Stanisław Karol Wodzicki

(27 VII 1764 Rogów – 14 III 1843 Kraków)

prezes Senatu Rzeczpospolitej Krakowskiej, polityk, botanik

rodzina

hrabia, herbu Leliwa

syn Franciszka Jana, starosty grzybowskiego, i Zofii z Korwin - Krasińskich

poślubił Annę z Jabłonowskich, najmłodszą córkę kasztelanowej wiślickiej

biogram

           Studiował prawo we Lwowie.

           Uczestniczył w powstaniu kościuszkowskim, a po jego upadku osiadł na stałe w Galicji, zajmował się gospodarstwem, prowadził badania przyrodnicze, pisał dzieła naukowe.
           W okresie Księstwa Warszawskiego został mianowany dyrektorem policji, następnie zastępcą prefekta i prefektem departamentu krakowskiego. Otrzymał Order św. Stanisława.
           W Rzeczpospolitej Krakowskiej został powołany na stanowisko prezesa Senatu Rządzącego Rzeczypospolitej Krakowskiej. Był przywódcą konserwatywnego stronnictwa arystokratycznego, jako przewodniczący Wielkiej Rady Uniwersyteckiej dążył do ograniczenia autonomii UJ. Z jego inicjatywy nadano Uniwersytetowi Jagiellońskiemu statut (opracowany przez M.N. Nowosilcowa), który ograniczył autonomię uczelni. Przyczynił się do założenia Plant miejskich i usypania Kopca Kościuszki. Sprawował władze dzięki poparciu miejscowej partii szlacheckiej i Rosji. Przeciwnik zaangażowania Krakowa po stronie powstania listopadowego 1830 - 1831. Popadł w konflikt z władzami UJ i opozycyjną partią mieszczańską i został zmuszony do ustąpienia ze stanowiska i został wydalony z Wolnego Miasta Krakowa.
           Wyjechał do Warszawy, gdzie zasiadał w Senacie Królestwa Polskiego.
           W okresie wojny z Rosją osiadł w majątku Niedźwiedź pod Krakowem, gdzie zajął się ogrodnictwem, redagował i wydawał pisma, katalogi i dzieła. W otoczeniu pałacu w Niedźwiedziu założył ogród, gdzie hodował rzadkie rośliny sprowadzane z całego świata, między innymi platan klonolistny. Swoją wiedzę i doświadczenie botaniczne skrupulatnie spisywał, jego obszerne prace znajdują się między innymi na AR w Krakowie. Kosztem około 20 000 złp. wydał sześciotomowe dzieło O użytku, mnożeniu ….., kompilacyjną pracę dla praktyków i miłośników ogrodów, w której oparł się na dostępnej mu literaturze niemieckiej i francuskiej (wspomina o 100 wykorzystanych pozycjach) oraz na danych uzyskiwanych z bieżących czasopism specjalistycznych. Pisał również pamiętniki opublikowane w obszernych fragmentach w 1873 i 1888 roku. Większość jego prac pozostała w rękopisie.
            Pochowany w kościele Mariackim.

publikacje:

1818 - 1828 - t. 1 - 6 O hodowaniu, użytku, mnożeniu i poznawaniu drzew, krzewów, roślin i ziół celniejszych
kalendarium

1764 – 1768 – wychowywał się u babki w Złotoryj

1768 – zamieszkał na pensji w domu pani Camelin w Krakowie

1774 – poznał w Krakowie biskupa Kajetana Sołtyka

1782 - 1786 - studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim

1786 – powrócił do domu do Krakowa
1789 - 1791 - pełnił funkcję komisarza cywilno - wojskowego powiatu sandomierskiego i wiślickiego

1794 – został generałem w powstaniu kościuszkowskim
1794 - osiadł na stałe w Galicji
1809 - mianowany został dyrektorem policji

1810 VI 20 – mianowany został zastępcą prefekta departamentu krakowskiego w Księstwie Warszawskim
1810 IX 5 - 1813 – pełnił obowiązki prefekta departamentu krakowskiego

1812 – został kawalerem Orderu św. Stanisława

1813 XII 26 – wystąpił z odezwą o zbieraniu składek na rannych żołnierzy polskich wziętych do niewoli

1814 – w otoczeniu pałacu w Niedźwiedziu założył ogród
1815 XI - 1831 I 18 - pełnił funkcję prezesa Senatu
1815 - współorganizator Towarzystwa Naukowego Krakowskiego
1816 - współorganizator Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności

1817 – od cara otrzymał godność kasztelana
1817 - współorganizator Towarzystwa Przyjaciół Muzyki i Towarzystwa Praktycznego Rolnictwa
1818 - 1826 – pełnił funkcję przewodniczącego Wielkiej Rady Uniwersyteckiej

1818 VI 23 – wygłosił okolicznościowe przemówienie przy złożeniu wieńca podczas ceremonii pogrzebu T. Kościuszki w katedrze wawelskiej

1820 - czynnie popierał zgłoszoną przez Feliksa Radwańskiego starszego ideę założenia w Krakowie Plant

1820 X 10 – skierował do kanclerza Metternicha, jako konserwatora Uniwersytetu list, w którym donosił o „rewolcie” wśród uczniów i postulował zwiększenie nadzoru nad Akademią

1820 X 16 – odczytał akt erekcyjny kopca Kościuszki

1821 III 18 – skierował do Nowosilcowa list oskarżający krakowską młodzież, wraz z listą proponowanych zmian na Uniwersytecie

1821 - z jego inicjatywy nadano Uniwersytetowi Jagiellońskiemu statut, który ograniczył autonomię uczelni

1821 – został członkiem honorowym TPN

1821 – od cara otrzymał godność wojewody Królestwa Polskiego

1829 - 1835 - wydawał pismo "Dziennik ogrodniczy"

1831 I 16 – do jego domu wtargnęło kilkudziesięciu studentów pod wodzą J. Gudrajczyka i go aresztowało
1831 I 18 - usunięty ze stanowiska prezesa Senatu i wydalony z Wolnego Miasta Krakowa
1831 X - osiedlił się w majątku Niedźwiedź