Anna Julianna Barbara Różycka

Rożycka

(10 I 1818 Kraków – 5 V 1856 Theresienstadt obecnie Terezin Czechy)

działaczka polityczna

rodzina

najstarsza córka generała Samuela Różyckiego, uczestnika kampanii napoleońskiej i Emilii Tekli z Szasterów

biogram

           W Krakowie ukończyła szkołę, od młodości zaangażowana była w działalność patriotyczną, skierowaną przeciwko zaborcom. Podczas rabacji galicyjskiej pomagała poszkodowanym, przekazując im jedzenie, odzież i datki pieniężne. Podczas Wiosny Ludów zajęła się przekazywaniem pieniędzy dla ofiar pogromów austriackich.
           Bez zgody władz rosyjskich przeprowadziła uwłaszczenie chłopów w majątku Żurawniki koło Pińczowa. Po nawiązaniu kontaktu z emisariuszem Lesławem Łukaszewiczem włączyła się w działalność spiskową.
           Została aresztowana, w czasie rewizji znaleziono u niej zakazane książki i poezje narodowe, więziona w Krakowie i Wiedniu, została skazana na 4 lata więzienia i osadzona w twierdzy w Theresistadt. Panowały tu nieludzkie warunki, a wilgoć niszczyła każdy organizm. Trzymano ją w kajdanach, a okrutne traktowanie doprowadziło ją do ciężkiej choroby.
           Zmarła w przeddzień ogłoszenia rozkazu o jej uwolnieniu.

           Jak wspomina Maria Estreicherówna - współwięźniowie czcili ją wysoko za jej stałość i nieugiętość, a gdy siostra jej, Zakaszewska przyjechała odwiedzić więzienie zmarłej, poznała więźnia, Włocha, który odkupił od dozorcy pozostały po niej kubek, by mieć pamiątkę po tej ofierze miłości ojczyzny.
           Pochowana w kościele Franciszkanów, gdzie z fundacji jej siostry Julii Zakaszewskiej stanął pomnik.

kalendarium

1846 - zajmowała się rozdziałem środków dla ofiar tzw. rabacji galicyjskiej
1852 - włączyła się w działalność spiskową
1852 XII 10 - została aresztowana
1854 - została skazana na 4 lata więzienia
1856 - H. A. Statler wykonał jej pomnik nagrobny w kościele Franciszkanów