Adam Ważyk

Wagman

(29 października (17 listopada) 1905 Warszawa – 13 sierpnia 1982 Warszawa)

poeta, prozaik, eseista, tłumacz

           W Warszawie ukończył gimnazjum, studiował prawo i matematykę, jako poeta związał się z Awangardą Krakowską i czasopismem „Zwrotnica” wydawanym przez Tadeusza Peipera. Publikował także w wydawanym w Lublinie piśmie „Reflektor”.

           Po wybuchu II wojny światowej przebywał we Lwowie, następnie w Kujbyszewie.

           Do kraju wrócił z I Armia Wojska Polskiego, gdzie pełnił funkcje oficera politycznego.

W „Nowej Kulturze” z 21 sierpnia 1955 roku opublikowany został jego Poemat dla dorosłych:

...

Ze wsi, z miasteczek wagonami jadą

zbudować hutę, wyczarować miasto,

wykopać z ziemi nowe Eldorado,

armią pionierską, zbieraną hałastrą

tłoczą się w szopach, barakach, hotelach,

człapią i gwiżdżą w błotnistych ulicach:

wielka migracja, skudlona ambicja,

na szyi sznurek – krzyżyk z Częstochowy,

trzy piętra wyzwisk, jasieczek puchowy,

maciora wódki i ambit na dziewki,

dusza nieufna, spod miedzy wyrwana,

wpół rozbudzona i wpół obłąkana,

milcząca w słowach, śpiewająca śpiewki,

wypchnięta nagle z mroków średniowiecza

masa wędrowna, Polska nieczłowiecza

wyjąca z nudy w grudniowe wieczory...

W koszach od śmieci na zwieszonym sznurze

chłopcy latają kotami po murze,

żeńskie hotele, te świeckie klasztory,

trzeszczą od tarła, a potem grafinie

miotu pozbędą się – Wisła tu płynie.

Wielka migracja przemysł budująca,

nie znana Polsce, ale znana dziejom,

karmiona pustką wielkich słów, żyjąca

dziko, z dnia na dzień i wbrew kaznodziejom –

w węglowym czadzie, w powolnej męczarni,

z niej się wytapia robotnicza klasa.

Dużo odpadków. A na razie kasza.

…

Odznaczony Orderem Sztandaru Pracy, laureat Nagrody Państwowej II stopnia, nagrody Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego.

Czytaj więcej w culture …