(XI wiek)

biskup krakowski

herbu Prus

biogram

           Po śmierci biskupa krakowskiego Lamberta III nastąpił krótki pontyfikat biskupa Czasława. Postać biskupa Czasława została pominięta niemalże we wszystkich źródłach dotyczących biskupów krakowskich. Wyjątkiem jest tu katalog kronikarza Jana Długosza.
           Fakt istnienia tegoż biskupa nie ulega jednak wątpliwości, gdyż w zachowanym
Spisie skarbca katedry krakowskiej z 1101 roku, pojawia się wzmianka o biskupie Czasławie. W tym właśnie spisie znajduje się incipit, w którym czytamy, iż po śmierci najczcigodniejszego pasterza świętej pamięci biskupa Lamberta, godność biskupia [w Krakowie] dana została przez niezwyciężonego księcia Polaków Władysława [Hermana] czcigodnemu mężowi Czasławowi. Tak więc w 1101 roku książę Władysław Herman mianował go na biskupa krakowskiego.
           Z inicjatywy biskupa Czasława został sporządzony inwentarz skarbca katedralnego na Wawelu. Z tegoż inwentarza dowiadujemy się, że w skarbcu znajdowało się 27 ornatów, 18 kielichów, 6 dalmatyk, 13 tunik oraz 3 mszały. Te wiadomości dotyczące biskupa Czasława są pewne, domysłem zaś jest informacja o przynależności Czasława do rodu Turzonów oraz usunięcie go z godności biskupiej przez legata papieskiego Gwalona (1104 roku).
            Wspomina o tym wydarzeniu między innymi Gall Anonim. W swojej kronice pisze, że
przybył do Polski legat Stolicy Rzymskiej, imieniem Walo, biskup Beauvais, który za poparciem Bolesława Krzywoustego z gorliwej troski o sprawiedliwość, tak surowo przestrzegał przepisów kanonicznych, że na miejscu złożył z godności dwóch biskupów, za którymi nikt się zresztą nie ujął prośbą ani zapłatą. Nie znane są jednak imiona tych biskupów, których rzekomo usunięto z urzędu.
           Podobnie kronikarz Jan Długosz miał tu problem z ustaleniem, o których biskupów mogłoby chodzić. Domyślał się jedynie, że jednym z nich mógł być biskup Czasław. Niestety nie znane są także powody, z jakich pozbawiono go biskupstwa. Według B. Przybyszewskiego mogła mieć na to wpływ inwestura na biskupstwo, niezgodna z reformą gregoriańską. Z kolei B. Kumor twierdzi, że poważnie mogło mu zaszkodzić nie przestrzeganie celibatu. Niektóra źródła potwierdzają również fakt, iż Czasław był zwolennikiem antypapieża Klemensa III.

kalendarium

1101 - mianowany biskupem krakowskim przez Władysława Hermana
1103 lub 1104 - usunięty z godności biskupiej przez legata papieskiego Gwalona?