Stanisław Czycz
Michał C.
(6 IV 1929 Gwoździec koło Krzeszowic – 29 VI 1996 Kraków)
poeta, prozaik
rodzina
syn Władysława, ślusarza kolejowego, i Heleny ze Spytkowskich, chłopki małorolnej
biogram
Przez pewien czas studiował malarstwo w krakowskiej ASP, w pracowni prof. A. Marczyńskiego, jednak studiów nie ukończył. Po raz pierwszy jego wiersze opublikował A. Bursa w „Od A do Z” – dodatku do „Dziennika Polskiego”.
Jako poeta debiutował na łamach „Życia Literackiego” biorąc udział obok Mirona Białoszewskiego, Z. Herberta, Bohdana Drozdowskiego i J. Harasymowicza w „Prapremierze pięciu poetów”. Opublikował wiersze Gdybym żył w roku 1883 …, i Szczur, jego wiersze skomentował L. Flaszen. Jako prozaik debiutował wydrukowanym w „Twórczości” i opatrzonym komentarzem Jarosława Iwaszkiewicza opowiadaniem And, osnutym wokół historii ostatnich dni życia A. Bursy.
Swoje utwory drukował na lamach „Dziennika Polskiego” i „Życia Literackiego”, w latach 60. współpracował z „Przekrojem”, gdzie prowadził rubrykę „Fotografia jest sztuką trudną”, do której pisywał felietony pod pseudonimem „fotoamator”.
Był członkiem Związku Literatów Polskich (związana jest z tym anegdota, jak to przyniósł do krakowskiego oddziału Związku, znalezione w pociągu przepisane przez kogoś wiersze Czesława Miłosza, nie rozpoznał autora i uznał, że może je zaprezentować jako własne. Stosowna komisja rozpoznała bez trudu, że prawdziwym autorem jest pisarz wówczas wyklęty. Wywalono więc kandydata na poetę za drzwi, bo po pierwsze, nie można go było przyjąć do związku na podstawie cudzych wierszy, a po drugie, podejrzewano go o polityczną prowokację).
Jego twórczość poetycka utrzymana jest w tonie katastroficzno – wizyjnym, ogarnięta wizją totalnej zagłady. Bohaterowie jego prozy to często jednostki zbuntowane wobec konwenansów i przyjętych obyczajów. Demaskował wszelkiego rodzaju pozy i konwencje literackie.
Przez długie lata cierpiał na schorzenia dermatologiczne (łuszczyca), walczył z chorobą nowotworową i ciężką depresją. Żył wyizolowany ze środowiska literackiego, odosobniony w swoim mieszkaniu na ostatnim piętrze krakowskiego Domu Literatów przy Krupniczej 22.
Wyróżniony złotą odznaka „Za pracę Społeczną dla miasta Krakowa”.
wybrane publikacje:
poezje:
1957 - Tła
1960 - Berenais
proza:
opowiadania:
1967 - Ajol
1967 - And
1968 - Nim zajdzie księżyc
1983 - Nie wiem, co ci powiedzieć
1987 - Ajol i Laor
powieści:
1977 - Pawana
1987 - Nie wierz nikomu
kalendarium
1952 – ukończył Technikum Energetyczno – Elektryczne w Krakowie
1952 – 1955 – pracował w krakowskich Zakładach Kamienia Budowlanego
1955 XII 18 - W świątecznym numerze "Życia Literackiego" (nr 51) opublikowano kolumnę wierszy młodych poetów: Mirona Białoszewskiego, Stanisława Czycza, Bohdana Drozdowskiego, Jerzego Harasymowicza i Zbigniewa Herberta.
Wiersze przeszły do historii jako „debiut pięciu”. Wisława Szymborska, która kierowała w latach 1953 - 1966 działem poezji w „Życiu Literackim”, jako jedyna poparła wtedy propozycję Artura Sandauera opublikowania tych wierszy.
1957 – 1959 – studiował malarstwo w krakowskiej ASP
1962 – 1969 - współpracował z „Przekrojem”
1989 – został laureatem nagrody Funduszu Literatury