Maciej Bieniasz
(22 grudnia 1938 Kraków - )
malarz, rysownik, poeta, pedagog
rodzina
żona Małgorzata
dzieci: syn Bartłomiej (1970) i córka Agnieszka (1971-2011)
biogram
Po ukończeniu Państwowego Liceum sztuk Plastycznych studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie uzyskał dyplom w pracowni prof. Emila Krchy. Profesor zwyczajny ASP w Katowicach i PWSZ w Raciborzu. Uprawia rysunek, malarstwo i eseistykę kulturalną. Uczestnik około 200 wystaw środowiskowych, ogólnopolskich i międzynarodowych.
W malarstwie interesuje go postać ludzka i niepokoje współczesnego człowieka, preferuje formę klasyczną, często w swojej sztuce odwołuje się do wartości religijnych, powrócił do malowania werystycznych obrazów o tematyce religijnej i symbolicznej.
W czasie stanu wojennego udzielał się w biskupim komitecie pomocy uwięzionym i internowanym. Przez jakiś czas musiał się ukrywać. Tworzył wówczas wiersze, które przepisywane na maszynie przez żonę Małgorzatę, zostawiał pod ławkami w kościołach i w autobusach. Jednym ze znanych wierszy jest Idą pancry na Wujek, będący odwołaniem do pacyfikacji kopalni Wujek w grudniu 1981.
W latach 90. XX wieku malarz tworzył graficzną oprawę katolickiego miesięcznika dla dzieci „Mały Gość Niedzielny”, którego redaktorem naczelnym była jego żona Małgorzata Bieniasz. Był w grupie ludzi, którzy założyli Związek Górnośląski. Sam zaprojektował logo związku. Oddał legitymację związkową urażony antagonizmami Śląsk–Zagłębie.
Jego obrazy znajdują się między innymi w kaplicy WŚSD w Katowicach: św. Stanisław, ks. Jerzy Popiełuszko, w Sądzie Kurii Metropolitalnej w Katowicach (portret ks. Stanisława Bisty). Tworzył w kościołach zabytkowych: barokowych (Narodzenia NMP w Pszowie, św. Marii Magdaleny w Tychach), klasycyzujących (Narodzenia NMP w Kończycach Małych, Opatrzności Bożej w Ligocie k. Bielska), neostylowych (Wniebowzięcia NMP w Wodzisławiu Śląskim, Krzyża Świętego w Siemianowicach Śląskich, św. Szczepana w Bogucicach, MB Różańcowej w Rudzie Śląskiej) oraz wybudowanych w okresie międzywojennym (Trójcy Przenajświętszej w Szarleju). Dodatkowym elementem dekoracyjnym w projekcie kolorystyki bywały wzory ornamentalne, rzadko sceny figuralne (Pszów, Nowe Bojszowy). Jego prace znajdują się w zbiorach miedzy innymi muzeów narodowych w Krakowie, Poznaniu, Szczecinie i Warszawie, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum Lubelskiego w Lublinie, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Biblioteki Narodowej w Warszawie.
wybrane prace:
1966–1969 – cykl Płonący
1973 - Skrzynka
1974-2004 – cykl ilustracji do Mistrza i Małgorzaty M. Bułhakowa
1981 - Gołąb
1989–1991 - wykonał witraże i namalował obraz "Jezu ufam Tobie" dla kościoła NSPJ w Koszęcinie
1994 - obraz Maryi Niepokalanej i cykl Drogi Krzyżowej w kościele Ciała i Krwi Pańskiej w Ławkach
1999-2001 – cykle Augustów, Tobołowo
2001 – Moi mistrzowie
2011 – tom Wiersze
Autor wiersza:
IDĄ PANCRY NA WUJEK
Przyszli nocą w uśpiony dom
Wyciągali nas chyłkiem, jak zbóje
Drzwi zamknięte otwierał łom
Idą, idą pancry na Wujek
A gdy opadł i strach i gniew
Jeden wybór: kopalnia strajkuje
Choć staniała bardzo nasza krew
Idą, idą pancry na Wujek
W tłum przy bramie, do matek i żon
Z płacht na murach klejonych zlatuj
Czarną treścią komunikat WRON
Idą, idą pancry na Wujek
Kilof, łańcuch ściska nasza dłoń
Wózków szereg bieg czołgów
wstrzymuje
Już milicja repetuje broń
Idą, idą pancry na Wujek
Płoną znicze ku zabitych chwale
Ale zgasła nadzieja na potem
Gdzie twe czyste ręce, generale?
Zawracają pancry z powrotem
kalendarium
1952-1957 – uczęszczał do Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie
1957-1963 - studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych
1960-1963 - studiował w Studium Pedagogicznym przy ASP
1963 - uzyskał dyplom w pracowni prof. Emila Krchy
1966-1986 - współzałożyciel wraz ze Zbylutem Grzywaczem, Leszkiem Sobockim i Jackiem Waltosiem i członek grupy artystycznej Wprost
1967 - nagroda Krytyki im. Cypriana Kamila Norwida dla grupy Wprost
1969 – zamieszkał w Katowicach
od 1974 - pedagog w katowickiej filii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
1976 – wystawa w Galerii Kordegarda w Warszawie
1984 - nagroda Muzeum Archidiecezji Warszawskiej dla grupy Wprost
1987 - nagroda komitetu Kultury Niezależnej "Solidarność" za całokształt twórczości
1993 – odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
od 1996 - prowadził zajęcia pedagogiczne także w Instytucie Sztuki cieszyńskiej filii Uniwersytetu Śląskiego
1999 – wystawa w Galerii Uniwesyteckiej w Cieszynie
2001- 2009 – profesor ASP w katowickiej filii
2009 – wystawa w Galeri MM w Chorzowie
2010 – wystawa w Galerii Rondo Sztuki w Katowicach
2012 – zamieszkał w Tarnowie
źródła:
Jacek Olczyk, Życie literackie w Krakowie, Kraków 2016
Makówka, Sztuka sakralna na Górnym Śląsku w II połowie XX wieku. Malarstwo i rzeźba, Katowice 2008
B. Szczypka-Gwiazda, Krajobraz przemysłowy Katowic we współczesnym malarstwie, [w:] Przemiany protoindustrialne i industrialne jako czynnik miastotwórczy miasta Katowic , Katowice 2007
Wielka encyklopedia malarstwa polskiego, Wydawnictwo Kluszczyński, Kraków 2011