Aldona Anna Giedyminówna

(około 1311/1313 – 25/29 V 1339 Kraków)

księżniczka litewska i królowa Polski

rodzina

rodzice: Giedymin (około 1275 – XII 1341 pod Wieloną), wielki książę litewski, i prawdopodobnie Jewna Połocka (około 1280 – około 1344)

pierwsza żona Kazimierza III Wielkiego

dzieci:

Elżbieta (około 1326 - 1361) – od 1343 roku żona księcia wołogosko-słupskiego Bogusława V,

Kunegunda (około 1328 - 1357) – od 1345 roku żona Ludwika rzymskiego, syna cesarza niemieckiego Ludwika IV Wittelsbacha

biogram

           W Polsce znana była raczej pod imieniem Anny, imię Aldona pojawia się dopiero w XVI-wiecznej kronice Macieja Stryjkowskiego. Jej małżeństwo zostało zaaranżowane przez rodziców, było wynikiem sojuszu Władysława Łokietka z Giedyminem, skierowanego przeciwko Krzyżakom. Została wraz z mężem koronowana w katedrze krakowskiej.

           Współczesne źródła podkreślały jej skłonność do zabaw i uciech. Stanowisko to łagodził Długosz, pisząc o jej hojności i działaniach na rzecz Kościoła oraz ubogich.

           Zmarła niespodziewanie i jako pierwsza królowa został pochowana w katedrze wawelskiej.

kalendarium

1325 IV 30 – po przyjeździe do Polski przyjęła chrzest

1325 X 16 – poślubiła w Katedrze Wawelskiej królewicza Kazimierza

1333 IV 25 – została, wraz z Kazimierzem, koronowana na Wawelu, przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Janisława

źródła

Kazimierz Jasiński, Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, Wydawnictwo Historyczne, Poznań – Wrocław 2001;

Jan Tęgowski, Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Wydawnictwo Historyczne, Poznań – Wrocław 1999