Anioła Jan
(11 kwietnia 1908 Lasek koło Poznania – 5 października 1997 Kraków)
inżynier mechanik, specjalista w zakresie mechaniki, dyrektor Przedsiębiorstwa Państwowego Nowa Huta
rodzina
żona Franciszka
mieli dwie córki: Aleksandrę, metalurg, absolwentka AGH i Lilianę
biogram
Przed II wojną ukończył studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej, po kilkuletniej pracy w przemyśle maszynowym przeszedł do pracy w hutnictwie, gdzie zajmował się ogółem zagadnień projektowania nowoczesnych zakładów oraz maszyn i urządzeń dla przemysłu hutniczego.
Po wybuchu wojny brał udział w kampanii wrześniowej w 5. dywizjonie artylerii konnej. Został ranny, przedostał się na Zachód, brał udział w kampanii francuskiej. Po kapitulacji został internowany w Szwajcarii. Dostał się do Anglii, gdzie otrzymał przydział do 4. pułku Artylerii Przeciwlotniczej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Za czyny wojenne został przez aliantów wielokrotnie odznaczony.
Po wojnie wrócił do kraju, pracował na Śląsku, a następnie zamieszkał w Krakowie, gdzie związał się z AGH. Wniósł duży wkład w modernizację polskiego hutnictwa, uczestniczył w budowie Huty im. Lenina, był jej pierwszym dyrektorem naczelnym. Został profesorem zwyczajnym w Instytucie Maszyn Hutniczych i Automatyki, pełnił funkcję prorektora, a następnie rektora AGH.
Zainicjował powołanie nowych specjalizacji - automatyki i metrologii oraz maszyn i urządzeń elektrycznych. Opublikował wiele prac dotyczących nowoczesnych metod projektowania zakładów hutniczych (około 30 artykułów, skrypty i 2 monografie), był autorem 16 patentów i wielu ekspertyz.
Za szczególne osiągnięcia w dziedzinie dydaktyczno-wychowawczej, organizacji procesu dydaktycznego oraz prac związanych z kształceniem młodej kadry naukowej otrzymał 5-cio krotnie indywidualną nagrodę I. stopnia Ministra Nauki Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Prace naukowe w Zespole pod jego kierunkiem uwieńczone zostały wykonaniem pod jego promotorstwem 10 doktoratów, 7 habilitacji, uzyskaniem 4 tytułów profesora nadzwyczajnego i 2 tytułów profesora zwyczajnego.
Za swoją działalność otrzymał wiele odznaczeń, między innymi Order Budowniczych Polski Ludowej, Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi oraz Medal Edukacji Narodowej.
Pochowany na cmentarzu Rakowickim (Pas 69A, miejsce 10a). Jego imieniem nazwano ulice w dzielnicy X Swoszowice, odchodzącą od ulicy Mirosława Krzyżańskiego.
kalendarium
1935 - ukończył studia na Wydziale Mechaniki Politechniki Gdańskiej
1935–1938 – pracował w przemyśle maszynowym
1938 – przeszedł do pracy w hutnictwie
1939 IX – uczestnik kampanii wrześniowej
1946 – zamieszkał w Krakowie
1946 - roku i podjął pracę w Biurze Projektowania Urządzeń Przemysłu Hutniczego ,Biprohut" w Zabrzu-Gliwicach na stanowisku głównego inżyniera budowy, a następnie dyrektora technicznego
1948 - został powołany na stanowisko dyrektora Biura Projektowania Nowej Huty
1949 V 23 – został pierwszym dyrektorem naczelnym Przedsiębiorstwa Państwowego Nowa Huta
1949 – huta zatrudniała zaledwie 465 pracowników
1952 – rozpoczął pracę naukową i dydaktyczną w Akademii Górniczo-Hutniczej, na Wydziale Metalurgicznym
1954 II 28 – został odwołany ze stanowiska dyrektora Huty
1954 – nastąpiło oficjalne uruchomienie produkcji hutniczej (huta zatrudniała 12 000 pracowników)
1954–1955 - pełnił funkcję Dyrektora Departamentu Budowy Nowych Hut Ministerstwa Hutnictwa
1955-1959 – był dyrektorem Biura Studiów i Projektów Hutnictwa „Biprostal” w Krakowie
1957 - objął kierownictwo Katedry Maszyn Hutniczych na Wydziale Maszyn Górniczych i Hutniczych
1960–1962 – był dziekanem Wydziału Maszyn Górniczych i Hutniczych
1963 – został profesorem AGH
1963–1969 – był prorektorem AGH do spraw nauczania
1964–1972 – był członkiem Sekcji Technicznej Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego oraz przewodniczącym Zespołu Problemowego do spraw Magisterskich Studiów Technicznych Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego
1969–1972 – pełnił funkcję rektora AGH
1979 - otrzymał najwyższe wyróżnienie dla nauczyciela akademickiego - tytuł Doktora Honoris Causa AGH
źródła:
Słownik biograficzny historii Polski, Ossolineum, Wrocław 2005
Anioła Jan, Huta im. Lenina, Warszawa 1954