Jerzy Józef Bińczycki
(6 IX 1937 Witkowice koło Krakowa – 2 X 1998 Kraków)
aktor, reżyser
rodzina
poślubił 1. aktorka Elżbieta Will, 2. teatrolog Elżbieta Bińczycka z domu Godorowska
biogram
Ukończył Wydział Aktorski krakowskiej PWST. Debiutował w Teatrze Śląskim w Katowicach, następnie przez ponad 30 lat jako aktor, reżyser i dyrektor związany ze Starym Teatrem. W teatrach grał wiele znaczących ról, należał do gwiazd krakowskiej sceny, wystąpił w około dwustu rolach teatralnych, w Starym Teatrze reżyserował też kilka sztuk.
Wystąpił również w licznych rolach filmowych i telewizyjnych. Najważniejsza role to Bogumił Niechcic w filmie Noce i dnie, (kinowa wersja Nocy i dni była nominowana do Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego), Dulski, Profesor Wilczur. Podczas 36 lat pracy w filmie miał ponad 70 ról. Wystąpił także w Teatrze Telewizji (ponad 20 ról).
Laureat nagród państwowych, miasta Krakowa oraz publiczności, otrzymał również Złotą Maskę - nagrodę dla najpopularniejszego aktora krakowskiego. Bińczycki angażował się także politycznie, działał w Unii Demokratycznej, przekształconej następnie w Unię Wolności - z ramienia tej partii kandydował do Senatu w 1991 roku, zabrakło mu niespełna 2000 głosów.
Zmarł nagle na zawał serca, w szpitalu im. Narutowicza w Krakowie.
Został pochowany w Alei Zasłużonych Cmentarza Rakowickiego w Krakowie, jego ukochanym mieście.
kalendarium
1961 - ukończył studia na Wydziale Aktorskim PWST w Krakowie
1961 XI 4 - w Teatrze śląskim debiutował rolą Swistunowa w Rewizorze Mikołaja Gogola w reżyserii Mieczysława Daszewskiego
1962 - zagrał Jacka w Dziadach drezdeńskich Mickiewicza w reżyserii Jerzego Kreczmara
1962 - rola Heiniego Zurmuhla we Franku V Friedricha Dürrenmatta w reżyserii Jerzego Jarockiego
1962 - rola Gracza w Maskaradzie Michaiła Lermontowa w inscenizacji Romana Zawistowskiego
1962 - debiutował w filmie epizodyczną rolą policjanta w Drugim brzegu
1963 - rola Trojkina w Łaźni Włodzimierza Majakowskiego w reżyserii Jerzego Jarockiego
1965 - rola Jakuba w Nie-boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego w reżyserii Konrada Swinarskiego
1965 - rola Edka w Tangu Sławomira Mrożka w reżyserii Jerzego Jarockiego
1967 - zagrał w Skoku Kazimierza Kutza
1969 - zagrał w Sól ziemi czarnej Kazimierza Kutza
1970 - zagrał Siostrę Angelę w Mniszkach Eduardo Moneta w reżyserii Jerzego Jarockiego
1970 - rola Jana w Żegnaj Judaszu Ireneusza Iredyńskiego w reżyserii Konrada Swinarskiego
1971 - zagrał w Życiu rodzinnym Krzysztofa Zanussiego
1971 - zagrał jako Czeladnik II w Szewcach Witkacego w reżyserii Jerzego Jarockiego
1971 - nagroda za rolę Jana w Żegnaj, Judaszu Ireneusza Iredyńskiego w reżyserii Konrada Swinarskiego w Starym Teatrze w Krakowie na Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu
1971 - nagroda za rolę Fano w Pokoju na godziny Pavela Landovsky'ego w reżyserii Romany Próchnickiej w Starym Teatrze w Krakowie na 1. Festiwalu Sztuk Krajów Socjalistycznych w Katowicach
1972 - nagroda za rolę Fano w Pokoju na godziny Pavela Landovsky'ego w reżyserii Romany Próchnickiej w Starym Teatrze w Krakowie na 12. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych
1975 - największa kreacja filmowa Bogumił Niechcic w Nocach i dniach według powieści Marii Dąbrowskiej w reżyserii Jerzego Antczaka
1975 - wystawił Oświadczyny i Niedźwiedzia Antoniego Czechowa
1975 - otrzymał Złoty Krzyż Zasługi
1975 - nagroda aktorska za rolę Bogumiła Niechcia w filmie Noce i dnie w reżyserii Jerzego Antczaka na 2. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku
1976 - rola XX w Emigrantach Sławomira Mrożka w przedstawieniu Andrzeja Wajdy
1976 - Złote Grono na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie
1976 - nagroda państwowa I stopnia (zespołowa) za film Noce i dnie w reżyserii Jerzego Antczaka
1978 - nagroda miasta Krakowa za działalność kulturalną
1978 - nagroda prezesa Komitetu d/s Polskiego Radia i Telewizji za kreację aktorską w serialu TV Noce i dnie
1979 - wystawił Queen Mary Charlesa Dyera
1979 - nagroda tygodnika "Przyjaźń" za rolę Lebiediewa w Iwanowie Antoniego Czechowa w Teatrze TV
1979 - nagroda za rolę XX w Emigrantach Sławomira Mrożka w reżyserii Andrzeja Wajdy w Starym Teatrze w Krakowie na 19. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych
1982 - wystąpił jako Profesor Rafał Wilczur z Znachorze według powieści Tadeusza Dołęgi - Mostowicza w reżyserii Jerzego Hoffmana
1982 - zagrał Tomasza Becketa w Mord w Katedrze według Thomasa Stearnsa Eliota w przedstawieniu Jerzego Jarockiego
1982 - grał Agamemnonena w Orestei Ajschylosa w reżyserii Zygmunta Hübnera
1982 - dyplom honorowy za zwycięstwo w plebiscycie "Przekroju" na najpopularniejszych aktorów krakowskich w latach 1946 - 81
1983 - grał Basiliego w Życie jest snem Calderona de la Barca w reżyserii Jerzego Jarockiego
1984 - rola Króla Filipa w przedstawieniu Don Carlos Fryderyka Schillera w reżyserii Laco Adamika
1984 - rola Terezjasza w Antygonie Sofoklesa w głośnej inscenizacji Andrzeja Wajdy
1986 - rola w filmie Magnat Filipa Bajona
1987 - rola w filmie Dziennik dla moich ukochanych Magdy Meszaros
1988 - rola w filmie Piłkarski poker Janusza Zaorskiego
1988 - nagroda indywidualna prezesa Komitetu ds. Polskiego Radia i Telewizji za wybitne kreacje aktorskie w filmach i widowiskach telewizyjnych
1989 - rola Poloniusza w Hamlecie Williama Szekspira w reżyserii Andrzeja Wajdy
1989 - otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
1990 - rola Kierownika kina w filmie Ucieczka z kina "Wolność" Wojciecha Marczewskiego
1991 - grał w filmie Ferdydurke według Witolda Gombrowicza w reżyserii Jerzego Skolimowskiego
1991 - grał rolę Rzeźnickiego w Fantazym Juliusza Słowackiego w reżyserii Tadeusza Bradeckiego
1991 - rola Wernyhory w Weselu Stanisława Wyspiańskiego w inscenizacji Andrzeja Wajdy
1992 - rola Dyrektora Teatru w Tak zwanej ludzkości w obłędzie według Witkacego w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego
1992 - rola Pandesowna w Rękopisie znalezionym w Saragosssie według Jana Potockiego w inscenizacji Tadeusza Bradeckiego
1996 - wystawił Śluby panieńskie Aleksandra Fredry
1997 - rola Pana w Fauście Johanna Wolfganga Goethego w reżyserii Jerzego Jarockiego
1997 - otrzymał krakowską Złotą Maskę
1998 VII - został dyrektorem Starego Teatru w Krakowie
1998 - zagrał Escalusa w Miarka za miarkę Szekspira w reżyserii Tadeusza Bradeckiego
1999 - rola Profesora "Papa Skaut" w filmie O dwóch takich, co nic nie ukradli Łukasza Wylężałka
1999 - rola Macieja Królik - Rózeczki w filmie Pan Tadeusz według Adama Mickiewicza w reżyserii Andrzeja Wajdy
2000 - rola Księdza Wargulskiego w Syzyfowych pracach według Stefana Żeromskiego w reżyserii Pawła Komorowskiego
2001 - na budynku Starego Teatru została odsłonięta tablica pamiątkowa z jego głową