Tadeusz Błotnicki
(8 października 1858 Lwów – 28 marca 1928 Kraków)
rzeźbiarz
rodzina
herbu Doliwa
syn Edwarda (1830 Tarnów – 1880 Lwów), dziennikarz i rysownik, działacz polityczny, i Laury Zofii (ur. 1832 Lwów) z domu Hurkiewicz
rodzeństwo: Zofia, mąż Franciszek Pockh; Wanda, mąż Hamerski; Stanisław (1862-1914), żona Józefa; Maria Zofia, mąż Franciszek Poecki
poślubił: 1. Waleria Solecka (1860-1889), literatka, aktorka, mieli syna Jerzego; 2. Maria Taida Parvi (1860-1935), kuzynka Stanisława Wyspiańskiego
biogram
Dzieciństwo i lata szkolne spędził we Lwowie, gdzie pobierał pierwsze nauki rysunku u Jędrzeja Grabowskiego i rzeźbiarza Parysa Filippiego. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u Marcelego Guyskiego, a następnie w w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu pod kierunkiem Kaspara Zambuscha. Po otrzymaniu stypendium wiedzę uzupełniał w Paryżu i Monachium. Na wieść o śmierci ojca wrócił do Lwowa. Dla cerkwi św. Jura rzeźbił posąg papieża Piusa IX. Za namową Karola Lanckorońskiego wyjechał do Włoch na dalsze studia. We Florencji zaprzyjaźnił się z Teofilem Lenartowiczem, w jego pracowni tworzy popiersia Adama Mickiewicza oraz głowę Chrystusa w marmurze, chwaloną przez Wojciecha Gersona, a dziś znaną z reprodukcji terakotowej. Został kierownikiem katedry rzeźby i ornamentyki na Politechnice Lwowskiej, zastępując wyjeżdżającego prof. Antoniego Popiela. Powrócił do Krakowa i przez kolejnych sześć lat wykładał kostiumologię w szkole dramatycznej w Krakowie. Z braku podręcznika opracował Historię kostiumów i haftów zachowaną w rękopisie, a na jej podstawie zostaje wydany w Krakowie Zarys historii ubiorów z uwzględnieniem haftów.
Obracał się w kręgach artystycznych przedwojennego Krakowa, znał się z Gabrielą Zapolską, która uwieczniła go jako rzeźbiarza Wodnickiego w swojej powieści Kaśka Kariatyda i z Jackiem Malczewskim.
Jacek Malczewski: Portrety Tadeusza Błotnickiego
Członek Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” i grupa Zero. Jego liczne prace znajdują się w Muzeum Narodowym Krakowa.
Został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera W), na grobowcu znajduje się medalion z jego autoportretem.
wybrane prace:
1884 - popiersia Jana Dobrzańskiego, które ofiarował Towarzystwu «Sokół»
1887 VII - dwie figury dla bramy triumfalnej na Zamku we Lwowie podczas przyjazdu cesarzewicza Rudolfa
1890 – dwie konsole z popiersiami aniołów do kościoła Mariackiego (według projektu Jana Matejki)
1893 - popiersie w brązie św. Ignacego Loyoli
1893 - alegorie Poezji, Dramatu i Komedii na fasadzie Teatru Słowackiego
1897 – pomnik nagrobny Oskara Kolberga (kwatera 47)
1898 - pomnik Adama Mickiewicza w Stanisławowie
1900 - pomnik Adama Mickiewicza w Tarnowie
1901 - popiersie Feliksa Księżarskiego na Pałacu Sztuki od strony Plant
1903 - figura świętego Józefa w kościele Kapucynów
1903 - pomnik Adama Mickiewicza w Wieliczce
1906 - pomnik na grobie rzeźbiarza Marcelego Guyskiego na cmentarzu Rakowickim
1906 - pomnik Tadeusza Kościuszki w Jaśle
1910 - relikwiarzyk błogosławionego Jakuba Strepy
1911 - pomnik Michała Bałuckiego stojący na Plantach
1913 - pomnik Franciszka Smolki we Lwowie
1921 - popiersie Naczelnika Józefa Piłsudskiego w Przemyślu
1930 – Zarys historji ubiorów z uwzględnieniem historji haftów i tkanin
1937 - popiersie upamiętniające Mariana Raciborskiego w Ogrodzie Botanicznym
- popiersie Stanisława Konarskiego na bramce kościoła Pijarów oraz wewnątrz kościoła przy prezbiterium
- pomniki nagrobne Mikołaja Zyblikiewicza (kwatery IIa, IVa), Antoniny Rożniatowskiej (kwatera XIIb) oraz plakiety (autoportretu) na grobowcu własnym (rodziny Błotnickich, kwatera W) na cmentarzu Rakowickim
- pomnik Tadeusza Kościuszki w Samborze
- pomnik św. Elżbiety na fasadzie kościoła św. Elżbiety we Lwowie
- ostatnią pracą był pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego dla Przemyśla
kalendarium
1875–1877 - studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych
1877-1879 – studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu
1879 – otrzymał stypendium uzupełniał wiedzę w Paryżu i Monachium
1880 – po śmierci ojca powrócił do Lwowa
1881 - wyjechał do Włoch na dalsze studia
1885-1907 i 1910-1916 – mieszkał w Krakowie
1894 - popiersie w brązie św. Ignacego Loyoli zostało nagrodzone srebrnym medalem na wystawie we Lwowie
1907 X - został kierownikiem katedry rzeźby i ornamentyki na Politechnice Lwowskiej
1907-1910 – wykładał modelowanie na Politechnice Lwowskiej
1910 - powrócił do Krakowa
1910-1916 - wykładał kostiumologię w szkole dramatycznej w Krakowie
1922 XII 24 – w westybulu Teatru im. J. Słowackiego odsłonięto brązową plakietkę, jego autorstwa, z popiersiem J. Zawiejskiego, twórcy gmachu tego teatru
1928 IV 22 – w Szkole Podchorążych Piechoty w Łobzowie odsłonięto pomnik J. Piłsudskiego, biust według projektu Tadeusza Błotnickiego odlano w brązie w pracowni krakowianina Leona Dyrki
źródła:
Słownik biograficzny historii Polski, Ossolineum, Wrocław 2005
Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Warszawa-Kraków 1997
Czesław Brzoza, Kraków między wojnami, Kraków 1998
J. Derwojed Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. I, Wrocław 1971
Rachubowa Katarzyna, Rzeźba polska XIX wieku. Od klasycyzmu do symbolizmu. Katalog zbiorów. Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1993