Henryk Adam Batowski
Adam Kamski
(12 maja 1907 Lwów – 25 marca 1999 Kraków)
historyk, slawista, publicysta, znawca stosunków międzynarodowych i historii dyplomacji XIX i XX wieku
rodzina
syn znanego malarza lwowskiego Stanisława Kaczor-Batowskiego i Ireny Bieńkowskiej
biogram
Studia z zakresu filologii słowiańskiej, historii we Lwowie, następnie Pradze, gdzie obronił pracę doktorską pt. Czeski materiał językowy w kronice XIX-wiecznego pisarza i kanonika praskiego Kosmy.
Publicysta i korespondent zagranicznej prasy lwowskiej w Pradze i Belgradzie „Słowa Polskiego” i „Kuriera Warszawskiego”.
Lektor Uniwersytetu Lwowskiego, lektor języka czeskiego i słowackiego w UJ. Aresztowany w Sonderaktion, więzień Sachsenhausen i Dachau, po zwolnieniu uczestnik tajnego nauczania uniwersyteckiego i kierownik podziemnej Szkoły Nauk Politycznych przy UJ.
Po wojnie docent i profesor historii powszechnej najnowszej UJ, również profesor Uniwersytetu Warszawskiego, wybitny znawca stosunków międzynarodowych i dziejów dyplomacji.
Jako filolog (poza słownikami) koncentrował się na postaci Mickiewicza, jego stosunku do Słowiańszczyzny, poza tym zajmował się historią Bałkanów w dwóch ostatnich wiekach, genezie i początkach II wojny światowej, autor około 30 książek i kilkuset artykułów.
Odznaczony między innymi Krzyżem Komandorskim Orderu Odroczenia Polski, czechosłowackim Orderem Lwa Białego, Orderem Chorwackiej Jutrzenki, Orderem Jugosłowiańskiej Gwiazdy ze Złotym Wieńcem, bułgarskim Orderem Cyryla i Metodego.
Pochowany na cmentarzu Rakowickim (Kwatera VIII, rząd 7, grobowiec 20).
wybrane prace:
1938 - Państwa bałkańskie 1800-1923. Zarys historii dyplomatycznej i rozwoju terytorialnego
1965 - Rozpad Austro-Węgier 1914-1918 (sprawy narodowościowe i działania dyplomatyczne)
1968 - Austria i Sudety 1919–1938 zabór Austrii i przygotowania agresji na Czechosłowację
1969 - Agonia pokoju i początek wojny (sierpień - wrzesień 1939)
1972 - Kieszonkowy słownik słowacko-polski i polsko słowacki. Cz. 1–2, 14000 wyrazów i zwrotów słowackich, 14000 wyrazów i zwrotów polskich
1973 - Zdrada monachijska sprawa Czechosłowacji i dyplomacja europejska w roku 1938
1977 - Europa zmierza ku przepaści
1981 - Rok 1940 w dyplomacji europejskiej
1984 - Walka dyplomacji hitlerowskiej przeciw Polsce 1939–1945
1985 – Rok 1938.Dwie operacje hitlerowskie
1988 - Między dwiema wojnami 1919–1939
1991 – Polska dyplomacja na obczyźnie 1939-1941
1995 - Zachód wobec granic Polski 1920–1940
kalendarium
1920 – uczestnik wojny polsko-bolszewickiej
1927-1935 – korespondent zagraniczny w Pradze i Belgradzie
1927 - zamieszkał w Pradze
1929 - obronił doktorat
1930 - zamieszkał w Belgradzie
1931-1936 - lektor Uniwersytetu Lwowskiego
1936 – osiadł w Krakowie
1936 - lektor języka czeskiego i słowackiego oraz wykładowca w Szkole Nauk Politycznych UJ
1939 VI - habilitował się na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego z historii nowożytnej Półwyspu Bałkańskiego
1939 XI 6 – 1940 - aresztowany w Sonderaktion, więziony w obozach Sachsenhausen i Dachau
1941-1945 – uczestniczył w tajnym nauczaniu UJ
1945-1958 – redaktor „Życia Słowiańskiego”
1945-1977 - pracował w Uniwersytecie Jagiellońskim
1951-1955 - pracował przejściowo w Uniwersytecie Warszawskim
1955-1977 – kierownik Katedry Historii Powszechnej Najnowszej w Instytucie Historii UJ
1966 - został profesorem
1966 - pełnił naukową opiekę nad przebywającym na stypendium w Krakowie Normanem Daviesem
1977 – przeszedł na emeryturę
1991 - został członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności
1991 - powołał i kierował Komisją Środkowoeuropejską
1997 – odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
źródła:
W służbie nauki. Henryk Batowski 1907-1999, red. Rita Majkowska, Kraków 2003
Dariusz Matelski, Henryk Batowski (1907-1999). Wspomnienie, „Gazeta Wyborcza Poznań”, nr 26 (3934) z 31 stycznia 2002
Władysław Tyrański, Kto jest kim w Krakowie : lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska : edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków 2000