Franciszek Bardel

(14 września 1869 Mikluszowice – 10 listopada 1941 Mikluszowice)

prawnik, adwokat, polityk

rodzina

syn rolnika i działacza politycznego Adama, i Agaty Niedział

w 1893 poślubił Magdalenę Cichą, mieli dwóch synów:

- Euzebiusz Walerian Maciej (ur. 1895), doktor praw, żołnierz Legionów Polskich, uczestnik kampanii wrześniowej, po wojnie wyemigrował do Londynu

- Jan, wywieziony przez Niemców do Bawarii, tam zginął

biogram

           Zdał maturę w Krakowie, wstąpił do Seminarium Duchownego w Tarnowie, po wystąpieniu z seminarium studiował filozofię i prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po studiach został adiunktem Archiwum Krajowego Akt Grodzkich i Ziemskich w Krakowie. Mieszkał w Krakowie pod adresem Mały Rynek 1.

          Związał się ze Stronnictwem Ludowym, następnie został działaczem Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”. Został wybrany na posła na Sejm, współtworzył tzw. Małą Konstytucję. Został ministrem rolnictwa i dóbr państwowych w rządzie Leopolda Skulskiego, był współautorem ustawy o wykonaniu reformy rolnej z 1920. Oskarżony o nadużywanie stanowiska ministra dla korzyści materialnych zrzekł się mandatu poselskiego, ustąpił z władz partyjnych i wycofał się z życia publicznego.

         Doznał wylewu krwi, po którym nie odzyskał w pełni władz umysłowych. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Mikluszowicach.

wybrane publikacje:

1901 – Miasto Podgórze, jego powstanie i pierwszych 50 lat istnienia

1901 – Cechy piekarzy krakowskich w czasach Rzeczypospolitej Polskiej

około 1902 – Dziesięć lat sokolstwa w Podgórzu

1924 – O ustawie gminnej dla wsi w Polsce

kalendarium

1888 – zdał maturę

1888 – 1890 – studiował teologie w Seminarium Duchownym w Tarnowie

1895 – na UJ uzyskał doktorat z prawa

1895 – został działaczem Stronnictwa Ludowego (SL)

1900 – 1903 – był członkiem Rady naczelnej SL

1901 – został członkiem Komitetu Wykonawczego SL

1902 – 1938 – z krótkimi przerwami prowadził w Krakowie kancelarie adwokacką

1903 – związał się z Polskim Stronnictwem Ludowym „Piast”

1903 – 1913 – był członkiem Rady Naczelnej, sekretarzem PSL „Piast”

1913 XI 12 – został członkiem komitetu organizacyjnego wydawnictwa tygodnika „Głos Ludu Polskiego”

1913 XII 4 – został członkiem zawiązanego w Krakowie Ludowego Towarzystwa Wydawniczego, w celu wydawania czasopisma „Piast” - tygodnika politycznego, społecznego i oświatowego, w którym został redaktorem

1914 II 7 – zgłosił dymisję z funkcji redaktora pisma „Piast”

1918 VI 2 – współorganizator i uczestnik międzyzaborowego zjazdu inteligencji ludowej

1919 I 26 – uzyskał w Krakowie mandat poselski z ramienia PSL „Piast”

1919 – został członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa szkoły Ludowej w Krakowie, ul. św. Anny 5

1919 – 1920 – wiceprezes Zarządu Głównego PSL „Piast”

1919 XII 13 – 1920 VI 9 – minister rolnictwa i dóbr koronnych

1921 XI 15 – zrzekł się mandatu

1938 – doznał wylewu krwi

źródła:

Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej 1994

M. Smogorzewska, Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919 – 1939. Słownik biograficzny, Warszawa 1998

Andrzej Garlicki, Założenie tygodnika „Piast” w 1913 roku [w] Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 2, 1963