Witold Budryk
(24 lutego 1891 Białystok – 18 listopada 1958 Kraków)
specjalista w zakresie górnictwa
rodzina
syn Michała, urzędnika kolejowego, i Emilii z Olechnowiczów
żona Stanisława z domu Orzechowska
biogram
Rozpoczęte przez niego studia w Instytucie Górniczym w Petersburgu, przerwał wybuch I wojny światowej, studia inżynierskie kontynuował po wojnie w Szkole Politechnicznej we Lwowie, potem w Politechnice Warszawskiej i jednocześnie pracował w Ministerstwie Robót Publicznych.
Przeniósł się do Krakowa, pracował tu w Zarządzie Dróg Wodnych i uzupełniał studia w Akademii Górniczej (profil geologiczno–górniczy). Z Akademią Górniczą związał się na całe życie, uzyskując pierwszy w Polsce doktorat z górnictwa oraz tytuł profesora zwyczajnego. Kierował katedrami górnictwa, przeróbki mechanicznej, aerologii, hydromechaniki górniczej.
W czasie II wojny światowej został aresztowany podczas Sonderaktion Krakau, więziony w Krakowie, Wrocławiu i w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. Po zwolnieniu z obozu uczył w Szkole Górniczo–Hutniczo–Mierniczej w Krakowie, a także brał udział w tajnym nauczaniu.
Po wojnie pracował na AGH i równolegle na kierowniczych stanowiskach w Instytucie Górnictwa w Katowicach oraz Zakładzie Mechaniki Górotworu PAN.
Prowadził prace badawcze w dziedzinie wentylacji kopalń i zwalczania pożarów podziemnych, eksploatacji górniczej złóż pod terenami zabudowanymi, wzbogacaniem węgla i rud, hydromechaniki górniczej, mechaniki przemieszczeń górotworu i technologii chemicznej. Wypracował indywidualny styl pracy naukowej i dydaktycznej, o której mówi się „szkoła Budryka”. Był światowym autorytetem w dziedzinie bezpieczeństwa górniczego.
Opublikował około 120 publikacji, w tym 83 prace naukowe, 17 podręczników akademickich, 14 skryptów oraz rozprawy z zakresu górnictwa. Był członkiem PAU, PAN, Akademii Nauk Technicznych, został wyróżniony nagrodami państwowymi I i II stopnia.
Pochowany na Cmentarzu Rakowickim (kwatera LXVII, rząd północny 2, miejsce 4).
Został upamiętniony tablicą pamiątkową w budynku AGH oraz nazwaniem jego imieniem I pawilonu Wydziału Górniczego, budynek A-4. Jego imię otrzymała kopalnia w Ornontowicach oraz ulica w miasteczku studenckim w V dzielnicy Łobzów (Czarna Wieś), biegnąca w bok od ulicy Władysława Reymonta i dochodząca do ulicy Nawojki.
wybrane prace:
1929 - Depresja cieplna
1947 - Górnictwo
1951 - Przewietrzanie wyrobisk
1952 - Podziemna eksploatacja pokładów węgla
1952 - Przeróbka mechaniczna kopalin
1955 - Zjawiska występujące na powierzchni ziemi na terenach górniczych pionierska i uznana teoria ruchu skał leżących nad wyeksploatowaną przestrzenią kopalni
1956 - Pożary podziemne
kalendarium
1909–1914 – studiował w Instytucie Górniczym w Petersburgu
1918–1919 – odbył studia inżynierskie w Szkole Politechnicznej we Lwowie
1922 – przeniósł się do Krakowa
1922–1924 – studiował na Akademii Górniczej w Krakowie
1924 – otrzymał dyplom inżyniera górniczego, został asystentem i docentem Katedry Górnictwa
1928 VI 22 – otrzymał doktorat nauk technicznych (górniczych) – była to pierwsza w Polsce promocja doktorska na Akademii Górniczej w Krakowie
1930 – profesor Akademii Górniczej
1936 – członek Akademii Nauk Technicznych
1936–1939 i 1945/46 – pełnił funkcję dziekana Wydziału Górniczego
1937 – otrzymał tytuł profesora zwyczajnego
1939 XI 6 – został aresztowany w Sonderaktion Krakau
1940 II 8 – został zwolniony z obozu w Sachsenhausen
1940–1945 – wykładał w Państwowej Szkole Górniczo–Hutniczo-Mierniczej w Krakowie
1945 – organizował Wydział Górniczy Akademii Górniczej
1945–1958 – kierował Katedrą Aerologii i Hydromechaniki Górniczej
1946 – odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi
1946–1958 – pracował w Instytucie Górnictwa w Katowicach
1950–1952 – członek Komisji Nauk Technicznych PAU
1951 – laureat Nagrody Państwowej
1952 – członek Polskiej Akademii Nauk
1952–1958 – przewodniczący Komitetu Górnictwa PAN
1952–1958 – kierował Zakładem Mechaniki Górotworu PAN
1954 – odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
1956-1958 – pełnił funkcję rektora Akademii Górniczo–Hutniczej
1958 – odznaczony Sztandarem Pracy I klasy
źródła:
Słownik biograficzny historii Polski, Ossolineum, Wrocław 2005
Teresa Stanisławska-Adamczewska, Jan Adamczewski, Kraków, ulica imienia …, Kraków 2000
Biogramy uczonych polskich, Wrocław 1992
Środka A.: Uczeni polscy XIX-XX stulecia, t. 1, Warszawa 1994