Konstanty Ostrogski
(1460 – 10 VIII 1530)
wielki hetman litewski
rodzina
Książę, członek jednego z najstarszych książęcych, prawosławnych rodów ruskich
brat Michała
żona:
-
Tatiana Korecka (Holszańska)
syn: Ilia (1510 - 1539) starosta bracławski i winnicki
-
Aleksandra Słucka
syn: Konstanty Wasyl (około 1526 - 1608) książę, marszałek, wojewoda
biogram
Brał udział w zbrojnym konflikcie litewsko – moskiewskim, wspomagał wyprawę bukowińską Jana Olbrachta. W nagrodę za rozbicie czambułu tatarskiego w bitwie pod Oczakowem dowodzonego przez Mehmeda I Gireja otrzymał, jako pierwszy, tytuł wielkiego hetmana litewskiego. W bitwie nad rzeką Wiedroszą dostał się do niewoli moskiewskiej, z której zbiegł na Litwę po siedmiu latach.
Król Zygmunt Stary przywrócił mu urząd hetmana i mianował marszałkiem wołyńskim.
W wyprawie przeciwko wojskom moskiewskim dowodził bezpośrednio służbą ziemską litewską (około 10 000 jazdy i współdziałał z wojewodą Mikołajem Firlejem stojącym na czele zaciężnej armii polskiej (5 000 piechoty i jazdy). Mianowany został kasztelanem wileńskim, mimo iż był to urząd zastrzeżony dla katolików. Po pokonaniu wojsk moskiewskich pod Orszą otrzymał od króla zamek w Drohobużu.
Był protektorem prawosławia na Litwie. Przebudowywał i uposażał cerkwie na Wołyniu (między innymi w Ostrogu i Turowie). Oprócz dóbr rodowych na Wołyniu posiadał posiadłości na Polesiu, Podolu i Ukrainie. Stan majątkowy dawał mu piąte miejsce wśród feudałów Wielkiego Księstwa Litewskiego.
W piśmiennictwie staropolskim obdarzano go mianem „drugiego Annibala”, „Scypiona Ruskiego i Litewskiego” oraz „męża trudno wysławionej dzielności”. Przypisuje mu się stoczenie ogółem sześćdziesięciu dwu bitew, z których tylko dwie przegrał z kretesem.
Pochowany w Ławrze Peczorskiej w Kijowie.
kalendarium
1486 – 1490 – przez jakiś czas przebywał w Krakowie jako dworzanin królewski
1492 – 1494 – uczestniczył w konflikcie zbrojnym litewsko – moskiewskim
1497 – wspomagał wyprawę bukowińską Jana Olbrachta
1497 IX 11 – otrzymał tytuł wielkiego hetmana litewskiego
1497 – otrzymał starostwa bracławskie, zwinogrodzkie i winnickie z zamkami na Podolu
1500 - dostał się do niewoli moskiewskiej
1506 X 18 – złożył pisemną przysięgę wierności wielkiemu księciu Wasylowi III, następcy Iwana Groźnego, dzięki czemu uzyskał złagodzenie nadzoru
1507 – zbiegł z niewoli na Litwę
1507 IX 25 – przybył do Wilna
1507 – został marszałkiem ziemi wołyńskiej i starostą łuckim
1507 – nadał przywilej lokacyjny miastu Dubno
1508 - walczył z popieranymi przez Moskwę oddziałami Michała Glińskiego
1508 – poślubił księżniczkę Tatjanę Holszańską
1509 – 1511 – bronił Rusi na ówczesnym pograniczu polsko – litewskim
1511 VI - mianowany został kasztelanem wileńskim
1512 IV 28 - wraz z hetmanem wielkim koronnym, Mikołajem Kamienieckim, pokonał Tatarów w bitwie pod Wiśniowem
1512 VI 12 – otrzymał od króla tytuł opiekuna Cerkwi prawosławnej na Litwie
1514 – uzyskał przywilej na budowę świątyń prawosławnych (mimo ogólnego zakazu budowy nowych cerkwi w Wielkim Księstwie Litewskim)
1514 IX 8 - w bitwie pod Orszą odniósł druzgocące zwycięstwo nad wojskami moskiewskimi
1519 - nadał przywilej lokacyjny miastu Zwiahel
1519 – jako dziękczynienie za zwycięstwo nad Orszą zbudował w Wilnie cerkiew św. Trójcy i osadził w niej bazylianów
1521 – król nadał mu urząd wojewody trockiego chociaż było to niezgodne z przywilejem horodelskim
1527 I 27 - odniósł zwycięstwo nad Tatarami, w bitwie pod Olszanicą, gdzie poległo 40 000 Tatarów i uwolniono 80 000 jasyru
1527 II 13 - wjechał z całym orszakiem na Wawel i u stóp grobu św. Stanisława złożył trofea wojenne
1529 - nadał przywilej lokacyjny miastu Czernihów