Zofia Branicka
(11 stycznia 1790 Warszawa – 6 stycznia 1879 Krzeszowice)
szlachcianka, filantropka
rodzina
z rodu Branickich
córka Franciszka Ksawerego (1730 Warszawa – 1819 Biała Cerkiew), hetman wielki koronny, i Aleksandry Katarzyny Engelhardt (1754 Warszawa – 1838 VIII 15)
19 grudnia 1816 roku w Białej Cerkwi poślubiła: hrabia Artur Potocki z Podhajec herbu Pilawa (1787 Paryż – 1832 Wiedeń), oficer, adiutant księcia Józefa Poniatowskiego, właściciel Krzeszowic
dzieci: Maria (1818–1822); Alfred (1820–1821); Artur (1820); Adam Józef Mateusz (1822–1872)
biogram
Była miłośniczką sztuki, kolekcjonowała między innymi malarstwo włoskie. Zamieszkała w Krakowie, w swoim pałacu założyła teatr. Po śmierci męża zajęła się działalnością charytatywną, przekazując darowizny i fundując stypendia. Należała do członków Arcybractwa Miłosierdzia i Towarzystwa Dobroczynności.
Założyła szpital i schronisko dla biednych w Krzeszowicach i nazwała go imieniem męża A. Potockiego. Sfinansowała budowę kościoła w Krzeszowicach według projektu architekta Karla Friedricha Schinkla.
Patronowała akcji niesienia pomocy rannym w powstaniu styczniowym. Była inicjatorką przebudowy kaplicy Świętego Leonarda na Wawelu oraz założycielką Biura Ratunkowego dla niesienia pomocy pogorzelcom w krakowskim pałacu „Pod Baranami”.
Pochowana w Krzeszowicach.
kalendarium
1823 – zamieszkała w Krakowie
1816 XII 19 – w Białej Cerkwi poślubiła Artura Potockiego
1844 – sfinansowała budowę kościoła w Krzeszowicach
źródła:
Maria Kalergi, Listy do Adama Potockiego. Warszawa 1986
Ignacy Polkowski, Życiorys Zofii z hr. Branickich hr. Arturowej Potockiej: prezesowej Dam Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie. Tow. Dobroczynności, 1879
Żychliński, Teodor, Złota księga szlachty polskiej. T. 14. Poznań 1892