Rodzina uniwersytecka Estreicherów przez kilka pokoleń jako profesorowie przynosili chwałę i pomnażali dorobek Jagiellońskiej Akademii. Największą sławę przyniosła im Bibliografia polska, dzieło, na które złożyła się praca trzech pokoleń tego rodu: Karola seniora, Stanisława i Karola juniora.

           Ród Oesterreicherów pochodził z Igławy, miasteczka położonego na Morawach, na południu Czech. Wywodzili się prawdopodobnie z Niemiec, z których przybyli do Igławy jako osadnicy. W Igławie żył i pracował Józef, lekarz, zamożny mieszczanin, posiadacz kamienicy i browaru oraz jego brat Dominik, artysta malarz.

           Syn Józefa, Dominik (1750-1809) osiadł już w Krakowie i został protoplastą polskiej gałęzi rodziny, słynnych uczonych krakowskich. Nie odziedziczył po ojcu zdolności do handlu, wykazywał uzdolnienia plastyczne, został malarzem. Poślubił Rozalię Prokesch wywodzącą się również z rodzinnego miasta, mieli dwanaścioro dzieci, z których przeżyło tylko dwoje (Alojzy i Klara).

           Syn Dominika i Rozalii, Alojzy (1786-1852) ukończył w Akademii Krakowskiej medycynę, ale jego pasją stała się historia naturalna, botanika i entomologia. Otrzymał nominację na profesora historii naturalnej i botaniki w Szkole Głównej Koronnej, a jego oczkiem w głowie stał się Ogród Botaniczny, którego był wieloletnim dyrektorem. Poślubił Antoninę Rozbierską, mieli siedmioro dzieci: Julian, Adolf, Franciszek Ksawery, Aniela, Antoni, Karol Józef, Maria.

          Karol Józef (1827-1908), syn Alojzego i Antoniny, został wybitnym naukowcem, ojcem polskiej bibliografii. Za jego życia wydano 22 tomy Bibliografii Polskiej, a po jego śmierci kolejne 13. Poślubił Stefanię Grabowską, mieli ośmioro dzieci: Jadwiga, Bronisława, Wanda Maria, Zofia, Maria, Stanisław Ambroży, Tadeusz Kazimierz, Maria Stefania.

          Tadeusz (1871-1952), syn Karola i Stefanii, chemik, profesor UJ, poślubił Elżbietę Kiersnowską, mieli sześcioro dzieci: Stefan i Tadeusz, zmarli w dzieciństwie, Leon, Zygmunt, Maria i Irena.

           Dzieło Karola - prace nad Bibliografią Polską - podjął syn Stanisław Ambroży (1869-1939), historyk prawa, publicysta. Poślubił Helenę Longchamps de Bérier, mieli troje dzieci: Krystyna, Ewa Stefania, Karol.

           Jego syn Karol junior (1906-1984), historyk sztuki, kontynuował prace nad Bibliografią polską, po wojnie doprowadził do nowego wydania Bibliografii polskiej XIX stulecia, poprawionego oraz bardzo poważnie uzupełnionego i kontynuował prace nad tym wiekopomnym dziełem.

           O Estreicherach nie można zapomnieć; trzeba się ich uczyć jak wybitnych dzieł historycznych, dzieje ich rodu bowiem to ponad 200 lat historii Polski i Krakowa, historii nauki i kultury polskiej i wreszcie ponad dwa stulecia historii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Helena Byrska

           Kraków uczcił tę znakomitą rodzinę nadając jej imię ulicy w VII dzielnicy Zwierzyniec, na Woli Justowskiej, między ulicą Grabową i ulicą Sarnie Uroczysko.

bibliografia:

Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000

Jan Adamczewski, Krakowskie rody, Kraków 1994

Krystyna Grzybowska, Kronika rodzinna, Wrocław 1969

Marcin K. Schirmer, Wybitne rody które tworzyły Polską kulturę i naukę, Warszawa 2017

Teresa Stanisławska-Adamczewska, Jan Adamczewski, Kraków, ulica imienia …, Kraków 2000

Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 05.12.2019