Świętopełk Fiol

Fail, Feyhel, Fyol, Veyl; Szwajpolt, Świepolt,

(? - między 7 V 1525 a 16 V 1526 Kraków

drukarz, hafciarz, wynalazca maszyn górniczych

biogram

           Pochodzenie niemieckie, przybył z Frankonii. Dzięki poparciu węgierskiego przedsiębiorcy górniczego Jana Turzona uruchomił w 1489 roku w Krakowie drukarnię z kompletem 230 czcionek wykonanych pod jego kierownictwem przez Rudolfa Borsdorfa z Brunszwiku i jako pierwszy na świecie wytłoczył cyrylicą cztery prawosławne księgi liturgiczne (1491 zbiór modlitw Czasosłowiec i zbiór hymnów św. Jana z Damaszku Ośmiohłaśnik, ozdobiony pierwszym w Polsce drzeworytem figuralnym "Ukrzyżowanie" oraz niedatowane Triod postnaja i Triod cwietnaja z pieśniami i modlitwami wielkopostnymi i wielkanocnymi).
            Oskarżony o utrakwizm, został osadzony w więzieniu. Po cofnięciu zezwolenia na druk i rozpowszechnianie książek, mimo oczyszczenia z zarzutów, zaprzestał działalności drukarskiej, zajął się górnictwem i hutnictwem.
           Wyjechał na Słowację, ale ostatnie lata życia spędził w Krakowie.

wydał

1491 - zbiór modlitw Czasosłowiec i zbiór hymnów Ośmiohłaśnik

kalendarium

1479 - przyjęty do prawa miejskiego krakowskiego jako hafciarz złotniczy
1483 - 1485 - prawdopodobnie prowadził dom zajezdny przy Rynku Głównym
1489 III 9 - otrzymał przywilej królewski na eksploatację wynalezionych przez siebie maszyn do odwadniania kopalń olkuskich
1489 - w pierwszej na świecie drukarni cyrylickiej w Krakowie wytłoczył pierwsze księgi liturgiczne w języku cerkiewno - słowiańskim
1492 - na skutek nieporozumień z klerem został uwięziony, po odbyciu kary zabroniono mu dalszego drukowania ksiąg
po 1499 - pracował w górnictwie i hutnictwie na Śląsku
1511 - przebywał na Słowacji