Mikołaj Firlej z Dąbrowicy
(około 1530-1601)
kasztelan biecki
rodzina
z rodziny Firlejów z Dąbrowicy, herbu Lewart, najstarszy syn Jana (1521-1574), wojewody i starosty krakowskiego, marszałka wielkiego koronnego, i Zofii Boner, córki Seweryna (1486-1549)
rodzeństwo: Jan (1560-1614), kasztelan wojnicki, starosta lubelski, żona Gertruda Opalińska (1569-1602); Piotr (1560-1619), wojewoda lubelski, żona Jadwiga Włodek (1573-1609); Jadwiga (?), mąż Jan Mniszech (1541-1612); Barbara (1560-1607); Elżbieta Krystyna (?); Zofia (?), mąż Andrzej Sędziwój Ostroróg; Andrzej (1572-1609), kasztelan radomski, żona Barbara Kozińska (1560-1591); Anna (1570-1600), mąż Jan Zbigniew Ossoliński (1555-1623), Henryk (1574-1626), prymas
poślubił:
1 - żona Elżbieta Ligęza (1550-1594), ślub w 1577 roku, dzieci: Mikołaj (1588-1636), senator, starosta lubelski i kazimierski, wojewoda sandomierski, 1. żona Regina Oleśnicka, dzieci: Elżbieta, Henryk, Stanisław, Jan, Andrzej, Krystyna, Anna, Zbigniew; 2. żona Maria Mohiła (1591-1638) dzieci: Katarzyna, mąż Łukasz Kopeć, dworzanin królewski, kasztelan brzeski i senator; Zofia, mąż Jan Gostomski, senator, wojewoda brzeski, inowrocławski i kaliski; Anna, mąż Krzysztof Wedel-Tuczyński, kasztelan poznański
2 - żona Agnieszka Tęczyńska (1578-1644), herbu Topór, mieli syna Jana (1590-1640), starosta wolbromski
biogram
Wychowany w kalwinizmie, w czasie podróży do Rzymu, przeszedł potajemnie na katolicyzm. W Bolonii zetknął się z wybitnym przyrodnikiem Ulissesem Aldrovandim. Po powrocie do kraju wraz z profesorem Akademii Krakowskiej Marcinem Foxem dokonał wielu odkryć skamieniałości zwierząt prehistorycznych w Kazimierzu Dolnym.
Był bliskim współpracownikiem Jana Zamoyskiego i Zygmunta III Wazy.
Posiadał odziedziczoną po matce, znakomicie utrzymaną, rezydencję w Balicach. Był mecenasem kultury i nauki.
kalendarium
1569 – odbył podróż do Rzymu
1569-1601 – starosta kazimierski
1570 – posłował na sejm walny z województwa lubelskiego
1572 - posłował na sejm walny z województwa krakowskiego
1573 I 28 – podpisał konfederację warszawską
1573 - posłował wraz z innymi do Francji po Henryka Walezego
1575 – podpisał elekcję Maksymiliana II Habsburga
1576-1589 - kasztelan biecki i referendarz koronny świecki
1577 – został wybrany deputatem sądów ultimae instantiae województwa sandomierskiego
1581 – za zgodą króla lokował na prawie magdeburskim swoje prywatne miasto Radomyśl Wielki
1585-1600 – starosta nowokorczyński
1587 - zasłużył się w obronie Krakowa przed wojskami arcyksięcia Maksymiliana
1587 – marszałek sejmiku konfederacji województwa krakowskiego
1589 III 9 – był sygnatariuszem ratyfikacji traktatu bytomsko-będzińskiego na sejmie pacyfikacyjnym
1589 – wraz z kardynałem Jerzym Radziwiłłem odbył poselstwo do cesarza Rudolfa II Habsburga, w celu zaprzysiężenia pokoju zawartego z I Rzecząpospolitą
1589–1601 - wojewoda krakowski
1592 – w czasie sejmu inkwizycyjnego występował przeciwko Zygmuntowi III
1592 - gościł w Balicach Annę Austriaczkę
1594 – przywrócił kościołowi w Bydlinie (przez jego ojca Jana zamienionego około 1570 roku na zbór ariański) poprzedni charakter, nadając mu nazwę Świętego Krzyża
1596 - gościł w Balicach legata papieskiego, kardynała E. Gaetano
1598 - otrzymał starostwo wolbromskie
1599 - otrzymał starostwo pilźnieńskie