Piotr Gamrat

Sulimczyk

(1487 Samoklęski koło Jasła – 27 VIII 1545 Kraków)

prymas Polski

rodzina

herbu Sulima

           syn Stanisława, szlacheckiego wójta w Osieku i Pilźnie, właściciela Samoklęsk, dzierżawcy królewszczyzn Mrokowa i Tarchów, i szlachcianki Katarzyny Balówny z Nowego Tyńca

biogram

           Jego protektorem była królowa Bona oraz prałat Erazm Ciołek, dzięki którym uzyskał biskupstwa. Obok Bony i marszałka Wielkiego Koronnego Piotra Kmity był w ostatnich latach życia Zygmunta faktycznym współrządcą państwa. Jako stronnik Bony opowiadał się za wzmocnieniem państwa polskiego, przeciwko Habsburgom i za pokojem z Turcją.
            Mało czasu poświęcał sprawom kościoła powierzając je współpracownikom: Leonardowi Słończewskiemu, Stanisławowi Borkowi, Stanisławowi Hozjuszowi czy Marcinowi Kromerowi. Walczył z reformacją i powołał inkwizytora. Doprowadził do skazania Katarzyny Weiglowej oskarżonej o apostazję i spalonej na stosie.
           Na synodach, w których uczestniczył, dyskutowano o reformie szkół i duchowieństwa oraz o walce z innowiercami. Zasłużył się jako mecenas kultury renesansowej, na Uniwersytecie Krakowskim popierał Piotra Rozjusza, opiekował się także Klemensem Janickim i starał się skupić wokół siebie elitę kulturalną Krakowa. Zgromadził cenne zbiory ksiąg i dzieł sztuki.
           Zgorszenie budził jego flirt z Dorotą z Sobockich i słynne obżarstwo.
           Pochowany w Katedrze Wawelskiej w kaplicy św. Katarzyny. Padovano na zlecenie Bony wykonał renesansowy nagrobek.

kalendarium

1500 - wstąpił na Uniwersytet Krakowski
1507 - wyjechał na studia w Rzymie, jako dworzanin biskupa płockiego Erazma Ciołka
1509 - otrzymał probostwo w Wyszkowie
1519 - został scholastykiem płockim
1526 - został za protekcja królowej Bony kanonikiem gnieźnieńskim
1528 - został dziekanem płockim
1529 - został scholastykiem warszawskim
1531 I 29 - mianowany biskupem kamienieckim (nie objął urzędu)
1532 - 1538 - był z ramienia Bony komisarzem królewszczyzn na Mazowszu
1535 X 27 - został biskupem przemyskim (tu również nie rezydował)
1537 VIII 17 - został biskupem płockim
1538 II 8 - odbył ingres w diecezji płockiej
1538 VII - został biskupem krakowskim
1539 - zwołał synod w Krakowie
1540 - 1545 - prymas Polski
1541 I 28 - został arcybiskupem gnieźnieńskim, nie oddając biskupstwa krakowskiego (za zgodą Rzymu uzyskaną staraniem Bony)
1542 - zwołał synod w Piotrkowie
1544 - odbył synod w Krakowie
1544 - ustalił zasadę, że sufragana krakowskiego można powołać jedynie spośród członków kapituły