Dzisiejsza data:

Kazimierz Bielenin

(29 stycznia 1923 Brzeszcze koło Oświęcimia – 19 listopada 2011 Kraków)

filozof, historyk sztuki, archeolog

rodzina

syn Kazimierza, ostatniego przedwojennego wójta gminy Brzeszcze, i Stefanii z domu Kramarczyk

biogram

           Naukę rozpoczął w Szkole Powszechnej w Brzeszczach, następnie do wybuchu wojny uczył się w Gimnazjum w Oświęcimiu. W czasie wojny pracował w kopalni „Brzeszcze” i „Jawiszowice”. Po wojnie ukończył Liceum w Oświęcimiu i studiował historię sztuki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, później obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jeszcze na studiach jako wolontariusz związał się z ratowniczymi badaniami archeologicznymi na terenie powstającej Nowej Huty. Po studiach związał się z Muzeum Archeologicznym w Krakowie.

           Był prekursorem badań nad starożytnym górnictwem i hutnictwem żelaza w Polsce i Europie, został najwybitniejszym w Polsce znawcą starożytnej metalurgii, był odkrywcą centrum starożytnej metalurgii w Górach Świętokrzyskich i współtwórcą dorocznej imprezy Dymarki Świętokrzyskie w Nowej Słupi. Na kilkuset kilometrowym obszarze Kielecczyzny odkrył i zbadał łącznie 135 stanowisk archeologicznych.

           Współpracował z Muzeum Krajowym w Eisenstadt w Austrii oraz z Muzeum w Poczdamie. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku kierował badaniami nad starożytnym hutnictwem Burgenlandu (we wschodniej Austrii). Z jego inicjatywy i przy jego udziale prowadzono również badania nad starożytnym hutnictwem w okolicach Cottbus i Magdeburga na terenie wschodnich Niemiec.

           Opublikował ponad 200 artykułów i prac naukowych z zakresu archeologii w krajowych i zagranicznych wydawnictwach. Wśród nich między innymi Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich. Wygłaszał odczyty na kilkudziesięciu sympozjach, kongresach i konferencjach międzynarodowych.

           Był członkiem Comite pour la siderurgie ancienne de l’Union internationale des sciences préhistoriques et protohistoriques, Historical Metalurgu Society Coleford w Londynie, Komisji Archeologicznej Oddziału PAN w Krakowie, Polskiego Towarzystwa Prehistorycznego i Archeologicznego.

           Odznaczony został między innymi Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Społeczność jego rodzinnej miejscowości, Brzeszczy koło Oświęcimia, uhonorowała go w sposób szczególny nadając jego imię Państwowemu Zespołowi nr 6 Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących. Jako prezes Zarządu Oddziału Małopolskiego Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego przyczynił się do wzniesienia kopca ku czci generała Jana Henryka Dąbrowskiego w Pierzchowie koło Gdowa. Skutecznie zaangażował się również w akcję odzyskiwania zrabowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej zabytkowych dzwonów kościelnych z kościółka św. Otylii w Brzeszczach.

           Pochowany na Cmentarzu Rakowickim (kwatera 59, rząd północny, miejsce po prawej Bogdańskiej).

wybrane prace:

1969 - Starożytne hutnictwo świętokrzyskie,

1992 - Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich

Na powrót dzwonu – tom poezji

kalendarium

1939 – w Gimnazjum w Oświęcimiu zdał małą maturę

1940 – wiosną aresztowany w ramach akcji hitlerowskiej skierowanej przeciwko inteligencji polskiej, zwolniony z transportu do KL Mauthausen

1941 I – rozpoczął pracę jako młodszy górnik, później pomocnik maszynisty w kopalni „Brzeszcze”, następnie w kopalni „Jawiszowice”

1945 VII – zdał egzamin maturalny w Prywatnym Koedukacyjnym Liceum i Gimnazjum im. ks. Stanisława Konarskiego w Oświęcimiu

1945 – rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim na Wydziale Humanistycznym

1950 – rozpoczął pracę w Muzeum Archeologicznym w Krakowie

1952 – uzyskał tytuł magistra historii sztuki na UJ

1955-1967 – kustosz w Muzeum Archeologicznym

1960 – jeden z inicjatorów założenia Muzeum Starożytnego Hutnictwa w Nowej Słupi

1963 – uzyskał stopień doktora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

1965 – odbył staż w Austrii

1967–1993 – pełnił funkcję wicedyrektora Muzeum Archeologicznego

1965–1975 - odkrył i badał ślady starożytnego hutnictwa w Austrii

1966 – badał ślady starożytnego hutnictwa w Niemczech

1972 – uzyskał habilitację

1994-2004 – założyciel i prezes Małopolskiego Oddziału Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego

1995 – odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski

1996 II 9 – podczas uroczystych obchodów jubileuszu 40-lecia pracy Profesora nad starożytnym hutnictwem świętokrzyskim, władze Nowej Słupi nadały mu godność swego honorowego obywatela

1998 – otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk humanistycznych

2005 – rozpoczął prace badawcze i poszukiwania dzwonów z legendarnego kościółka św. Otylii w Brzeszczach

2008 V - średniowieczny dzwon, odnaleziony w kościele św. Birgid w Wiesbaden-Bierstadt powrócił do brzeszczańskiego kościoła św. Urbana w Brzeszczach

2009 IV 24 – jego imię nadano Państwowemu Zespołowi nr 6 Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Brzeszczach 

źródła:

J. Kapuścik, redaktor naukowy, Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, t. 1, Warszawa 1998

Honory dla profesora Bielenina, „Odgłosy Brzeszcz” 2007, nr 12

Patron - Powiatowy Zespół Nr 6 Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Brzeszczach [dostęp 14.05.2022]