Andrzej Stanisław Borowski
(11 listopada 1945 Grybów - )
teoretyk i historyk literatury, komparatysta, literaturoznawca
rodzina
syn Eugeniusza, inżyniera, i Czesławy z domu Krwawicz, ekonomistki
w 1968 roku poślubił Barbarę Koźmińską, polonistka, redaktorka w Wydawnictwie Literackim i Wydawnictwie WAM
mają dwie córki: Maria Borowska-Sobotka i Joanna Borowska-Bagińska
biogram
Po ukończeniu II Liceum Ogólnokształcącego im. Jana III Sobieskiego w Krakowie, studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim, po studiach został przyjęty na Studium Doktoranckie przy Instytucie Filologii Polskiej (IFP).
Debiutował esejem Technika a humanizm, opublikowanym w piśmie „Filomata” (nr 156), jego debiutem naukowym była recenzja książki B. Nadolskiego Ze studiów nad życiem literackim i kulturą umysłową na Pomorzu w XVI i XVII wieku, ogłoszona w „Ruchu Literackim” za 1969 rok (druk 1970, z. 6). Ogłaszał w tym piśmie artykuły, studia i recenzje także w następnych latach, został też członkiem jego komitetu redakcyjnego.
Został asystentem w Zakładzie Literatury Staropolskiej i Oświeceniowej IFP UJ. Prowadził zajęcia dydaktyczne na polonistycznych studiach stacjonarnych, zaocznych i podyplomowych oraz w Studium Retoryki UJ, a także przez kilka lat — w kolegiach nauczycielskich w Krakowie (Kolegium Towarzystwa św. Rodziny), w Krośnie i w Przemyślu, pozostających pod patronatem IFP UJ.
Prowadził wykłady języka i literatury polskiej w seminarium slawistycznym uniwersytetu w Gandawie (Rijksuniversiteit Gent) i równocześnie był wykładowcą literatury polskiej na Wydziale Filozoficznym i Literackim Katholieke Universiteit Leuven w Leuven w Belgii. Następnie miał wykłady i wystąpienia w Ruhr Universität w Bochum, Universität Zurich, Université de Bourgogne w Dijon, Institut Nationale des Langues et Civilisations Orientales w Paryżu oraz w Centre des Civilisation Polonaise Université Paris–Sorbonne IV, a także w Instytucie Slawistycznym w Bratysławie. Prowadził wykłady w ramach Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza dla uczniów i nauczycieli szkół średnich w kilku miastach Małopolski południowej, między innymi w Oświęcimiu, Wadowicach, Bielsku-Białej i Żywcu.
Przebywał w Wiedniu na siedmiomiesięcznym stypendium w Institut für die Wissenschaften vom Menschen, gdzie pracował nad przekładem książki E.R. Curtiusa Europäische Literatur und Lateinisches Mittelalter (wyd. 1996).
Przez wiele lat przewodniczył Komitetowi Okręgowemu Olimpiady Polonistycznej.
Wszechstronny badacz zajmujący się historią literatury dawnej, przede wszystkim renesansowej. Uchodzi za jednego z najlepszych wykładowców na Wydziale Polonistyki, a jego wykłady poświęcone literaturze staropolskiej dla pierwszego roku cieszyły się dużym powodzeniem wśród studentów.
Profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności, kierownik Katedry Historii Literatury Staropolskiej w Wydziale Polonistyki UJ, wiceprzewodniczący Rady Akademii Artes Liberales, współzałożyciel i członek redakcji półrocznika „Terminus".
Autor i redaktor kilku książek i kilkuset artykułów poświęconych między innymi Renesansowi Północnemu, historii pojęcia humanizmu, związkom kulturalnym polsko-niderlandzkim w XVI–XVII w., sarmatyzmowi oraz europejskiej tożsamości Polaków opublikowanych w książkach zbiorowych i czasopismach naukowych.
wybrane prace:
1962 – esej Technika a humanizm
1969 – recenzja książki Ze studiów nad życiem literackim i kulturą umysłową na Pomorzu w XVI i XVII wieku
1969, 1980, 1986, 1987, 1997 – artykuły, studia i recenzje w „Ruchu Literackim”
1987 - Pojęcie i problem „renesansu północnego"
1992, 2002 (drugie wydanie) – Renesans
od 1993 – wspólnie z Januszem S. Gruchałą redagował serię podręczników akademickich Lektury polonistyczne
1994, 1995, 1997, 1999, 2002 – artykuły w piśmie „Znak”
1997 – artykuły w piśmie „Napis”
1999 – artykuły w piśmie „Miscellanea Łódzkie” i „Nowa Polszczyzna”
1999 - Powrót Europy
2000 - artykuły w piśmie „Barok”
2001, 2003, 2006 – publikował rozprawy i artykuły w dwumiesięczniku „Alma Mater”
2001 - Słownik sarmatyzmu (redakcja naukowa, współautorstwo)
2002 - Historia literatury polskiej i powszechnej. Starożytność–Oświecenie
2007 - Iter Polono-Belgo-Ollandicum. Cultural and Literary Relationships between the Commonwealth of Poland and the Netherlands in the 16th and the 17th Centuries
2009 - Humanizm. Historie pojęcia (redakcja naukowa, współautorstwo)
tłumaczenia
1997 - E. R. Curtius, Literatura europejska i łacińskie Średniowiecze
1999 - Rabbi Simon Mzn. De Vries, Obyczaje i symbole Żydów
2005 - Rabbi Mosze Chajim Luzzato, Ścieżka sprawiedliwych
2018 - Baltazar Castiglione, Książka o dworzaninie
kalendarium
1959-1963 – uczeń II Liceum Ogólnokształcącego
1962 – debiutował esejem Technika a humanizm, opublikowanym w piśmie „Filomata” (nr 156)
1968 – magister filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim
1968 – przyjęty na Studium Doktoranckie przy Instytucie Filologii Polskiej (IFP)
1970 – asystent w Zakładzie Literatury Staropolskiej i Oświeceniowej IFP UJ
1970 X 1 – 2017 IX 30 – Uniwersytet Jagielloński
1974-1993 – prowadził wykłady w ramach Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza dla uczniów i nauczycieli w Małopolsce
1976 II 19 – doktorat na podstawie pracy „Związki kulturalne i literackie polsko-niderlandzkie w XVI-XVII w.” napisanej pod kierunkiem profesora Tadeusza Ulewicza
1976 - adiunkt w IFP UJ
1976-2003 – kierował pozawydziałowym Zakładem Bibliografii Polskiej im. K. Estreichera UJ
1979 – otrzymał nagrodę zespołową II stopnia Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki
1979-1980 – wykładowca języka i literatury polskiej w Gandawie (Rijksuniversiteit Gent) i równocześnie był wykładowcą literatury polskiej w Leuven w Belgii
1980 – członek założyciel Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” przy UJ
1980-1981 – przewodniczący Związku przy Wydziale Filologicznym UJ
1983 i 1985 – przebywał w Londynie na trzymiesięcznych stypendiach
1987 VI 26 – uzyskał habilitację na podstawie pracy „Pojęcie i problem „renesansu północnego” Wydział Filologiczny UJ
1988-2009 – otrzymał dziewięciokrotnie nagrody Rektora UJ
1989 – otrzymał nagrodę Ministra Edukacji Narodowej III stopnia
1989 III – docent w Zakładzie Literatury Staropolskiej i Oświeceniowej IFP UJ
1990 – przebywał w Wiedniu na siedmiomiesięcznym stypendium w Institut für die Wissenschaften vom Meschen
1991 – dyrektor Instytutu Polonistyki UJ, jednocześnie przewodniczący Rady Instytutu
1993 X – profesor nadzwyczajny w Zakładzie Literatury Staropolskiej i Oświeceniowej IFP UJ
1993-2002 – wchodził w skład Rady Naukowej Instytutu Badań Literackich PAN
1993-2006 – członek Komitetu Nauk o Literaturze Polskie Akademii Nauk
1997 – odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi
1999 – wszedł w skład Komisji Historycznoliterackiej Krakowskiego Oddziału PAN
1999-2000 – przewodniczył Międzynarodowemu Naukowemu Komitetowi Studiów Polonistycznych
1999/2001 – członek komitetu redakcyjnego „Organon”
1999-2016 – kierował Katedrą Historii Literatury Staropolskiej w Instytucie Polonistyki (od 2004 Wydział Polonistyki) UJ
1999-2022 – współzałożyciel i redaktor naczelny , a następnie członek redakcji półrocznika (obecnie rocznika) Wydziału Polonistyki UJ „Terminus”
1999 X 1 – 2022 IX 30 – profesor zwyczajny w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej (obecnie Akademia Tarnowska) w Tarnowie
2000 III 28 – profesor nauk humanistycznych
2000-2015 – wiceprzewodniczący Rady Akademii Artes Liberales (AAL) i pełnomocnik rektora UJ do jej spraw
2001 - odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi
2001 III – laureat nagrody Krakowska Książka Miesiąca za publikację Słownik sarmatyzmu
2002-2005 – profesor na Uniwersytecie Warszawskim
2003 – członek Komisji Neolatynistycznej PAN, a także Komisji Dziejów Odrodzenia i Reformacji PAN
2003-2005 – przewodniczył Komisji Historycznoliterackiej Krakowskiego Oddziału PAN
2005 – członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności (PAU)
2005 – wszedł do Rady Naukowej Polskiego słownika biograficznego
2008 – odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej
2008-2016 – profesor zwyczajny UJ
2010 – należał do komitetów redakcyjnych pism „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” oraz „Bez porównania”
2011 – członek czynny PAU
2011 – członek komitetu redakcyjnego pisma „Studi Slavistici”
2012-2018 – wiceprezes PAU
od 2014 – przez dwie kadencje należał do Rady Wydawniczej Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej
2016 – otrzymał nagrody Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
2016 – odznaczony Złotym Medalem za długoletnią Służbę
2026 – przeszedł na emeryturę kontynuując prace badawcze, podjął wykłady na Podyplomowym Studium Retoryki UJ
od 2018 – z ramienia PAU przewodniczył Komisji Stypendialnej Fundacji Lanckorońskich i z Brzezia Lanckorońskich
źródła:
prof. dr hab. Andrzej Borowski - Katedra Historii Literatury Staropolskiej - Wydział Polonistyki [dostęp 2022-11-23]
prof. dr hab. Andrzej Stanisław Borowski [dostęp 2022-11-23]
Profil - Ludzie Nauki [dostęp 2022-11-23]
Nowa Panorama Literatury Polskiej » Andrzej BOROWSKI [dostęp 2022-11-23]