Janusz Jan Kanty Bogdanowski
(16 sierpnia 1929 Kraków – 16 kwietnia 2003 Kraków)
architekt i urbanista, ekspert sztuki fortyfikacyjnej i ogrodowej
rodzina
syn Wincentego, prawnika i Jadwigi, nauczycielki
żonaty, córka Monika
biogram
Pod koniec II wojny został kapralem AK pseudonim Bandera. Po wojnie ukończył liceum im. Jana III Sobieskiego i rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Był uczniem profesorów Gerarda Ciołka, Zygmunta Nováka i Tadeusza Tołwińskiego. Studiując pracował równocześnie w Miejskiej Pracowni Urbanistycznej i na Politechnice Krakowskiej, gdzie uzyskał doktorat i został profesorem.
Był długoletnim kierownikiem Zakładu Architektury Krajobrazu (obecnie Katedra Teorii Architektury Krajobrazu i Kompozycji Ogrodowej), dyrektorem Instytutu Architektury Krajobrazu, przewodniczącym Komisji Urbanistyki i Architektury PAN, redaktorem „Teki Komisji Urbanistyki i Architektury PAN”, członkiem Rady Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Sztuki, wiceprezesem Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Zabytków i Zespołów Zabytkowych (ICOMOS), a także członkiem szeregu Komisji i Komitetów Naukowych, między innymi: Komitetu Kopca Kościuszki, Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, należał także do Rotary Club Kraków i Rady Naukowej Kraków 2000. Wraz z profesorami G. Ciołkiem i Z. Novákiem był współtwórcą krakowskiej szkoły architektury krajobrazu.
Prócz blisko 1 000 publikacji z dziedziny urbanistyki, konserwacji i zieleni, fortyfikacji, sztuki ogrodowej i projektowania krajobrazu (tzw. metoda Jark-Wak) miał na swym koncie kilkadziesiąt projektów, w tym prace indywidualne i zespołowe, między innymi system zieleni Krakowa w oparciu o dawny system fortyfikacji, Planty Krakowskie, Jurajskie Parki Krajobrazowe, otoczenie stopnia wodnego pod Tyńcem czy ogrody Zamku Królewskiego w Warszawie, Seminarium Franciszkańskie w Kalwarii Zebrzydowskiej, rekultywacja krajobrazowa terenów hałd tzw. Paciorkowic w Bieruniu.
Jego dewizą życiową było Na próżno żyje, kto nie jest użyteczny - czemu dawał wyraz w niestrudzonej obronie zabytków Krakowa i polskiego krajobrazu. Jeden z inicjatorów konkursu Archi-Szopa.
Pochowany na Cmentarzu Rakowickim (kwatera 25, rząd zachodni, grobowiec rodzinny).
wybrane publikacje:
1968 – skrypt Konserwacja i kształtowanie w architekturze krajobrazu
1973 - wraz z Zygmuntem Novákiem i Marią Łuczyńską-Bruzdową opracował wielokrotnie wznawiane dzieło Architektura krajobrazu
1978 - Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu
1979 - Warownie i zieleń twierdzy Kraków
1996 - Architektura obronna w krajobrazie Polski
1997 - Historia polskiej sztuki ogrodowej
1997 - Parki i ogrody Krakowa w obrębie Plant
2000 - Polskie ogrody ozdobne
kalendarium
1954 - ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej
1954–1965 - pracował równocześnie w Miejskiej Pracowni Urbanistycznej i na Politechnice Krakowskiej
1963 – stworzył własną, oryginalną metodę wnętrz i jednostek architektoniczno-krajobrazowych JARK-WAK, zapoczątkowaną w opracowaniu: „Studium wartości krajobrazowych Sandomierza i okolic”
1964 – doktoryzował się pod kierunkiem profesora Gerarda Ciołka
1967 – habilitował się
1977 - doprowadził do powstania na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej Zakładu Architektury Krajobrazu
1978 – profesor nadzwyczajny Politechniki Krakowskiej
1978 – otrzymał nagrodę PAN
1978 – odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
1980, 1997 – Nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego
1992 – profesor zwyczajny
1992 – Złoty Medal Ministerstwa Kultury i Sztuki
1992–1995 - założyciel i dyrektor Instytutu Architektury Krajobrazu
1995 – otrzymał Nagrodę Naukową im. Mikołaja Kopernika PAN
1996 – przewodniczący Rady Naukowej Ośrodka Dokumentacji Zabytków przy Ministerstwie Kultury i Sztuki
1997 - wyodrębnił własną Samodzielną Katedrę Teorii Architektury Krajobrazu i Kompozycji Ogrodowej
1998 – odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
2003-2012 - Stowarzyszenie Archi-Szopa, wspierane przez krakowskie wydanie "Gazety Wyborczej", przyznawało Nagrodę im. prof. Janusza Bogdanowskiego dla najlepszego obiektu architektonicznego (nowej realizacji lub adaptacji starego obiektu) w Krakowie
źródła:
Sylwester Dziki. Profesor Janusz Bogdanowski 16 VIII 1929 – 16 IV 2003. „Małopolska: regiony – regionalizmy – małe ojczyzny”. VI, 2004. Kraków: Małopolski Związek Regionalnych Towarzystw Kultury
Zbigniew Beiersdorf, Bogdanowski Janusz, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie 2006