Dzisiejsza data:

Sławomir Mrożek

(29 VI 1930 Borzęcin koło Tarnowa – 15 VIII 2013 Nicea)

dramatopisarz, prozaik, satyryk, rysownik

rodzina

syn Antoniego (1903 - 1987), kierownika poczty, i Zofii z domu Kędzior (1906 – 1949), córki przedsiębiorcy branży mleczarskiej

rodzeństwo: Litosława (1935 – 1995), Jerzy (1928 – 1932)

poślubił: 1. w 1959 Maria Obremba, zmarła w 1969, malarka; 2. w 1987 Susana Osorio Rosas, Meksykanka

biogram

           Po ukończeniu Liceum im. Nowodworskiego, studiował w krakowskiej ASP oraz orientalistykę na UJ. Zadebiutował jako rysownik na łamach „Przekroju" i „Szpilek” oraz reportażem z budowy Nowej Huty (Młode miasto). Pracował w redakcji „Dziennika Polskiego", prowadził parodystyczną rubrykę Postępowiec na łamach różnych czasopism. Współpracował z Teatrem Satyryków i Piwnicą pod Baranami. Wyemigrował do Włoch, następnie zamieszkał w Paryżu, gdzie na łamach „Le Monde" i „Kultury” opublikował list protestacyjny przeciw interwencji wojsk polskich w Czechosłowacji. W konsekwencji władze polskie odmówiły mu przedłużenia paszportu, a następnie wydały zakaz (do 1971) rozpowszechniania jego utworów w Polsce. Przebywał w Meksyku, następnie powrócił do Krakowa.

          W twórczości podejmuje problematykę stosunku jednostki do zbiorowości, schematyzacji życia, paradoksów cywilizacji, stereotypów myślowych i moralnych, polemizuje z tradycją literacką (głównie romantyczną); posługuje się konwencją groteski, pastiszu, poprzez parodię oficjalnych stylów — potocznego, urzędowego, dziennikarskiego, literackiego (między innymi XIX-wiecznej powieści obyczajowej, moralizatorskiej literatury dla dzieci) – osiąga efekt komiczny. Autor groteskowo-satyrycznych fars i komedii, dramatów, zbiorów opowiadań satyrycznych, cykli rysunkowych, felietonów zamieszczanych w „Tygodniku Powszechnym". Laureat wielu nagród i odznaczeń.

           Pochowany w Panteonie Narodowym w Krakowie.

           Przykład informacyjnego telegramu:

           Z działalności naukowej ONZ. - Rzecznik do badania wyników prac w rolnictwie i leśnictwie oświadczył, że – jak dotychczas – używanie profesorów do wyrębu lasów nie ma wpływu na podniesienie jakości drewna.

wybrane publikacje:

zbiory opowiadań:

1953 - Półpancerze praktyczne, Opowiadania z Trzmielowej Góry

1957 Słoń

1959 - Wesele w Atomicach

1962 - Deszcz

1970 - Dwa listy i inne opowiadania

1981Opowiadania

1983Donosy

dramaty:

1958 - Policja

1959 Męczeństwo Piotra Oheya

1960 - Indyk

1961 - Na pełnym morzu, Karol, Strip-tease

1962Zabawa, Kynolog w rozterce

1963Czarowna noc, Śmierć porucznika

1964Tango (wystawiony 1965)

1973 - Szczęśliwe wydarzenie

1974 - Emigranci (wystawiony 1975)

1981 - Ambasador

1984 - Alfa

1987 - Portret

1993 - Miłość na Krymie (wystawiony 1994)

2000 - Wielebni, Piękny widok

2013 Karnawał, czyli pierwsza żona Adama

powieści:

1956 Maleńkie lato

1961Ucieczka na południe

zbiory felietonów:

1981Małe listy

2000 Dziennik powrotu

2000 Małe listy

scenariusze filmowe:

1975 Wyspa róż

1978 Amor

1994 Powrót

inne:

1957 - Polska w obrazach

1990 - Rysunki

2006Baltazar, autobiografia

2010Dzienniki. Tom 1. 1962 – 1969

2012 Dzienniki. Tom 2. 1970 – 1979

2013 Dzienniki. Tom 3. 1980 – 1989

kalendarium

1933 – zamieszkał w Krakowie

1950 – debiutował na łamach „Przekroju"

1950 - 1954 - redaktor „Dziennika Polskiego"

1955 - 1957 - krytyk teatralny „Echa Krakowa”

1956 - prowadził parodystyczną rubrykę Postępowiec w pismach „Od A do Z", „Dziennik Polski" (1956 – 1957), „Życie Literackie" (1957 – 1959)

1962 - laureat nagrody Fundacji Kościelskich

1963 – przebywał we Włoszech, Francji i Meksyku

1964 – laureat Fundacji im. A. Jurzykowskiego

1967 – laureat nagrody tygodnika „Przekrój"

1968 - zamieszkał w Paryżu

1972 – laureat austriackiej nagrody państwowej

1978 – otrzymał obywatelstwo francuskie

1981 XII – zaprotestował przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego

1987 VI 12 - przyjechał do Krakowa

1989 – 1996 - przebywał w Meksyku, następnie powrócił do Krakowa

1990 - honorowy obywatel m. Krakowa

1990 - uczestniczył w festiwalu zorganizowanym w Krakowie z okazji jego 60 urodzin

1996 – powrócił do Krakowa

1997 – został członkiem PAU

2002 – przeszedł udar mózgu, którego wynikiem była afazja. Dzięki trzyletniej terapii odzyskał zdolność pisania i mówienia, efektem walki z chorobą jest jego autobiografia

2008 V 6 – zapowiedział ponowne opuszczenie ojczyzny

2008 VI 6 – wyleciał z Krakowa by ze względów zdrowotnych osiąść w Nicei

źródła:

Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000

więcej o Mrożku: …

culture: …