Bernard Maciejowski
(1548 – 19 I 1608 Kraków)
prymas Polski, kardynał, biskup krakowski
rodzina
syn Bernarda, kasztelana lubelskiego, i Elżbiety Kamienieckiej z Moskorzowa herbu Pilawa
bratanek Samuela Maciejowskiego
siostra Krystyna Wapowska
biogram
Kształcił się w kolegium jezuickim w Wiedniu, gdzie uczył się między innymi z przyszłym świętym Stanisławem Kostką. Został chorążym nadwornym Zygmunta II Augusta, był uczestnikiem wojny z Rosją za panowania Stefana Batorego.
Pod wpływem P. Skargi i S. Hozjusza podjął studia teologiczne w Rzymie, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie, następnie został kanonikiem krakowskim. Po śmierci Stefana Batorego poparł Zygmunta III Wazę, za co otrzymał biskupstwo łuckie. Jako biskup łucki ufundował w Lublinie kolegium jezuickie. Pracował nad przygotowaniem i realizacją unii brzeskiej.
Został biskupem krakowskim, brał intensywny udział w życiu politycznym. Jako biskup krakowski zwołał synod i wydał słynny list pasterski do proboszczów, uznany za pierwszy podręcznik duszpasterstwa, spopularyzowany w całej Polsce. Wydał pierwszy w Polsce indeks ksiąg zakazanych. Założył na Wawelu pierwsze polskie seminarium duchowne.
Był reformatorem Kościoła w duchu Soboru Trydenckiego, zwolennikiem kontrreformacji, propagatorem kultu królowej Jadwigi i legendy o jej tak zwanym czarnym krucyfiksie z Katedry Wawelskiej. Był mecenasem artystów, poetów i uczonych.
Pochowany w kaplicy Matki Boskiej Śnieżnej w Katedrze Wawelskiej, obok stryja Samuela Maciejowskiego. Jego portret znajduje się w krużgankach klasztoru Franciszkanów.
publikacje:
1603 - wydał pierwszy w Polsce Index Librorum Prohibitorum
kalendarium
1570 - został chorążym nadwornym Zygmunta II Augusta
1579 - 1581 - uczestniczył w wojnach Stefana Batorego z Moskwą
1582 - podjął studia teologiczne w Rzymie
1586 - otrzymał święcenia kapłańskie
1586 - został kanonikiem krakowskim
1588 - został mianowany biskupem łuckim
1588 - ufundował Kolegium jezuickie w Lublinie
1591- 1596 - pracował nad przygotowaniem i realizacją unii brzeskiej
1600 - został biskupem krakowskim
1600 VIII 12 - odbył ingres do katedry wawelskiej
1601 - wydał polecenie wzniesienia klasztoru murowanego sióstr klarysek w Starym Sączu
1601 - ustanowił w Kielcach Urząd Górniczy zwany Urzędem Żupniczym, kierujący górnictwem i hutnictwem kruszcowym w kluczach kieleckim i cisowskim biskupstwa krakowskiego
1601 - jako biskup krakowski zwołał synod
1601 X 4 - asystuje w Kalwarii przy uroczystej konsekracji kaplicy Ukrzyżowania przez nuncjusza papieskiego Klaudiusza Rangoniego
1602 XII 19 - ufundował na Wawelu seminarium duchowne, podarował mu dwie wawelskie altarie: Św. Małgorzaty i św. Tomasza Becketa
1603 II 1 - potwierdził w Krakowie przywileje i prawa nadane Muszynie przez biskupa Piotra Myszkowskiego w 1589 roku
1603 II 5 - wydał dokument lokacyjny dla wsi Dubne
1603 V 21 - erygował parafię Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Jeżowem
1603 VIII 2 - asystuje wraz z biskupem łuckim Pawłem Wołuckim nuncjuszowi papieskiemu Klaudiuszowi Rangoni przy poświęceniu kamienia węgielnego pod budowę klasztoru i kościoła w Kalwarii
1603 - ufundował św. Kindze srebrną trumnę i ozdobny relikwiarz, w którym pomieszczono głowę, rękę i kilka pamiątek
1603 - otrzymał kapelusz kardynalski (mianowany przez Klemensa VIII)
1604 - przybył do grobu Mistrza Jana (z Kęt), aby tam złożyć dziękczynne wotum z opisem i świadectwem uzdrowienia
1604 - czasie swej wizytacji kościołów w Sandomierzu wydał postanowienie dla konwentu Duchaków o konieczności odnowienia w jak najkrótszym czasie zabudowań, w których mieszczą się chorzy i dzieci
1604 - konsekrował kościół (obecną archikatedrę) w Lublinie
1605 - położył kamień węgielny na założenie dwudziestu domków zakonnych w eremie Srebrnej Góry na krakowskich Bielanach
1605 - erygował parafię w Pysznicy
1605 - udzielił ślubu per procura M. Mniszchównie i Dymitrowi Samozwańcowi oraz Zygmuntowi III Wazie i Konstancji
1606 I 8 - udzielił w katedrze wawelskiej bierzmowania Władysławowi Wazie
1606 - otrzymał nominację na arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski
1607 III 10 - po prawie dziesięciu latach budowy konsekrował kościół i klasztor Bernardynów w Kaliszu, pozostawiając dawne jego wezwanie Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Konsekrował wówczas także główny ołtarz i dwa boczne, znajdujące się między balustradą a nawą
1607 III 18 - w obecności fundatora Andrzeja Ruszkowskiego poświęcił kościół w Złoczewie
źródła
Jan Obłąk, Kardynał Bernard Maciejowski jako biskup krakowski, Olsztyn 2008;
ks. K. Śmigiel, Słownik biograficzny arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski;
J. Korytkowski, Arcybiskupi gnieźnieńscy