(? - między 1212 a 1223)
wojewoda sandomierski, kasztelan krakowski
rodzina
pochodził z rodu Rawiczów herbu Rawicz, z czeskich Werszowców, których większa grupa schroniła się w 1108 w Polsce, uciekając przed prześladowaniami ze strony Przemyślidów.
Poślubił Miłosławę, syn Dzierżykraj
biogram
W okresie małoletności Leszka Białego, był jego faktycznym opiekunem i głównym doradcą dworu, naznaczonym, być może, jeszcze przez Kazimierza Sprawiedliwego. Został następnie jego najbliższym współpracownikiem. W czasie zmagań z Mieszkiem Starym, będąc dowódcą rycerstwa sandomierskiego w bitwie nad Mozgawą, dostał się do niewoli książąt śląskich.
Był politycznym przeciwnikiem panów krakowskich, którzy ofiarując rządy w Krakowie Leszkowi Białemu, zażądali jego odsunięcia. Układ o władzę nie doszedł jednak do skutku, bo Leszek rozważywszy warunek odrzucił go, choć Goworek był gotów dobrowolnie iść na wygnanie. Na tron krakowski powołano Laskonogiego.
Gdy w końcu później Leszek objął tron został mianowany kasztelanem krakowskim (nie uzyskał urzędu wojewody wobec sprzeciwu możnych).
Za zasługi dla księcia otrzymał między innymi wieś Mogilany.
kalendarium
około 1195 – około 1206 – wojewoda sandomierski
1195 – brał udział w bitwie nad Mozgawą
1202? lub 1206? - 1212 - kasztelan krakowski
literatura
Grób jego ozdobimy takim napisem o jego cnotach:
Przybyszu podziwiaj wierność, stałość, męstwo tego, kto tu jest pochowany. Był to wojewoda sandomierski Goworek, doradca Leszka Białego. Aby zapewnić sławę swego księcia, często zawzięcie walczył z Rusią, pełniąc nawet obowiązki żołnierza. Aby mu dać dowód swego oddania, udał się nawet później na wygnanie, aby mu nie być przeszkodą do objęcia księstwa, aby wszystkim okazać swą nieskazitelność, nigdy nie dał się przekupić darami nieżyczliwych księciu, a nawet część swoich dóbr przekazał temu, któremu był przez całe życie oddany. Zaiste wielki to i stateczny senator! Zaprawdę wraz z nim złożona tu jest uczciwość i nieskazitelność sarmacka
(Szymon Starowolski, Sarmatiae Bellatores (pol.: Wojownicy sarmaccy), 1631)
źródła
Boniecki, Grodecki R., Dzieje Polski od Mieszka II do Jagiełły, Polska jej dzieje i kultura,
Grodecki Roman, Zachorowski Stanisław, Dzieje Polski średniowiecznej, Kraków 1926