Bolesław Bierut 

Tomasz, Janowski, Birkowski, Iwaniuk

(18 kwietnia 1892 Rury Jezuickie/Brygidowskie (obecnie część Lublina) – 12 marca 1956 Moskwa)

polityk i działacz komunistyczny

rodzina

najmłodsze dziecko Wojciecha, zubożałego chłopa, i Marianny Salomei z domu Wolskiej
związany był między innymi z Małgorzatą Fornalską, z którą miał córkę Aleksandrę Jasińską-Kania oraz z Wandą Górską (sekretarką)
poślubił Janinę Górzyńską
mieli dwoje dzieci Krystynę i Jana, który w latach 70. pełnił misję ambasadora Polski w Bonn

biogram

           Rozpoczął naukę w 5-klasowej powszechnej szkole katedralnej w Lublinie, szkoły podstawowej nie ukończył, usunięty za udział w strajku przeciwko obowiązkowemu używaniu języka rosyjskiego na lekcjach (później szkolił się na kursach handlowo-spółdzielczych).
           Przez następne 2 lata podejmował się różnych zajęć (między innymi pomocnik murarza, chłopiec na posyłki, mierniczy, zecer). Rozpoczął działalność partyjną (PPS - Lewica, KPRP, KPP) i jednocześnie działał w ruchu spółdzielczym (Związek Robotniczych Stowarzyszeń Spółdzielczych). Kilkakrotnie był aresztowany przez polskie władze.
           Przebywał na szkoleniach partyjnych w ZSRR, na zlecenie Kominternu jeździł między innymi do Austrii, Czechosłowacji i Bułgarii. Wrócił nielegalnie do Polski, został ponownie aresztowany i odbywał karę więzienia (Warszawa, Rawicz). Po zwolnieniu pracował jako urzędnik spółdzielczości.
           Po wybuchu II wojny światowej zbiegł na tereny okupowane przez Armię Czerwoną. Zrzekł się obywatelstwa polskiego i przyjął obywatelstwo sowieckie. Przebywał kolejno w Kowlu, Kijowie, Białymstoku i Mińsku.
           Przybył do okupowanej Warszawy, gdzie wszedł w skład KC PPR, a następnie w skład Sekretariatu KC PPR. Został przewodniczącym KRN i utajnionym członkiem Biura Politycznego KC PPR. Po sfałszowanych wyborach do Sejmu Ustawodawczego, wybrany został na urząd prezydenta RP.
Wraz z grupą przywódców reprezentujących stalinowskie koncepcje doprowadził do usunięcia Gomułki ze stanowiska sekretarz generalnego PPR i osobiście przejął tę funkcję. Wraz z Jakubem Bermanem i H. Mincem odegrał czołową rolę w tworzeniu w Polsce systemu stalinowskiego i podporządkowaniu polityki kraju interesom Rosji.
           Ponosił odpowiedzialność za terror wobec społeczeństwa, osobiście brał udział w przygotowaniu procesów politycznych. Odpowiedzialny bezpośrednio za szereg zbrodni dokonanych przez MBP i Główny Zarząd Informacji WP. Przez propagandę przedstawiany był jako wybitny mąż stanu i „wierny uczeń Stalina”.
           Zmarł w Moskwie, już po ukończeniu zjazdu, na którym Chruszczow wygłosił tajny referat demaskujący zbrodnie Stalina.

kalendarium

1899 - rozpoczął naukę w powszechnej szkole w Lublinie
1905 - został usunięty ze szkoły
1907 - rozpoczął pracę jako zecer
1912 - wstąpił do PPS - Lewicy
1918 - wstąpił do Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (późniejsza KPP)
1919 - wystąpił z KPRP i przyłączył się (razem z Hemplem), do skrajnie lewicowego Związku Robotniczego Stowarzyszeń Spożywczych
1921 - ponownie wstąpił do KPRP
1921 VII 3 - poślubił Janinę Górzyńską
1923-1924 - był członkiem egzekutywy Komitetu Okręgowego KPP w Zagłębiu Dąbrowskim
1924 - został aresztowany za działalność komunistyczną, następnie uniewinniony i zwolniony z więzienia
1925-1927 - pełnił funkcję członka KC KPP
1925 V - 1926 V - był słuchaczem szkoły partyjnej w ZSRR
1927 - kierował techniczną stroną działalności wydawniczej KPP
1927 XI - znalazł się w Moskwie, gdzie uczył się w Międzynarodowej Szkole Leninowskiej,
1931 - przebywał w Bułgarii
1932 - wrócił do Polski
1932 X - 1933 I - sprawował funkcję sekretarza komitetu KPP w Łodzi
1933 I - 1933 XII - był członkiem sekretariatu KC MOPR
1933 XII 11 - został aresztowany
1935 II - został skazany na 7 lat więzienia
1938 - wypuszczono go na mocy amnestii
1938-1939 - pracował w Warszawie jako księgowy w „SPOŁEM”
1939 X - pracował w Kowlu
1939 XI - 1940 VI - pracował na budowie zorganizowanej przez Komisariat Komunikacji ZSRR
1941 - został kierownikiem Wydziału Żywnościowego w urzędzie miasta (wtedy pod niemiecką administracją), pozostając jednocześnie w kontakcie z wywiadem sowieckim
1943 VII - został przerzucony do Polski, gdzie wszedł w skład KC PPR pod pseudonimem Bolesław Birkowski
1943 XII 31/1944 I 1 - został przewodniczącym KRN (władza utworzona przez komunistów w czasie II wojny światowej)
1944 VIII - został członkiem Biura Politycznego KC PPR
1944 VIII 5 - udał się do Moskwy, gdzie uczestniczył w rozmowach z premierem Rządu RP na uchodźstwie Stanisławem Mikołajczykiem
1944 IX - został prezydentem KRN
1944 X 12 - 1944 X 22 - ponownie negocjował w Moskwie z Mikołajczykiem
1944 X 12 - zapewniał Stalina iż: Jesteśmy tu, by w imieniu Polski żądać, by Lwów należał do Rosji
1945 I 29 i 30 wraz z premierem E. Osóbką - Morawskim odwiedził Kraków
1945 IV 19-26 - ponownie przebywał w Moskwie na czele delegacji polskiej, gdzie w jego obecności Józef Stalin i Edward Osóbka Morawski podpisali "układ o przyjaźni, wzajemnej pomocy i powojennej współpracy polsko - sowieckiej"
1945 VI 28 - powołał Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, w którym dominującą rolę odgrywali przedstawiciele ugrupowań komunistycznych i lewicowych
1945 VII - VIII - stał na czele polskiej delegacji na konferencję Wielkiej Trójki w Poczdamie
1945 XII - wszedł w skład Biura Politycznego PPR jako członek tajny (oficjalnie przedstawiano go jako bezpartyjnego szefa KRN)
1946 VI 22 - wziął udział w naradzie wraz z Władysławem Gomułką i doradcą radzieckim przy MBP płk. Siemionem Dawidowem, na której omówił techniczne szczegóły fałszowania wyników referendum 1947 II 5 - 1952 XI 20 - pełnił funkcję prezydenta RP
1948 VIII 15 - podczas wizyty na Kremlu Stalin udzielił mu zgody na usunięcie Gomułki z życia politycznego
1948 VIII 31 - na plenum KC PPR doprowadził do ustąpienia Gomułki
1948 XII 22 - został przewodniczącym Komitetu Centralnego PZPR (I sekretarzem KC PZPR)
1949 II 24 - stanął na czele Komisji Biura Politycznego KC PZPR ds. Bezpieczeństwa Publicznego, nadzorującej aparat represji stalinowskich w Polsce
1949 XI 6 - powołał marszałka ZSRR Konstantego Rokossowskiego na stanowisko ministra Obrony Narodowej i marszałka Polski
1951 VIII 2 - doprowadził do aresztowania Władysława Gomułki, do procesu jednak nie doszło na skutek śmierci Stalina w 1953 (Gomułka został zwolniony w 1954)
1952 XI 20 - 1954 III 18 - był premierem PRL