Anna Giedyminówna

(około 1311 – 26 maja 1339 Kraków)

księżniczka litewska, królowa Polski

rodzina

córka wielkiego księcia litewskiego Giedymina i Jewny
poślubiła: 16 października 1325 Kazimierza Wielkiego
dzieci:
            1. Elżbieta (przed 1335 - 1361), zaręczona: [1] 16 maja 1335 Ludwik VI Rzymski (27 I 1328 – 14 V 1366), książę bawarski, elekt brandenburski (żonaty później z Kunegundą, córką Kazimierza III Wielkiego, króla polskiego i z Ingeborgą, córką Albrechta I, księcia meklemburskiego); [2] 19 listopada 1335 Jan (1329 – 20 XII 1340), książę dolno - bawarski (zaręczony później z Anną, córką Rudolfa II, palatyna Nadreńskiego i Elżbietą, córką Ludwika Bawarskiego, króla niemieckiego); [3] 15 września 1338 Ludwik VI Rzymski j.w.; [4] 24 lutego 1343 i poślubiła: przed 11 lipca 1343 Bogusław V (około 1318 – 7 XII 1373), książę szczeciński i słupski (żonaty później z Adelajdą, córką Ernesta, księcia brunszwickiego)
            2. Kunegunda (przed 16 maja 1335 – 26 IV 1357), poślubiła: około 25 lipca 1345 Ludwik VI Rzymski, j.w.

biogram

           Długosz chwalił Aldonę jako kobietę uczciwą i zgodnie żyjącą z mężem. Anna słynęła z miłosierdzia, z siły fizycznej i chęci do zabaw. Lubiła tańce i jazdę konną, wszędzie towarzyszyli jej grajkowie i śpiewacy.
           Została ochrzczona w Krakowie, przyjmując imię Anna. Chrześcijański królewicz, chcąc poślubić dawną pogankę, potrzebował zgody papieża. Narzeczeni byli rówieśnikami. Małżeństwo Kazimierza i Aldony zawarto ze względów politycznych. Podobno Kazimierz nie chciał poślubić Anny i ojciec musiał użyć siły aby doprowadzić syna do ołtarza. Wianem Aldony byli zwolnieni przez Litwinów jeńcy polscy (podobno aż 24.000).
           Jako pierwsza kobieta została pochowana na Wawelu.

kalendarium

1325 IV 30 - została ochrzczona przez biskupa Nankiera, przyjmując imię Anny
1325 X 16 - odbył się ślub Anny i królewicza Kazimierza
po 1326 - urodziła córkę Elżbietę
1329 - wyjazd Kazimierza na Węgry, romans z Klarą Zach
1330 IV - zamach Felicjana Zacha na węgierską parę królewską
1333 III 2 - zmarł Władysław Łokietek
1333 IV 25 - koronowana na Wawelu wraz z Kazimierzem
1335 - urodziła córkę Kunegundę
1335 V 16 - zaręczyny Elżbiety, córki Anny, z Ludwikiem Bawarskim, synem cesarza
1338 - szwagier Anny, książę halicki, Jerzy Bolesław, wyznacza Kazimierza swoim następcą

źródła

Balzer Oswald, Genealogia Piastów, Kraków, 2005;

Rudzki Edward, Polskie królowe (tom 1), Warszawa, 1985