Kazimierz Bielenin
(29 stycznia 1923 Brzeszcze koło Oświęcimia – 19 listopada 2011 Kraków)
filozof, historyk sztuki, archeolog
rodzina
syn Kazimierza, ostatniego przedwojennego wójta gminy Brzeszcze, i Stefanii z domu Kramarczyk
biogram
Naukę rozpoczął w Szkole Powszechnej w Brzeszczach, następnie do wybuchu wojny uczył się w Gimnazjum w Oświęcimiu. W czasie wojny pracował w kopalni „Brzeszcze” i „Jawiszowice”. Po wojnie ukończył Liceum w Oświęcimiu i studiował historię sztuki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, później obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jeszcze na studiach jako wolontariusz związał się z ratowniczymi badaniami archeologicznymi na terenie powstającej Nowej Huty. Po studiach związał się z Muzeum Archeologicznym w Krakowie.
Był prekursorem badań nad starożytnym górnictwem i hutnictwem żelaza w Polsce i Europie, został najwybitniejszym w Polsce znawcą starożytnej metalurgii, był odkrywcą centrum starożytnej metalurgii w Górach Świętokrzyskich i współtwórcą dorocznej imprezy Dymarki Świętokrzyskie w Nowej Słupi. Na kilkuset kilometrowym obszarze Kielecczyzny odkrył i zbadał łącznie 135 stanowisk archeologicznych.
Współpracował z Muzeum Krajowym w Eisenstadt w Austrii oraz z Muzeum w Poczdamie. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku kierował badaniami nad starożytnym hutnictwem Burgenlandu (we wschodniej Austrii). Z jego inicjatywy i przy jego udziale prowadzono również badania nad starożytnym hutnictwem w okolicach Cottbus i Magdeburga na terenie wschodnich Niemiec.
Opublikował ponad 200 artykułów i prac naukowych z zakresu archeologii w krajowych i zagranicznych wydawnictwach. Wśród nich między innymi Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich. Wygłaszał odczyty na kilkudziesięciu sympozjach, kongresach i konferencjach międzynarodowych.
Był członkiem Comite pour la siderurgie ancienne de l’Union internationale des sciences préhistoriques et protohistoriques, Historical Metalurgu Society Coleford w Londynie, Komisji Archeologicznej Oddziału PAN w Krakowie, Polskiego Towarzystwa Prehistorycznego i Archeologicznego.
Odznaczony został między innymi Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Społeczność jego rodzinnej miejscowości, Brzeszczy koło Oświęcimia, uhonorowała go w sposób szczególny nadając jego imię Państwowemu Zespołowi nr 6 Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących. Jako prezes Zarządu Oddziału Małopolskiego Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego przyczynił się do wzniesienia kopca ku czci generała Jana Henryka Dąbrowskiego w Pierzchowie koło Gdowa. Skutecznie zaangażował się również w akcję odzyskiwania zrabowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej zabytkowych dzwonów kościelnych z kościółka św. Otylii w Brzeszczach.
Pochowany na Cmentarzu Rakowickim (kwatera 59, rząd północny, miejsce po prawej Bogdańskiej).
wybrane prace:
1969 - Starożytne hutnictwo świętokrzyskie,
1992 - Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich
Na powrót dzwonu – tom poezji
kalendarium
1939 – w Gimnazjum w Oświęcimiu zdał małą maturę
1940 – wiosną aresztowany w ramach akcji hitlerowskiej skierowanej przeciwko inteligencji polskiej, zwolniony z transportu do KL Mauthausen
1941 I – rozpoczął pracę jako młodszy górnik, później pomocnik maszynisty w kopalni „Brzeszcze”, następnie w kopalni „Jawiszowice”
1945 VII – zdał egzamin maturalny w Prywatnym Koedukacyjnym Liceum i Gimnazjum im. ks. Stanisława Konarskiego w Oświęcimiu
1945 – rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim na Wydziale Humanistycznym
1950 – rozpoczął pracę w Muzeum Archeologicznym w Krakowie
1952 – uzyskał tytuł magistra historii sztuki na UJ
1955-1967 – kustosz w Muzeum Archeologicznym
1960 – jeden z inicjatorów założenia Muzeum Starożytnego Hutnictwa w Nowej Słupi
1963 – uzyskał stopień doktora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
1965 – odbył staż w Austrii
1967–1993 – pełnił funkcję wicedyrektora Muzeum Archeologicznego
1965–1975 - odkrył i badał ślady starożytnego hutnictwa w Austrii
1966 – badał ślady starożytnego hutnictwa w Niemczech
1972 – uzyskał habilitację
1994-2004 – założyciel i prezes Małopolskiego Oddziału Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego
1995 – odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
1996 II 9 – podczas uroczystych obchodów jubileuszu 40-lecia pracy Profesora nad starożytnym hutnictwem świętokrzyskim, władze Nowej Słupi nadały mu godność swego honorowego obywatela
1998 – otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk humanistycznych
2005 – rozpoczął prace badawcze i poszukiwania dzwonów z legendarnego kościółka św. Otylii w Brzeszczach
2008 V - średniowieczny dzwon, odnaleziony w kościele św. Birgid w Wiesbaden-Bierstadt powrócił do brzeszczańskiego kościoła św. Urbana w Brzeszczach
2009 IV 24 – jego imię nadano Państwowemu Zespołowi nr 6 Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Brzeszczach
źródła:
J. Kapuścik, redaktor naukowy, Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, t. 1, Warszawa 1998
Honory dla profesora Bielenina, „Odgłosy Brzeszcz” 2007, nr 12
Patron - Powiatowy Zespół Nr 6 Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Brzeszczach [dostęp 14.05.2022]