Stanisław Anczyc

(5 maja 1868 Warszawa – 2 lutego 1927 Lwów)

metaloznawca, włókiennik

rodzina

syn Władysława Ludwika (1823-1883) i Tekli z Bryniarskich

rodzeństwo: Władysław (1854-1856), Zofia Tekla (1856-?), mąż Władysław Schmidt; Władysława Emilia (1857-1914), mąż Fryderyk Papée; Wanda (1858-1859); Stanisław (1861-1863); Wacław Zygmunt (1866-1938), drukarz i wydawca, żona Waleria Heggenberger

7 września 1895 roku poślubił w Krośnie Mariannę Albinę Dąbrowską

miał córkę Stanisławę, wyszła za mąż za Bernarda Müllera, admirała austriackiej floty wojennej stacjonującej w Puli. W czasie II wojny światowej działała w konspiracji, walczyła w powstaniu warszawskim w 1944 roku pod pseudonimem „Olga” w batalionie „Baszta”, poległa w drugim dniu powstania. W powstaniu brał także udział jej syn Stanisław, pseudonim „Wrzos”. Po powstaniu doktor medycyny Stanisław Müller dostał się do obozu jenieckiego w Niemczech, skąd po wojnie wyjechał do Nowej Zelandii i tam zamieszkał

biogram

           Po ukończeniu szkoły średniej w Krakowie zapisał się na Wydział Budowy Maszyn w Politechnice Lwowskiej. W czasie czteroletnich studiów dwukrotnie uzyskał nagrodę konkursową „Bratniej Pomocy” studentów Politechniki Lwowskiej za swe prace konstrukcyjne. Po odbyciu jednorocznej służby wojskowej został asystentem przy katedrze technologii w Politechnice Lwowskiej, a po trzech miesiącach, gdy otrzymał stypendium Wydziału Krajowego Galicji wyjechał do Wiednia na 6-cio miesięczny kurs farbiarstwa wełny w Technologicznym Muzeum Przemysłowym. Wstąpił na trzymiesięczną praktykę do fabryki sukna Fr. Strzygowskiego w Bielsku, odbył półroczny kurs tkactwa w Państwowej Szkole Przemysłowej w Bielsku i kolejną czteromiesięczną praktykę w fabryce koców wełnianych A. Lőwego i Ski w Klein Barnau na Morawach, następnie osiadł w Rakszawie koło Łańcuta, gdzie prowadził budowę i urządzenie techniczne nowo założonej Krajowej Szkoły Sukienniczej. Przez 10 lat kierował Szkołą, prowadząc jednocześnie budowę fabryki sukna i koców „Rakszawa”, będąc jednocześnie dyrektorem technicznym tej fabryki.

           Doktoryzował się, a następnie habilitował na Politechnice Lwowskiej, został profesorem, był dziekanem Wydziału Budowy Maszyn, pełnił funkcję rektora Politechniki Lwowskiej.

           Jako ochotnik brał udział w wojnie bolszewickiej w 1920 roku, służył na pociągu pancernym „Pionier”, brał udział w bitwach pod Radziwiłłowem, Brodami, Kontami, Zadwórzem, Winnikami, Mikołajowem i Krasnem. Otrzymał Krzyż Armii Ochotniczej.

           Wrócił na Politechnikę, nadal pracował naukowo, prowadził wykłady, aktywnie działał w Polskim Towarzystwie Naukowym we Lwowie, w Akademii Nauk Technicznych w Warszawie. Był czynny na wielu polach, redagował Przegląd Techniczny, był kuratorem Towarzystwa Bratniej Pomocy Studentom, ogłosił szereg cennych prac naukowych, uznawany jest za jednego z prekursorów polskiej szkoły metaloznawstwa.

wybrane prace:

1898 Farbiarstwo wełny

1903O przemyśle tkackim w Galicji

1904 Rozwój przemysłu w Ameryce

1904Monografia przemysłu metalowego w Galicji

1913-1916Wykład technologii metali

1926Żelazo

1926 Hartowanie stali

1926Badania metalograficzne w zastosowaniu fabrycznem

1927Techniczne stopy metali

kalendarium

1889 – odbył praktykę warsztatową w fabryce E. Twerde’ego w Bielsku

1890 – odbył służbę wojskową w austriackiej marynarce wojennej w Puli

1891 – otrzymał posadę asystenta przy katedrze technologii mechanicznej (profesora Bykowskiego) w Politechnice Lwowskiej

1893 – osiadł w Rakszawie

1898 – odbył podróż naukową do Austrii i Niemiec dla zapoznania się ze szkolnictwem tkackim

1902 – doktoryzował się na Politechnice Lwowskiej na podstawie pracy „O wyznaczeniu włókien mniej wartościowych w tkaninach wełnianych”

1902-1907 – wykładał technologię mechaniczną w Państwowej Szkole Przemysłowej w Krakowie

1907 – habilitował się na Politechnice Lwowskiej na podstawie pracy „Doświadczenia mad folownością wełny”

1908 – w Berlinie słucha wykładów profesora Heyna na Politechnice w Charlottenburgu, równocześnie pracuje w państwowym zakładzie badania materiałów w Gross-Lichterfelde w oddziale badań wytrzymałościowych profesora Martensa i metalograficznych profesora Heyna, a następnie w laboratorium profesora Weddinga w Akademii Górniczo-Hutniczej

1908 X 1 – objął zastępstwo Katedry technologii mechanicznej

1909 I 1 – został mianowany profesorem zwyczajnym tego przedmiotu

1910-1921 – był członkiem Komisji Administracyjnej, a potem Senatu Politechniki Lwowskiej

1911-1918 – redagował Czasopismo Techniczne

1912-1923 – kurator Towarzystwa Bratniej Pomocy Studentów Politechniki Lwowskiej

1912-1913 i 1913-1914 – był dziekanem Wydziału Budowy Maszynowych

1914-1915 – w czasie zajęcia Lwowa przez wojska rosyjskie pozostał na miejscu

1915-1916 – rektor Politechniki Lwowskiej

1917 – otrzymał austriacki order Żelaznej Korony, którego zrzekł się po pokoju brzeskim, oddającym Chełmszczyznę Ukrainie

1918 – w czasie lwowskich walk z Ukraińcami służył w wojsku polskim od dnia 6 listopada do końca grudnia, pracując w wojskowych warsztatach automobilowych jako inżynier ruchu

1920 – w czasie wojny bolszewickiej wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego i pełnił służbę na pociągu pancernym „Pionier”

1923 – został członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego we Lwowie

1923 – otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za zasługi na polu nauk i pracy obywatelskiej

źródła:

Jan Adamczewski, Krakowskie rody, Kraków 1994

Czasopismo Techniczne nr 3 z dn. 10 II 1927

Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 05.02.2020