profesor UJ

Józef Sebastian Pelczar

Stary Pasterz, J.S. Korczyński

(17 I 1842 Korczyn koło Krosna – 28 III 1924 Przemyśl)

duchowny katolicki, biskup przemyski, teolog, społecznik

(25 V 1756 Kraków – 23 III 1826 Kraków)

architekt, senator Wolnego Miasta Krakowa, profesor UJ

rodzina

syn Andrzeja, malarza, i Zofii z Golańskich
poślubił Elżbietę z Poszmanów, córkę dyrektora krakowskiej poczty, mieli czworo dzieci, ojciec Feliksa młodszego

biogram

           Uczęszczał do Szkół Nowodworskich, następnie studiował w Akademii Krakowskiej, uzyskując stopień bakałarza i magistra. Jako geodeta przysięgły wykonywał pomiary wsi Ujsoły i Bolechowice.
            Wykładał architekturę, a później dzięki poparciu J. Śniadeckiego został mianowany profesorem matematyki elementarnej i mechaniki Szkoły Głównej Koronnej (UJ).
           Kształcił się w Paryżu oraz odbył podróż studyjną po Francji, do Holandii i Włoch. Po powrocie otrzymał katedrę mechaniki i hydrauliki. Stworzył gabinet modeli urządzeń technicznych. Zajmował się różnymi dziedzinami nauki i praktyki, był współpracownikiem H. Kołłątaja, pełnił obowiązki architekta uniwersytetu. Zrezygnował z wykładów w związku z germanizacją uniwersytetu.
           Podczas powstania kościuszkowskiego wchodził w skład Komisji Porządkowej zarządzającej miastem.
           Po przejściu na emeryturę kupił wieś Swoszowice i urządził tam uzdrowisko. Zbudował dom zdrojowy "Łazienki", do których doprowadzono zdrojową wodę siarczkową drewnianymi rynnami, oraz wzniósł kilka budynków przeznaczonych na mieszkania dla gości.
Powrócił na krótko na UJ, został mianowany dyrektorem Wydziału Filozoficznego, przejmował majątek uniwersytetu od zaborcy. Został powołany do komitetu opracowującego nowy statut uniwersytetu, walczył o utrzymanie autonomii UJ oraz o rozszerzenie programu o studia techniczne.
           Był autorem rozpraw na tematy gospodarcze, przemysłowe, rolne, interesował się różnymi wynalazkami, sam próbował produkować cukier z buraków, sporządził model machiny do młócenia i koszenia. Zajmował się badaniem topografii dawnego Krakowa, pracował nad ustawą górniczą.
            Z ramienia UJ został mianowany, jako jeden z sześciu, dożywotnim senatorem Rzeczypospolitej Krakowskiej.
           Wszedł w skład Komisji Włościańskiej czynszującej chłopów.
           Był konserwatorem zabytkowych budowli, obrońcą starych murów warownych, których fragment zachowany do dziś uratował przed rozbiórką.
Konieczność zachowania Bramy Floriańskiej tłumaczył ojcom miasta także tym, że jej zburzenie spowoduje przeciągi szkodzące zdrowiu mieszkańców. (Podanie ustne mówi, iż użył fortelu wobec austriackich zaborców, mówiąc im, iż gdy ich córki będą w niedziele szły do Kościoła Mariackiego na mszę to ten przeciąg będzie im spódnice na głowy zarzucał). Opracował pierwszy projekt otoczenia miasta pasem zieleni, czyli tzw. plantacji, z jego polecenia sporządzono pomiary i plany zniwelowania, czyli plantowania terenu po dawnych murach miejskich.
           Zbudował Collegium Physicum przy ulicy św. Anny, kierował budową (według planów S. Zawadzkiego) Obserwatorium Astronomicznego w Ogrodzie Botanicznym przy ulicy Kopernika.
           Mieszkał przy ulicy św. Jana a potem przy ulicy Floriańskiej 31.
           Na murze od strony miasta, między basztą Pasamoników a Bramą Floriańską, umieszczono, w setną rocznicę jego śmierci, pamiątkową tablicę ku jego czci.
          Pochowany w podziemiach kościoła Św. Anny.

kalendarium

1771 - 1775 - studiował w Akademii Krakowskiej

1775 – 1777 – wykładowca architektury
1777- zdobył stopień geodety przysięgłego wykonując pomiary wsi Ujsoły i Bolechowice
1781 – 1783 oraz 1786 – 1805 – profesor odnowionej Szkoły Głównej Koronnej

1786 – 1805 – kierownik Katedry Mechaniki i Hydrauliki Szkoły Głównej Koronnej (UJ)
1783 - 1786 - kształcił się w Paryżu oraz odbył podróż po Europie
1787 - 1791 - zbudował Collegium Physicum przy ulicy św. Anny
1788 - 1792 - kierował budową Obserwatorium Astronomicznego w Ogrodzie Botanicznym przy ulicy Kopernika
1794- został członkiem Komisji Porządkowej
1795 - 1805 - pełnił funkcję komisarza dóbr akademickich
1805 - zrezygnował z wykładów w związku z germanizacją uniwersytetu
1806 - 1807 - wydawał czasopismo "Dziennik Gospodarczy Krakowski"
1807 - zakupił wieś Swoszowice
1809- powrócił na krótko na UJ
1811 - zbudował w Swoszowicach Dom Zdrojowy
1815 - mianowany został dożywotnim senatorem Rzeczypospolitej Krakowskiej
1816 - został członkiem Komisji Włościańskiej
1817 - uratował przed rozebraniem Barbakan i Bramę Floriańską
1818 - 1823 - z jego polecenia sporządzono pomiary i plany zniwelowania, czyli plantowania terenu po dawnych murach miejskich

1822 – 1826 – zaczął wraz z synem Feliksem zakładać Planty

Eugeniusz Mikołaj Romer

M. Odmęt, J. Saryusz, Edmund Piotrowski

(3 lutego 1871 Lwów – 28 stycznia 1954 Kraków)

geograf, podróżnik, twórca nowoczesnej kartografii polskiej

Józef Tomasz Rostafiński

(14 sierpnia 1850 Warszawa – 5 maja 1928 Kraków)

botanik i historyk nauk przyrodniczych

Ludwik Rydygier

pierwotnie Riediger

(21 VIII 1850 Dusocin koło Grudziądza – 25 VI 1920 Lwów)

chirurg, profesor UJ

Franciszek Wincenty Józef Sapalski

(1 IV 1791 Warszawa – 2 IV 1838 Kraków)

matematyk, społecznik

Franciszek Scheidt

(2 IV 1759 Kraków – VIII 1807 Krzemieniec)

chemik, fizyk i botanik

Lucjan Hipolit Siemieński

(Siemiński)

(13 VIII 1807 Kamienna Góra koło Rawy Ruskiej – 27 XI 1877 Kraków)

poeta, tłumacz

Tadeusz Sikorski

(22 V 1851 Borusowa – 29 I 1937 Kraków)

inżynier rolnictwa, profesor rolnictwa UJ

Adam Strzałkowski

(26 XI 1923 Tenczynek - )

fizyk jądrowy, specjalista w badaniach reakcji i oddziaływań jądrowych

(8 I 1920 Kraków - 20 II 2017 Warszawa)

architekt, urbanista, historyk sztuki

Jan Szaster

od 1788 roku Jan Andrzej Szaster

(27 XI 1746 Kraków – 9 VII 1793 Kraków)

lekarz, aptekarz

Józef Jerzy Karol Szujski

Jerzy Prawdzic, Michał Skiba

(16 czerwca 1835 Tarnów – 7 lutego 1883 Kraków)

historyk, działacz polityczny, dramatopisarz, publicysta, rektor UJ

Adam Joachim Vetulani

Adam Brzoza, Adam Sanocki

(20 marca 1901 Sanok – 25 września 1976 Busko Zdrój)

prawnik, historyk państwa i prawa

Stanisław Windakiewicz

(24 XI 1863 Drohobycz – 9 IV 1943 Kraków)

historyk literatury polskiej

Zygmunt Florenty Wróblewski

(28 października 1845 Grodno – 16 kwietnia 1888 Kraków)

fizyk, uczestnik powstania 1863 roku

Kazimierz Wyka

(19 III 1910 Krzeszowice – 19 I 1975 Kraków)

historyk i krytyk literatury polskiej

Jerzy Zdrada

(26 listopada 1936 Częstochowa - )

historyk, polityk 

Józefat Zielonacki

(28 XI 1818 Goniczki – 28 IV 1884 Goniczki)

prawnik

Kazimierz Zimmermann

(25 I 1874 Trzemeszno – 6 IV 1925 Kraków)

ksiądz, teolog, ekonomista