Kaplica pod wezwaniem Matki Boskiej Różańcowej w kościele św. Trójcy

Kaplica Różańcowa została wzniesiona na planie krzyża greckiego, z kopułą nad przecięciem ramion, w latach 1685-1688 na miejscu wcześniejszej XV-wiecznej kaplicy Zwiastowania Marii 

           Wymieniana w wieku XVI jako kaplica Mikołaja Bunalda, żupnika wielickiego, Polaków Karnkowskich lub Polakowska. W 1668 roku umieszczono w kaplicy obraz Matki Boskiej Różańcowej, który według tradycji miał należeć do Stanisława Kostki. Ściany i sklepienie pokrywa polichromia przemalowana w 1820 roku przez Teodora Baltazara Stachowicza i w 1875 przez Walentego i Władysława Bąkowskich. Ukazuje ona tajemnice różańcowe, w kopule koronację NMP, świętych polskich, dominikańskich oraz chóry anielskie. Na pendentywach kopuły: Mojżesz, prorok Ezechiel, św. Jan ewangelista i Dawid z tekstem odnoszącym się do Matki Boskiej.

             Wewnątrz ołtarze późnobarokowe z czarnego marmuru, ujęte w kolumny i pilastry: 1. główny z 1768 roku, z posągami papieży św. Piusa V i błogosławionego Benedykta IX oraz aniołów i grupą Trójcy Świętej, w ołtarzu obrazy: Matka Boska z Dzieciątkiem tzw. Różańcowa w srebrnej sukience, na zasuwie Matka Boska Różańcowa z śś. Dominikiem i Katarzyną Sieneńską 1886 rok. Dwa ołtarze boczne, z posągami aniołów na osobnych postumentach; 2. lewy, z hierogramem Marii wśród aniołków w zwieńczeniu oraz dwoma obrazami św. Wincentego Ferreriusza; 3. prawy z rzeźbą nieokreślonego biskupa z aniołami wśród obłoków w zwieńczeniu, z dwoma obrazami: Pana Jezusa Miłosiernego i św. Antoniego; 4. neogotycki z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, wykonany przez Jana Ceyplera, złotnika krakowskiego.

           W kaplicy znajduje się także klasycystyczny nagrobek Stanisława Sołtyka (zm. 1840) autorstwa Francesco Pozziego, feretrony, epitafia marmurowe w ozdobnych obramieniach oraz późnogotycka figura Chrystusa Frasobliwego z 1.ćwierci XVI wieku. Od 1983 roku kaplica jest miejscem spoczynku Teofili Sobieskiej (matki króla Jana III Sobieskiego) i Marka Sobieskiego (brat Jana III), których prochy sprowadzono z Żółkwi.

            Dawniej znajdował się w kaplicy nagrobek Adama Gorskiego herbu Nałęcz z Gory, zmarłego w 1623 roku sekretarza i dworzanina Zygmunta III Wazy.

źródła:

Katalog Zabytków sztuki w Polsce, t. IV, Miasto Kraków, część III Kościoły i klasztory Śródmieścia, 2

Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Warszawa-Kraków 1997