Eugeniusz Mikołaj Romer

M. Odmęt, J. Saryusz, Edmund Piotrowski

(3 lutego 1871 Lwów – 28 stycznia 1954 Kraków)

geograf, podróżnik, twórca nowoczesnej kartografii polskiej

rodzina

syn Edmunda Romera z Chyszowa herbu Jelita, urzędnika namiestnictwa w Wiedniu, potem starosty krościeńskiego a następnie brzeskiego, i Węgierki Ireny Kőrdvelessy de Asguth, szlachcianki z pogranicza rumuńsko-serbskiego

brat Jana Nepomucena (1869 – 1934), generał podporucznik armii austriackiej, generał dywizji WP, żona Stefania Lityńska (1884 – 1975)

około 1890 poślubił Jadwigę Rossknecht, córkę Michała Rossknechta, dyrektora browaru w Okocimiu,

dzieci: Witold (1900 – 1967), inżynier chemik, profesor fototechniki Politechniki Wrocławskiej, żona Irena Piotrowska; Edmund, profesor Politechniki Śląskiej w Gliwicach

biogram

           Uczył się w szkole powszechnej w Rzeszowie i w Krośnie, następnie uczęszczał do gimnazjum w Jaśle i Nowym Sączu, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości. Studiował na UJ początkowo historię powszechną, prawo, etykę i historię literatury, następnie uczęszczał na wykłady geograficzne Franciszka Szwarcenberg-Czernego. Studiował geografię u Alfreda Kirchoffa na uniwersytecie w Halle, później u Antoniego Rehmana na Uniwersytecie Lwowskim. Został nauczycielem gimnazjalnym, ale wkrótce za wystąpienia antyhabsburskie został zwolniony. Uczył geografii i historii na różnych kursach, publikował artykuły w „Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego”, „Wszechświecie”, „Kosmosie” i innych. Przebywał jako stypendysta Wydziału Krajowego w Wiedniu studiując morfologię, hydrografię i metodykę nauczania geografii u Albrechta Pencka, następnie w Berlinie u Richarda Assmana, Artura Bersona, Wilhelma Bezolda i Ferdynanda Richthoffena (geomorfologię). Został profesorem Uniwersytetu Lwowskiego, i kierownikiem Katedry Geografii tamże.

            Osiadł w Krakowie, profesor UJ i kierownik Katedry i Instytutu Geografii.

           Członek AU (od 1919 PAU), PAN, wielu towarzystw naukowych krajowych i zagranicznych, wiceprezydent Międzynarodowej Unii Geograficznej.

          Prowadził badania terenowe między innymi w Alpach, w górach Sichote-Aliń, w Wielkiej Brytanii i Skandynawii, na Półwyspie Bałkańskim i w Pirenejach. Ekspert w czasie rokowań pokojowych w Paryżu i Rydze, został założycielem i prezesem instytutu wydawniczego Atlas we Lwowie. Redaktor „Polskiego Przeglądu Kartograficznego”, „Czasopisma Geograficznego", „Przeglądu Geograficznego".

           Zawodowo zajmował się głównie klimatologią, kartografią, geomorfologią i metodyką nauczania geografii. Autor doniosłych prac dotyczących
klimatu Polski oraz przewodnich cech terytorium Polski.

           Odznaczony między innymi Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

           Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim (sektor SC14, rząd 1, miejsce 36). Jego imieniem nazwano ulicę w VII dzielnicy Zwierzyniec, boczna ulica Królowej Jadwigi.

wybrane prace:

1891Zarys ogólny klimatu miasta Krakowa

1904 - podręcznik Geografia dla klasy I szkół średnich

1908 - Atlas geograficzny (następne wydania pt. Mały atlas geograficzny)

1916 - Geograficzno-statystyczny atlas Polski

1921 - Polski atlas kongresowy

1927 - Powszechny atlas geograficzny

1939Ziemia i państwo

1949 - Regiony klimatyczne Polski

1960 – 1964 - pośmiertnie ukazały się Wybór pism (t. 1-4)

1988 - Pamiętniki. Problemy sumienia i wiary

kalendarium

1889 - 1891 - studiował na UJ

1891 - 1892 – studiował na uniwersytecie w Halle

1892 - 1893 – studiował na Uniwersytecie Lwowskim

1893 – po absolutorium podjął pracę nauczycielską jako suplent w Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie

1893 – 1899 – był suplentem geografii i historii w Wyższej Szkole Realnej we Lwowie

1894 – doktoryzował się we Lwowie

1895 - 1896 – jako stypendysta studiował w Wiedniu, potem w Berlinie

1899 – habilitował się we Lwowie

1899 – 1911 – był etatowym nauczycielem w Akademii Handlowej we Lwowie

1908 - profesor Uniwersytetu Lwowskiego

1909 – prowadził badania terenowe w Alpach

1910 – 1912 – badania w górach Sichote-Aliń

1911 – 1931 - kierownik Katedry Geografii Uniwersytetu Lwowskiego

1916 - członek AU (od 1919 PAU)

1919 - ekspert w czasie rokowań pokojowych w Paryżu

1920 - ekspert w czasie rokowań pokojowych w Rydze

1921 – założyciel instytutu wydawniczego Atlas we Lwowie

1921 – 1940 - prezes instytutu wydawniczego Atlas we Lwowie (od 1924 Książnica-Atlas)

1922 – odznaczony Złotym Medalem Towarzystwa Geograficznego w Paryżu

1923 - 1934 - redaktor „Polskiego Przeglądu Kartograficznego”

1923 – odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta

1925 – odznaczony Złotym Medalem Towarzystwa Geograficznego w Chicago

1927 – badania w Wielkiej Brytanii i Skandynawii

1927 - 1939 – redaktor „Czasopisma Geograficznego"

1928 - 1938 oraz 1945 - 1954 - wiceprezydent Międzynarodowej Unii Geograficznej

1930 – badania na Półwyspie Bałkańskim

1932 – badania w Pirenejach

1945 - osiadł w Krakowie

1945 - profesor UJ

1945 - 1947 - kierownik Katedry i Instytutu Geografii UJ

1945 – 1949 – redaktor „Przeglądu Geograficznego"

1947 IV 25 - otrzymał tytuł doktora honoris causa UJ

1952 – członek PAN

1972 – jego imię otrzymała ulica na Zwierzyńcu

źródła:

Teresa Stanisławska-Adamczewska, Jan Adamczewski, Kraków, ulica imienia …, Kraków 2000

Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000

Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 23.04.2019

czytaj więcej iPSB ...