Barbara Bilińska
(28 kwietnia 1949 Kraków - )
biolog, endokrynolog
rodzina
mąż Szczepan
biogram
Ukończyła studia biologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, jest autorem bądź współautorem ponad 200 prac naukowych, w tym 160 oryginalnych prac badawczych indeksowanych w bazie Web of Science (lista JCR). Do najważniejszych osiągnięć naukowych należy wykazanie miejsca aromatyzacji androgenów i znaczenia estrogenów w gonadzie męskiej ssaków oraz określenie molekularnych androgeno-zależnych mechanizmów odpowiadających za komunikację i współdziałanie komórek nabłonka plemnikotwórczego i ich roli w regulacji spermatogenezy. Aktualnie jest członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych, jest członkiem krajowych i zagranicznych towarzystw naukowych, między innymi członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, Polskiej Akademii Nauk, wiceprezes Oddziału PAN w Krakowie, Polskiego Towarzystwa Andrologicznego, Federation of Societes for Histochemistry and Cytochemistry, The Endocrine Society, European Academy of Andrology. Jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie, Rady Naukowej Instytutu Fizjologii i Żywienia Zwierząt PAN im. Jana Kielanowskiego w Jabłonnie oraz Rady Naukowej Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie. Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauk przyrodniczych otrzymała Laur Jagielloński przyznany przez Rektora UJ, jest odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
wybrane prace:
Rola androgenów w regulacji ekspresji genu koneksyny 43 w tkankach rozrodczych świni w okresie neonatalnym oraz przed i po uzyskaniu dojrzałości płciowej
Molekularne mechanizmy funkcjonowania połączeń międzykomórkowych podczas spermatogenezy szczura w warunkach ograniczonego dostępu androgenów: badania in vivo i in vitro
Biotechnologiczne i fizjologiczne metody doskonalenia procesów rozrodu zwierząt w warunkach prawidłowego i zakłóconego środowiska: Rola estrogenów w gonadzie męskiej
Aromatyzacja androgenów w gonadzie męskiej nornicy rudej
Immunoendokrynne interakcje w gonadzie męskiej
Wpływ obestatyny na profil hormonalny i metabolizm w szczurzym i mysim modelu otyłości i cukrzycy typu 2
Wpływ analogów GnRH na ekspresję aktywin i inhibin w osi hormonalnej podwzgórze-przysadka mózgowa-jajnik u szczura
Rola androgenów w regulacji czynności prostaty knura: badania in vivo i in vitro
Rola receptorów hormonów steroidowych w regulacji funkcji układu reprodukcyjnego ogiera i wnętrza
kalendarium
1972 – ukończyła studia na UJ
1975 – została doktorem na podstawie pracy zatytułowanej Wpływ ultradźwięków na poziom wolnych aminokwasów w mózgu szczura w rozwoju ontogenetycznym, przygotowanej pod kierunkiem Zbigniewa Dąbrowskiego
1976 – pracownik Instytutu Zoologii UJ
1991 - habilitowała się na podstawie dorobku naukowego i pracy zatytułowanej Regulacja hormonalna funkcji komórek Levdiga in vitro
1992-2007 – współredaktor naczelny kwartalnika „Folia Histochemica et Cytobiologica”
1992 – członek Federation of Societes for Histochemistry and Cytochemistry
1996-1997 – jako stypendystka rządu francuskiego pracowała w laboratorium biochemicznym uniwersytetu w Caen
1997-2019 – kierowała Zakładem Endokrynologii Instytutu Zoologii i Badań Biometrycznych UJ
1997 – członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Andrologicznego
1998 X 22 – uzyskała tytuł profesora
1998-2004 – prezes Polskiego Towarzystwa Histochemików i Cytochemików
2002 – członek zarządu Fundacji Biologii Komórki i Biologii Molekularnej
2004 – członek PAU
2004-2007 - wiceprezes Polskiego Towarzystwa Histochemików i Cytochemików
2008 - subsydium Profesorskie MISTRZ FNP
2008 – członek European Academy of Andrology
2010 – członek PAN
2010 – członek The Endocrine Society
2010 – otrzymała medal Komisji Edukacji Narodowej
2011 – odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
2014 – wiceprezes krakowskiego oddziału PAN
2015 – wyróżniona „Laurem Jagiellońskim”
źródła:
Prof. dr hab. czł. koresp. PAN Barbara Bilińska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2021-06-21]
Barbara Bilińska, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-06-21]
Wiadomości - Uniwersytet Jagielloński [dostęp 2021-06-21]
Barbara Bilińska [dostęp 2021-06-21]