Józef Jan Kanty Bogucicki
(1747 Bogucice koło Buska – 26 grudnia 1798 Igołomia)
historyk Kościoła, duchowny
rodzina
pochodzenia żydowskiego
syn Kazimierza Izraela Berkowicza, karczmarza w Bogucicach, stąd nazwisko, i Heleny
biogram
Kształcił się w Akademii Krakowskiej, gdzie uzyskał doktorat filozofii, po czym wstąpił do Akademicko–Diecezjalnego Seminarium Duchownego. Przyjął święcenia kapłańskie, już jako proboszcz w Mucharzu, po odbyciu dwóch dysput teologicznych: Cultus duliae etc. i według św. Tomasza Conclusiones theologicae ex cursu maorali, udał się do Rzymu na studia, między innymi języka greckiego, gdzie uzyskał doktorat z teologii i poznał Hugo Kołłątaja. Powrócił do Warszawy, został członkiem Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, współpracował z H. Kołłątajem i Kuźnicą Kołłątajowską.
Wraz z biskupem H. Szembekiem zreformował wydział teologiczny uniwersytetu w Krakowie. W sprzeczce Kołłątaja z kapitułą krakowską stanął po stronie wizytatora, czym naraził się biskupowi K.I. Sołtykowi, który czasowo pozbawił go beneficjów w Mucharzu i Igołomii.
Został profesorem historii Kościoła w Szkole Głównej Koronnej i jej sekretarzem. Kandydował na stanowisko rektora, ale jego kandydatura została nie przeszła ze względu na stanowisko starszyzny uniwersyteckiej nie popierającej neofity. Objął kierownictwo szkoły wydziałowej krakowskiej.
Na publicznym posiedzeniu uniwersytetu w obecności Stanisława Augusta Poniatowskiego, prymasa i biskupów wygłosił apologię J. Husa i zarazem potępił sobór w Konstancji, wskutek czego musiał opuścić katedrę oraz Kraków i osiadł w Igołomii.
Wraz z J. Śniadeckim obronił w Wiedniu krakowski uniwersytet przed zamknięciem. Po powrocie wykładał jeszcze przez rok historię Kościoła.
Jako kaznodzieja wielkopostny w Warszawie zostawił Kazania o niektórych prawdach religii chrześcijańskiej, miał napisać Historia ecclesiastica, doprowadzoną do XVII wieku. Rękopis tej według współczesnych nader cennej pracy zaginął, jak twierdzą niektórzy jakoby spalony przez jego przeciwników. Swój księgozbiór przekazał bibliotece Szkoły Głównej Koronnej, a majątek Związkowi Filantropów w Krakowie.
Mimo owego incydentu z Husem umarł w Igołomii jako wierny syn Kościoła.
wybrane prace:
1779 - Kazania o niektórych prawdach religii chrześcijańskiej
1787 – rozprawa Uwagi nad niektóremi znakomitszemi dziejami epoki religii chrześcijańskiej w wieku XV przypadłem
kalendarium
1758 – został ochrzczony
1759 – rozpoczął studia w Akademii Krakowskiej
1769 – uzyskał doktorat filozofii
1769 – przyjął święcenia kapłańskie
1771 – otrzymał bakalaureat obojga prawa
1773–1775 – studiował w Rzymie
1775 – został profesorem uniwersytetu krakowskiego i proboszczem w Igołomii
1780 - objął katedrę historii Kościoła i kierownictwo szkoły wydziałowej krakowskiej
1780–1797 – profesor historii Kościoła w Szkole Głównej Koronnej
1780–1782 – sekretarz Szkoły Głównej Koronnej
1781 – kandydował na stanowisko rektora
1783 - Komisja edukacyjna mianowała go wizytatorem szkół wielkopolskich
1785 – został wizytatorem szkół małopolskich
1787 – na publicznym posiedzeniu uniwersytetu w obecności Stanisława Augusta Poniatowskiego, prymasa i biskupów wygłosił apologię J. Husa i zarazem krytykę soboru w Konstancji
1794 – został członkiem Komisji Porządkowej miasta Krakowa
1796 – wraz z J. śniadeckim w Wiedniu obronił krakowski uniwersytet przed zamknięciem
1797 – wykładał historię Kościoła
źródła:
S. Orgelbrand Encyklopedia Powszechna Warszawa 1898-1912
F. S. Jezierski, Raporty generalnych wizytatorów z r. 1785, Warszawa 1914
W. Tokarz, Hugo Kołłątaj, Komisja Edukacyjna i Uniwersytet Jagielloński, Warszawa 1924
H. Barycz, Polski słownik biograficzny, t.2, Kraków 1936, reprint Kraków 1989
T. Glemma, Wydział Teologiczny UJ w latach 1795-1847, PS 1 (1948) 6-120
M. Chamcówna, Uniwersytet Jagielloński w dobie Komisji Edukacji Narodowej, Wrocław 1957