alberta
1995 - otrzymał nagrodę "Polityki"
1996 - odznaczony został orderem Krzyżem Oficerskim Legii Honorowej
1999 - laureat nagrody "Złotego Berła" Fundacji Kultury Polskiej
czytaj więcej: