Jan Jerzy Fryderyk Friedlein

(16 sierpnia 1771 Deutenheim, Bawaria – 27 kwietnia 1834 Kraków)

introligator, księgarz

rodzina

z rodziny Friedleinów

5 maja 1797 poślubił Teresę Gleixner (1776 XI 9 Brün, Austria -1863)

miał szesnaścioro dzieci, z których pierwszych pięcioro zmarło wcześnie, kolejne:

          Daniel Edward (1802-1855), żona Fryderyka Kochet (1807-1845), dzieci Joanna Augusta (1833- zmarła w młodości), Edward Józef (1831-1917), prezydent m. Krakowa;

           Teresa Wilhelmina (1803-1873), mąż doktor Karol Zawadziński (1800- ?), dzieci: Julia (1834-?), mąż profesor Dominik Sofroniusz Tymiński (1820-?), Władysław Szczepan (1841-1886), zawiadowca stacji w Warszawie Kolei Warszawsko-Terespolskiej, żona Ludwika Felicja Pancer (1853-1893), Stanisław – lekarz w Ciężkowicach;

           Emilia Augusta Maria (1805-1842), mąż Wojciech Józef Majer (1806-1861), prezes Trybunału Wolnego Miasta Krakowa, dzieci: Stanisław, sędzia powiatowy w Kętach, Teodora, mąż Grabowski, Maria (1835-?), mąż Józef Friedlein;

           Franciszek Ferdynand Salezy (1807-1842), sędzia pierwszej instancji Trybunału Wolnego Miasta Krakowa, żona Zuzanna Klara Tekla Krzyżanowska, dzieci: Ludwik Fryderyk Contius (1834-?) i Czesław Daniel (1836-?);

          August (1808-1891), zegarmistrz, żona Karolina Choroszkiewicz (1816-1872), dzieci: Karol (zmarł w 1902), Marianna Florentyna (1845-?), Ludwina (1846-?), Feliks Hilary (1849-?);

          Rudolf Fryderyk (1811-1873), księgarz, żona Karolina Regina Gebethner (1824-1852), dzieci: Karolina Paulina (1845-?), mąż złotnik-jubiler Edward Nitsch (1837-?), Maria Julia (1848-?), mąż Józef Goebelt inspektor Teatru Wielkiego w Warszawie, Kamila Anna (1850-?), mąż doktor Henryk Kowalski z Chrzanowa;

           Zygmunt (1814-1882), leśniczy w Jaworznie, żona Louise Mannert;

           Karolina Józefa (1816-1872), mąż Józef Grzegorz Majer (1808-1899), brat Wojciecha;

          Fryderyk (1817-1885), introligator, żona Maria z Waniewiczów (1834-1898), mieli córkę Teresę, która odziedziczyła po ojcu introligatornię;

          Jan Józef (1818-1855), złotnik, żona Józefa Walter (1810-?), dzieci Jan Brunon (1845-?) i Julian Daniel (1848-1926);

          Karol (1818-1902), złotnik, żona Marianna Leitner? czy Launer? (?-1845);

biogram

           Zdobył zawód introligatora, wyruszył z rodzinnej wioski i osiadł w Krakowie. Został przyjęty do cechu introligatorskiego i po krótkiej praktyce w zakładzie introligatorskim Marcina Pietrzykowskiego rozpoczął starania o przyjęcie do grona mistrzów. Poparły go okupacyjne władze austriackie, zdobył wkrótce dyplom mistrzowski, zamieszkał w kamienicy przy Rynku Głównym i rozpoczął pracę we własnym warsztacie introligatorskim, jednym z 11 jakie wówczas działały w Krakowie.

           Był cenionym introligatorem, oprawiał między innymi księgi protokołów Sejmu i Senatu WMK oraz przygotowaną na powitanie księcia J. Poniatowskiego Kantatę na cześć Ks. Józefa (ułożoną przez prof. J. Przybylskiego i wydrukowaną przez J. Mateckiego). Za swą artystyczną oprawę otrzymał 173 złote, znacznie więcej niż twórca poematu.

           Wzorując się na warszawskim księgarzu Fryderyku Pfaffie uruchomił czytelnię i wypożyczalnię książek przy Rynku Głównym. Odkupił od Józefa Jerzego Trasslera (który po wkroczeniu wojski Józefa Poniatowskiego przeniósł się do Brna Morawskiego) księgarnię w Kamienicy Hetmańskiej obejmującą skład książek szkolnych czytelnię i introligatornię. Firma rozwijała się, tradycje zawodowe kontynuowali jego synowie.

wybrane prace:

1809 – oprawił Kantatę

1815 – wydał ozdobny katalog

kalendarium

1796 – przybył do Krakowa

1796 VIII 22 - zdobył dyplom mistrzowski

1797 IV 15 – otrzymał prawa miejskie

1797-1802 – podstarszy cechu

1803 – starszy cechu

1809 - odkupił księgarnię od J. J. Trasslera

1810 - uruchomił czytelnię i wypożyczalnię książek przy Rynku Głównym

źródła:

Jan Adamczewski, Krakowskie rody, Kraków 1994

Bieńkowska B., Maruszak E., Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa 2005

Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000

Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 05.08.2020