Antoni Józef Madaliński

(1739 Porów, Wielkopolska – 10 VII 1804 Borowe)

generał kawalerii narodowej, uczestnik konfederacji barskiej i powstania kościuszkowskiego

rodzina

herbu Laryssa, syn Józefa i Barbary z Gutowskich

rodzeństwo: Ludwik (1740 – 1754); Franciszka (1740 – 1774); Rozalia (1740 – 1821), mąż Jan Komornicki; Feliks; Joanna (1744 – 1787), mąż Franciszek Droszewski; Gabriel Józef (1745 – 1745); Weronika Ewa; Leon Adam
poślubił Wiktorię Skotnicką herbu Bogoria
dzieci:
Maria, mąż Aleksander Gabriel Iwanowski; Mikołaj (1797 – 1866), żona 1. Urszula Leszczyńska, 2. Konstancja Zdziechowska; Marcelina Wiktoria (1798 – 1824), mąż Daniel Jerzy Jęczmieński de Gerstenzweig: Józefa (1800 – 1853), mąż Ignacy Sosnowski; Marcin (1800 – 1863), żona Marianna Kobylińska

biogram

           Odziedziczył znaczną posiadłość ziemską, do wojska wstąpił z zamiłowania.
           Został posłem na Sejm Czteroletni. Był członkiem Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej, popierającego dzieło Konstytucji 3 Maja.
           Uczestniczył w wojnie polsko-rosyjskiej, lecz nie zdążył wziąć udziału w walkach przed przystąpieniem króla do konfederacji targowickiej. Po podjęciu przez Radę Nieustającą decyzji o redukcji stanu wojska i przymusowym werbunku żołnierzy do armii zaborczych odmówił wykonania polecenia i na czele brygady kawalerii, liczącej 1 200 żołnierzy, wyruszył z miejsca stacjonowania w Ostrołęce do Krakowa.
           Działanie to, znane jako marsz Madalińskiego, spotkało się z kontrakcją ze strony ambasadora rosyjskiego J. Igelströma, który skierował przeciw oddziałowi wojska rosyjskie. Podjęcie przez Rosjan akcji zbrojnej przyspieszyło decyzję o wybuchu powstania kościuszkowskiego. Brał czynny udział w insurekcji walcząc w bitwach pod Racławicami i Szczekocinami, w obronie Warszawy. Brał udział w wyprawie do Wielkopolski gen. J.H. Dąbrowskiego. Po upadku powstania przedostał się do Galicji lecz został tam aresztowany i uwięziony przez Prusaków.
           Pochowany został w Przybyszewie nad Pilicą, a jego serce umieszczono w kościele w Lubaniu.

kalendarium

1768 - walczył w I wielkopolskiej brygadzie Kawalerii Narodowej
1770 - walczył na Mazowszu w oddziałach Józefa Sawy - Calińskiego
1770 XII - został ranny pod Wysokiem i dostał się do niewoli regimentarza Ksawerego Branickiego
1776 - uzyskał stopień porucznika w I wielkopolskiej brygadzie Kawalerii Narodowej
1778 - zrezygnował ze służby wojskowej i został dzierżawcą dóbr ordynacji Sułkowskich w Rydzynie w Wielkopolsce
1786 - został wybrany na posła z województwa kaliskiego
1788 - został posłem na Sejm Czteroletni z województwa gnieźnieńskiego
1789 - powrócił do służby w stopniu majora
1791 I 7 - wygłosił w Sejmie mowę na rzecz stronnictwa postępowego
1791 - objął stanowisko wicebrygadiera w wielkopolskiej brygadzie kawalerii
1792 VII 14 - objął dowództwo brygady po zdymisjonowanym Mioduskim
1793 - gdy dowodzona przez niego brygada została na skutek rozbiorów przymusowo przekwaterowana z rodzinnej Wielkopolski na Mazowsze, był aktywny w działalności niepodległościowej i spiskowej
1794 III 12 - zagrożony redukcją swojej brygady, którą chciała przeprowadzić Targowica, zdecydował się na wymarsz z Ostrołęki
1794 III 24 - w dniu proklamacji powstania przez Tadeusza Kościuszkę, brygada dotarła do Końskich, stanowiąc ubezpieczenie ogniska insurekcji od północy
1794 IV 3 - maszerując przez Kielce, Pińczów i Skalbmierz, brygada połączyła się z grupą Kościuszki koło Proszowic
1794 IV 4 - walczył pod Racławicami, dowodząc kawalerią lewego skrzydła
1794 IV 6 - awansowany przez Kościuszkę generała lejtnanta
1794 VI 6 - został lekko ranny pod Szczekocinami, powstrzymując na prawym skrzydle natarcie wojsk prusko-rosyjskich
1794 IX 14 - brał udział w wyprawie wielkopolskiej, łącząc się z korpusem Dąbrowskiego
1794 X 2 - jego kawaleria odegrała znaczący udział w zdobyciu Bydgoszczy
1795 I - został aresztowany w Galicji przez Austriaków i wydany Prusakom
1797 - zwolniony z Magdeburga osiadł w swym majątku Borowe koło Grójca
1912 - miasto Kraków nadało jego imię ulicy w dzielnicy Dębniki, wychodzącej z ulicy Tynieckiej i dobiegającej do ulicy Marii Konopnickiej

źródła:

Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 19.03.2018

Teresa Stanisławska-Adamczewska, Kraków, ulica imienia …, Kraków 2000

Lech Marian Julian, Generał Antoni Madaliński 1739-1805, 1970